داستان دیدار سعد بن عبدالله اشعری با امام مهدی (عج) – بخش سوم

در بخش دوم داستان دیدار عبدالله اشعری تا آنجا گفته شد که امام عسکری علیه السلام رو به سعد کرد و از او دلیل آمدنش را پرسید. بن عبدالله نیز وجود سوالات و جستجو برای پاسخ آن ها را دلیل خود گفت. پس حضرت به فرزند خردسال خود که امام مهدی ارواحنا له الفداء بود اشاره کرد و فرمود: از نور چشمم بپرس …

تذکر: این دیدار از سوی اندیشمندان علم رجال و حدیث مورد بحث و توجه است. نجاشی این اعتقاد دارد که اصحاب دیدار سعد با امام را ضعیف می دانند[1] و اندیشمندانی چون شهید ثانی و آیت الله خویی آن را مورد نقد قرار داده و رد نموده اند[2]. در این میان البته افرادی چون شیخ صدوق، علامه مجلسی، شیخ علی نمازی آن را پذیرفته اند و دلایلی ارائه کرده اند.

و حال ادامه ماجرا

سوالات سعد بن عبدالله از امام مهدی (عج)

سعد بن عبدالله رو به امام (عج) کرد و گفت: ای مولای ما و ای فرزند مولایمان! از جانب شما برای ما روایت گردیده که پیامبر خدا اختیار طلاق همسران خود را به دست امیر مومنان علی علیه السلام داده بود. حتی چنین نقل شده که علی بن ابی طالب در جنگ جمل برای عایشه پیام ارسال کرد که اسلام و پیروان او را به فتنه خود گرفتار کردی و فرزندان خویش را به پرتگاه هلاکت انداختی. اگر که از این شدت و حدت دست برداشتی و برگشتی که هیچ در غیر این صورت طلاق تو را می دهم، در حالی که همسران رسول الله (ص) پس از وفات ایشان مطلقه شدند.

حضرت مهدی ارواحنا له الفداء فرمود: طلاق چیست؟. سعد گفت: باز گذاشتن راه برای آنکه اگر که بخواهد بتواند ازدواج کند. امام فرمود: اگر که طلاق همسران رسول خدا (ص) با رحلت او صورت می گرفت پس چرا بر آن ها شوهر کردن حلال نبود؟. سعد گفت: به آن دلیل که حق تعالی ازدواج با آنان را حرام نموده است. امام سوال کرد: چرا؟ در حالی که رحلت پیامبر راه را بر آنان باز گذاشته بود؟

سعد گفت: ای فرزند مولای من! پس معنی طلاقی که پیامبر حکمش را به امام علی علیه السلام واگذار کرده بود چیست؟ حضرت فرمود: همانا حق تعالی مقام و جایگاه زنان رسول خدا را تعظیم نمود و آنان را به شرف مادری مومنان رساند. پیامبر به حضرت امیر فرمود: ای ابا الحسن! این شرافت تا زمانی برای آنان باقی است که به فرمانبرداری خدا مشغول باشند. هر یک از آن ها اگر که پس از من خداوند را نافرمانی نماید و علیه تو خروج کند، از بین زنان من جدا کن و شرافت مادری را از او ساقط گردان.

سعد جواب اولین سوال خود را گرفت. پس سوال دیگری ایراد کرد. او گفت: معنی «فاحشه مبینه» که اگر زن در زمان عده آن را مرتکب شود مرد این اجازه را دارد او را از خانه خارج کند چیست؟

حضرت پاسخ دادند: منظور از این عبارت مساحقه (همبستری زن با زن – لزبین) است و نه زنا؛ چرا که اگر زنی زنا نماید بر او حد جاری می شود و مردی که می خواست با او ازدواج کند نباید به سبب اجرای حد از این ازدواج سر باز زند اما اگر که آن زن مساحقه کند لازم است سنگسار شود و سنگسار برای زن ذلت و خواری است و آن که خداوند امر سنگسار کردنش را دهد او را خوار نموده است و هر که خدا خوار کند او را خویش دور ساخته است پس کسی نمی تواند به او نزدیک شود.

و اما در ادامه سعد بن عبدالله سوال سوم خود را پرسید؛ او گفت: ای پسر رسول خدا! معنی امر خدا به پیامبر خود موسی علیه السلام زمانی که فرمود: «فَاخْلَعْ نَعْلَیْکَ اِنَّکَ بِالْوادِ الْمُقدَّسِ طُویً[3]» چیست؟ فقهای فریقین گمان می کنند که نعلین حضرت موسی علیه السلام از پوست مردار بوده است.

حضرت مهدی ارواحنا له الفداء این سوال را نیز چنین پاسخ داد: هر کس که چنین پنداشته و گفته به موسی (ع) افترا بسته است و او را در نبوتش نادان به شمار آورده است زیرا مطلب از دو شکل خارج نیست اول اینکه نماز خواندن موسی با آن نعلین جایز بوده، پس اگر که نماز با آن ها درست است پوشیدنش در آن بقعه نیز بر او جایز است چون که هر مقدار آن بخش از زمین مقدس و پاک باشد، پاک تر از نماز نبود.

دومین حالت این است که نماز خواندن با آن جایز نبوده است. در اینجا ایراد به نبی خدا وارد است که حلال و حرام خدا را نمی دانست و از آن چه که نماز با آن جایز است یا جایز نیست بی اطلاع بوده است و این نسبت به نبی خدا کفر است.

سعد گفت: پس تاویل این کلام الهی چیست؟ حضرت پاسخ داد: موسی در وادی مقدس با خدای خود مناجات نمود و گفت: خداوندگارا من خالصانه تو را دوست دارم و از هر آنچه غیر توست دل شسته ام، با آن که اهل خویش را بسیار دوست می داشت. خداوند به او فرمود: نعلین خویش را در آر؛ به این معنا که اگر من را خالصانه دوست داری و از هر چه غیر من است دل شسته ای ، دل خود را از محبت اهل خویش تهی نما.

ادامه دارد …

منابع:

[1] رجال نجاشی، ج 1، ص 401

[2] معجم الرجال حدیث، ج ، ص 79

[3] سوره طه، آیه 12

 

• تلاوت ترتیل آیه 12 سوره طه – استاد منشاوی