گزیده ای از میزان الحکمه حدیث – حرف الف

کتاب میزان الحکمه از محمد محمدی ری شهری دانش نامه ای حدیثی با بیش از 23 هزار حدیث در 564 عنوان مختلف است. این کتاب در بردارنده روایات فقهی نیست و احادیثی با مضامین و مسائل اخلاقی، اعتقادی، اجتماعی و فکری را در بر دارد. آقای ری شهری در تالیف این کتاب از مصادر روایی شیعه و اهل تسنن استفاده کرده و قبل از ذکر روایات ابتدا آیه ای که مربوط به آن عنوان یا موضوع است را آورده است. ترتیب احادیث نیز بر اساس حروف الفبا می باشد. از این رو و برای بهره مندی از احادیث و روایات نقل شده در آن، به ذکر احادیثی که جزو بخش «الف» به شمار می روند، خواهیم پرداخت.

گزیده ای از احادیث میزان الحکمه – حرف الف

پیامبر اکرم (ص)

• هر که هوس کند و دست رد به سینۀ آن هوس زند و (دیگری) را بر خویشتن مقدم دارد، حق تعالی او را می بخشد و مورد غفران قرار می دهد.
• آکاه باشید که من پدرتان هستم. بدانید که من (سرپرست) و مولایتان هستم، آگاه باشید که من اجیر شما می باشم.

امام علی (ع)

• (خدای متعال) اجل ها را مشخص نموده، برخی را کوتاه و برخی را دراز گردانیده است و پاره ای را پس و بعضی را پیش انداخت و عواملشان را به مرگ پیوند داد.
• به آخرت چنگ بزن دنیا خود با ذلت و خواری به نزد تو می آید.
• همانا دنیا از تو جدا شدنی است و آخرت به تو نزدیک می باشد.
• ایثار نمودن یک فضیلت است و انحصار طلبی یک رذیلت به شمار می رود.
• خصلت های والای انسانی جز با عفت و ایثار کامل نمی شود.
• از بزرگواری مرد همین بس است که دیگران را بر خویش مقدم بدارد.
• دوست راستین شخصی است که از سر صدق عیب تو را به تو گوشزد نماید و در نبود تو، تو را پاس بدارد و تو را بر خود برگزیند.
• چه بسیار است تفاوت بین دو کردار؛ کرداری که خوشی اش برود و کیفر او بر جای بماند و کردار یا عملی که رنجش برود و مزۀ آن بماند.

امام سجاد (ع)

• هر کس به امید پاداش آخرت در مقابل دنیا صبر نماید برای رسیدن به امری مهم در مقابل امری کوچک و ناچیز شکیبایی کرده است و بالاتر از آن شخصی است که دست نیافتن به دنیا را موجب سلامت خویش بداند و آن را غنیمتی به حساب آورد که به چنگ آورده است.
• زبان خویش را نگه دار تا برادران خود را نگه داری و حفظ کنی.

امام باقر (ع)

• چه بد برادری است آن کس که در وقت توانگری هوادار تو می باشد و در زمان تنگ دستی رهایت می کند.
• محبت قلبی برادر خود نسبت به خودت از محبتی که در قلبت نسبت به او داری بشناس.
• مومن برادر تنی مومن است.

امام صادق (ع)

• به نقل از آبان بن تغلب: (به امام صادق (ع)) گفتم: من را از حق مومن بر مومن آگاه نما. حضرت فرمود: ابان! این موضوع را بگذار و از آن، بگذر. گفتم: نه فدایت گردم. به ایشان اصرار کردم. پس فرمودند: ای ابان! (از حقوق مومن بر مومن این است که) دارایی خویش را با وی به دو نیم تقسیم کنی. پس حضرت به من نگاه کرد و چون حالت تعجب را در من دید فرمود: ای ابان! مگر نمی دانی که خداوند متعال از ایثارگران یاد کرده است[1]. جواب دادم: چرا، فدایت گردم. پس فرمود: هر زمان دارایی خود را با او تقسیم کنی، هنوز ایثار نکرده ای؛ بلکه تو و او یکسان هستید؛ زمانی ایثار می کنی که از نیم دیگر نیز به او بدهی[2]
• مَثل ابو طالب همانند اصحاب کهف است، ایمان را پنهان و شرک را آشکار نمودند و خدا هم به آنان دو پاداش داد.

آن کس که خویش را اجیر (دیگری) کند مانع روزی خویش شده است. در روایتی دیگر نیز ذکر شده: چگونه مانع روزی خویش نشده است در حالی که دسترنج او از آن کارفرمایی است که او را اجیر خویش کرده است.

منابع:

[1] اشاره به آیه نهم سوره حشر

[2] الکافی: 2/172/8

 

• تلاوت ترتیل آیه 9 سوره حشر – عباس امام جمعه