در دوران غیبت صغری از حضرت مهدی (عج) سخنان و احادیث فراوانی درباره موضوعات مختلف توسط نواب اربعه و افراد مورد اعتماد نقل می شدند که در کتب حدیثی معتبر گردآوری شده اند.
در این مطلب بر آن شدیم تا برخی از سخنان گهربار و با ارزش قائم آل محمد (ص) را برای استفاده و بهره مندی شما قرار دهیم.
احادیث و سخنان گرانبهای حضرت مهدی (عج)
- إنّی أمانٌ لأِهلِ الأرضِ کَما أنَّ النُّجُومَ أمانٌ لأِهلِ السَّماءِ [1]
من امان اهل زمین هستم همان گونه که انجم (ستارگان) مایه امان و آرامشی برای اهل آسمانند.
- أنا بَقِیّةُ اللّهِ فی أرضِهِ، و المُنْتقِمُ مِن أعدائِهِ [2]
من باقیمانده حجت های خداوند در زمین و انتقام گیرنده از دشمنان الهی هستم.
- الإمامُ المهدیُّ علیه السلام لمحمّدَ بنِ علیِّ بنِ هلالٍ الکَرْخیّ : یا محمّدَ بنَ علیٍّ، تعالَى اللّه ُ عَزَّ و جلَّ عمّا یَصِفُونَ، سبحانَهُ و بِحَمدِهِ، لیسَ نَحنُ شُرَکاءَهُ فی عِلمِهِ، و لا فی قُدرَتِهِ [3]
حضرت مهدی (عج) در سخنی خطاب به محمد بن علی الکرخی فرمودند: ای محمد بن علی! خداوند عز و جل از آنچه که در وصف او گویند برتر است، پاک و منزه است و حمد و ثنا تماما برای اوست. ما نه در علم او و نه در قدرتش شریک هستیم.
- … أَکْثِرُو الدُّعاءَ بِتَعْجیلِ الْفَرَجِ فَإِنَّ ذلِکَ فَرَجُکُمْ [4]
برای تعجیل در فرج (ظهور من) فراوان دعا نمایید زیرا همان فرج و گشایش شماست.
- كُلَّما غابَ عَلَمٌ بَدا عَلَمٌ، وَ إذِا أفَلَ نَجْمٌ طَلَعَ نَجْمٌ فَلَمّا قَبَضَهُ اللّه ُ إلَيْهِ ظَنَنْتُمْ أنَّ اللّه َ عَزَّوَجَلَّ قَدْ قَطَعَ السَّبَبَ بَيْنَهُ وَ بَيْنَ خَلْقِهِ كَلاّ ما كانَ ذلك وَ لايَكُونُ حَتّى تَقُوَمَ السّاعَةُ وَ يَظْهَرُ أمْرُ اللّه ِ عَزَّوَجَلَّ وَ هُمْ كارِهُونَ [5].
زمانی که پرچم و نشانه ای نهان شود نشانه و پرچمی دیگر آشکار می گردد و اگر که ستاره ای افول کند، ستاره ای دیگر طلوع می نماید. پس زمانی که خداوند متعال امام حسن عسکری (ع) را قبض روح کرد،گمان بردید که رابطه و و اسطه میان خداوند و خلقش بریده شد اما هیچ گاه رابطه قطع نگردید و تا روز جزا بریده نخواهد شد و امر و فرمان خداوند پیروز می شود اگر چه آن ها دوست نداشته باشند.
- إِنَّا غَیْرُ مُهْمِلِینَ لِمُرَاعَاتِکُمْ وَ لَا نَاسِینَ لِذِکْرِکُمْ وَ لَوْ لَا ذَلِکَ لَنَزَلَ بِکُمُ اللَّأْوَاءُ وَ اصْطَلَمَکُمُ الْأَعْدَاء [6]
ما در رعایت نمودن حال شما کوتاهی نمی کنیم و یادتان را از خاطر نبرده ایم، که اگر که غیر از این بود گرفتاری ها بر شما نازل می شدند و اعدا و دشمنان شما را نابود و ریشه کن می نمودند.
- فَاتَّقُوا اَللَّهَ وَ سَلِّمُوا لَنَا وَ رُدُّوا اَلْأَمْرَ إِلَینَا فَعَلَینَا اَلْإِصْدَارُ کمَا کانَ مِنَّا اَلْإِیرَادُ وَ لاَ تُحَاوِلُوا کشْفَ مَا غُطِّی عَنْکمْ وَ لاَ تَمِیلُوا عَنِ اَلْیمِینِ إِلَی اَلشِّمَالِ وَ اِجْعَلُوا وُصُولَکمْ إِلَینَا بِالْمَوَدَّةِ وَ عَلَی اَلسُّنَّةِ اَلْوَاضِحَةِ [7]
تقوای الهی پیشه کنید و تسلیم ما باشید و امور خودتان را به ما واگذار نمایید، زیرا وظیفه ی ما است که شما را بی نیاز گردانیم همان گونه که ورودتان به چشمه معرفت توسط ما بوده است، و تلاش کنید به دنبال کشف آنچه که از شما نهان شده است، نباشید.
- ما اُرغِمَ أنفُ الشَّیطانِ بِشَى ءٍ مِثلِ الصَّلاةِ [8]
هیچ چیز همچون نماز، بینی شیطان را به خاک نمی مالد.
- أما تعْلَمُونَ أنَّ الاَْرْضَ لا تَخْلُو مِنْ حُجَّةٍ إمـّا ظاهِراً وَ إمـّا مَغْمُوراً [9]
مگر نمی دانید، همانا زمین از حجت الهی چه آشکار یا غایب و نهان خالی نمی گردد.
- لا یَحِلُّ لأِحدٍ أن یَتَصَرَّفَ فی مالِ غَیرِهِ بغَیرِ إذنِهِ [10]
بر هیچ کس حلال نیست که در مال و دارایی فردی دیگر بدون اجازه او دخل و تصرف نماید.
- إِنَّ فَضْلَ اَلدُّعَاءِ وَ اَلتَّسْبِیحِ بَعْدَ اَلْفَرَائِضِ عَلَی اَلدُّعَاءِ بِعَقِیبِ اَلنَّوَافِلِ کفَضْلِ اَلْفَرَائِضِ عَلَی اَلنَّوَافِلِ [11]
همانا برتری دعا و حمد و ثنای پروردگار پس از نمازهای واجب نسبت به دعا پس از نمازهای مستحب، همانند برتری واجبات بر مستحبات می باشد.
- وَأمَّا الْحَوادِثُ الْواقِعَةُ فَارْجِعُوا فيها إلى رُواةِ حَديثِنا فَإنَّهُمْ حُجَّتى عَلَيْكُمْ وَ أنَا حُجَّهُ اللّه ِ عَلَيْهِمْ [12]
و اما در حوادث و اتفاقاتی که رخ می دهند به راویان احادیث ما رجوع فرمایید که آنان حجت من بر شما و من حجت خداوند بر آن ها می باشم.
- وَ أمّا ظُهُورُ الْفَرَجِ فَإنَّهُ اِلىَ اللّه ِ وَ کَـذِبَ الْوَقـّاتـُونَ [13]
و اما ظهور فرج، پس برای خداست (مربوط به خداوند است) و افرادی که برای ظهور وقت معین کرده اند، دروغ گفته اند.
- سَجْدَةُ اَلشُّکرِ مِنْ أَلْزَمِ اَلسُّنَنِ وَ أَوْجَبِهَا [14].
سجده شُکر از لازم ترین و موثرترین سنت ها می باشد.
- قُلُوبُنا اَوْعِیَةٌ لِمَشِیَّةِ اللّهِ، فَاِذا شاءَ شِئْنا، وَاللّهُ یَقُولُ: وَما تَشاؤُونَ اِلاّ اَنْ یَشاءَ اللّهُ [15].
قلب های ما ظروفی برای مشیت و خواست خداوند است، پس هر گاه که او چیزی بخواهد ما نیز خواهیم خواست. و خداوند می فرماید: و شما نمی خواهید مگر این که خداوند اراده نماید و بخواهد.
- فَاغْلُقُوا أبْوابَ السُؤالِ عَمّا لا یَعْنیکُمْ وَ لا تَتَکَلَّـفُوا عِلْمَ ما قَـدْ کَـفَیتُمْ وَ أکْثِرُوا الدُّعاءَ بِتَعْجیلِ الْفَرَجِ فَإنَّ ذلِکَ فَرَجَکُمْ [16]
درب های پرسش از چیزی که برایتان سودی ندارد و مفید نیست را ببندید و خود را برای دانستن و فهمیدن آن چه غیر لازم و غیر ضروری است به سختی نیندازید و برای تعجیل در فرج و ظهور بسیار دعا نمایید زیرا فرج و گشایش شما در آن است.
- عَنْ حَسَنِ بْنِ مُثْلَةِ عَنِ الْمَهْدِىِّ علیه السلام اِنَّهُ قالَ: مَـنْ صَــلاّها فَکَاَنّما صَلاّها (هُما) فِى الْبَیْتِ العَتیقِ [17].
حسن بن مثله از حضرت قائم (عج) روایت می کند که امام (عج) پس از آن که دستور و فرمان ساخت مسجد جمکران را داد فرمود: هر شخصی که در آن مسجد نماز به جای آورد همانند این است که در کعبه (بیت العتیق) نماز خوانده است.
- أمّا وَجـهُ الانْتِفاعِ بی فی غَیبَتی فکالانْتِفاعِ بالشَّمسِ إذا غَیَّبها عَنِ الأبصارِ السَّحابُ، و إنّی لَأمانٌ لأهلِ الأرضِ کما أنّ النُّجومَ أمانٌ لأهلِ السَّماءِ [18]
و اما چگونگی بهره مند شدن از من در دوران غیبتم همانند بهره مند گشتن از خورشید است آن زمان که در پشت ابر قرار گرفته و از دیدگان نهان است و من مایه امان اهل زمینم همچون ستارگان که مایه امان آسمانیان هستند.
- أَنَا خاتَمُ الأَوْصِیاءِ وَ بی یَدْفَعُ اللّهُ الْبَلاءَ عَنْ أَهْلی وَ شیعَتی [19]
من آخرین وصی رسول خدا (ص) هستم و به وسیله من خداوند بلا را از اهل و پیروانم دور می سازد.
- فإنّا یحیط علمنا بأنبائکم، و لا یعزب عنّا شیء من أخبارکم [20]
علم و آگاهی ما به اوضاع شما احاطه دارد و هیچ چیز از احوال و اخبار شما بر ما پنهان نیست.
- وَ لکِنَّ اَقْدارَ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ لاتُغالَبُ، وَ إِرادَتُهُ لاتُرَدُّ، وَ تَوْفیقُهُ لایُسْبَقُبه [21]
و اما تقدیرات خداوند عز و جل مغلوب نمی شوند و اراده و اختیار او مردود نمی گردد و چیزی بر توفیق او سبقت نمی گیرد.
- إِنَّهُ لَمْ یکنْ أَحَدٌ مِنْ آبَائِی إِلاَّ وَ قَدْ وَقَعَتْ فِی عُنُقِهِ بَیعَةٌ لِطَاغِیةِ زَمَانِهِ، وَ إِنِّی أَخْرُجُ حِینَ أَخْرُجُ وَ لاَ بَیعَةَ لِأَحَدٍ مِنَ اَلطَّوَاغِیتِ فِی عُنُقِی [22]
هر یک از پدران من (امامان معصوم (ع)) بیعت یکی از طاغوت های زمان را بر گردن داشتند، و من در حالی قیام و ظهور خواهم نمود که بیعت طاغوتی بر گردنم نیست.
- أَرْخِصْ نَفْسَکَ وَ اجْعَلْ مَجْلِسَکَ فِی الدِّهْلیزِ وَ اقْضِ حَوائِجَ النّاسِ [23]
در توقیعی که امام مهدی (عج) به مرحوم آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی نوشته بودند آمده است:
خود را برای خدمت نمودن به مردم در اختیار آنان بگذار و مکان و جایگاه نشستن خود را درب ورودی خانه قرار ده و حوائج و نیازهای مردم را بر آورده ساز.
- یا مُحَمَّدَ بْنَ عَلِی قَدْ آذَانَا جُهَلَاءُ الشِّیعَةِ وَ حُمَقَاؤُهُمْ وَ مَنْ دِینُهُ جَنَاحُ الْبَعُوضَةِ أَرْجَحُ مِنْهُ [24]
امام زمان (عج) خطاب به محمد بن علی بن هلال کرخی فرمودند: افراد نادان و کم خِرد شیعه و اشخاصی که بال پشه نیز از دینداری آن ها مستحکم تر است، ما را اذیت کرده اند.
منابع:
[1] بحار الأنوار، ج ۷۸، ص ۳۸۰
[2] کمال الدین: ۳۸۴ / ۱
[3] بحار الأنوار: ۲۵/۲۶۶/۹
[4] بحار الأنوار ج۵۲ ص۹۲
[5] كمال الدين و تمام النعمة 2: 787
[6] بحار، ج ٥٣، ص 175
[7] الغیبة (للطوسی) ، جلد۱ ، ص ۲۸۵
[8] بحار الأنوار، ج ۷۸، ص 182
[9] بحارالانوار، ۵۳: ۱۹۱
[10] وسائل الشیعة: ۱۷/۳۰۹/۴
[11] بحار الأنوار ، جلد۸۳ ، ص ۱۹۴
[12] معجم احادیث المهدى علیه السلام، ج ۴، ص ۲۹۴
[13] بحارالانوار ۵۳: ۱۸۱
[14] وسائل الشیعة ، جلد۶ ، ص ۴۹۰
[15] بحارالانوار: ج ۵۲، ص ۵۱، س ۴، به نقل از غیبه نعمانی
[16] بحارالانوار ۵۳: ۱۸۱
[17] مستدرک الوسائل، نشر مؤسسه آل البیت قم: ۳/۴۴۷
[18] بحار الأنوار: ۵۲ / ۹۲ / ۷
[19] عوالم العلوم ج ۲۳ ص ۵۸
[20] نوادر الأخبار ج ۱ ص ۲۴۱
[21] کمال الدین وتمام النعمه ج ۲ ص ۵۱۱
[22] کنز الدقائق ج ۴ ص ۲۴۶
[23] کلمة الامام المهدی علیه السلام، ص 565
[24] الاحتجاج ، جلد ۲ ، ص ۴۷۳