انسان مخلوقی الگو پذیر است. او الگوی را انتخاب کرده و مطابق به آن عمل می کند. حال اگر که الگوی انتخابی او بد باشد او نیز راه و روش بدی را در پیش می گیرد و اگر که اسوه و الگوی او شخص خوبی است بدون شک او نیز مسلکی عالی برای حیات و نائل آمدن به سعادت دنیوی و اخروی پیدا می کند. انبیاء الهی موصوف شده به صفات حسنه هستند. آن ها الگویی عالی برای تعالی به شمار می روند. از این رو توجه به سیرۀ آن ها و تمسک به آن برای داشتن حیاتی طیبه توصیه می شود. در این میان لازمه این تمسک اطلاع از آن برای ابعاد مختلف زندگی است. در قرآن کریم بخشی از سیره برخی پیامبران ذکر شده است. علاوه بر آن از ائمه علیهم السلام نیز احادیثی در این باره روایت شده اند که خواندن آن ها برای اطلاع از سیره انبیاء و نهادینه کردن خصوصیات آن ها در وجود خود خالی از لطف نیست. به همین دلیل در این مطلب به سیره پیامبران در احادیث ائمه معصومین علیهم السلام در رابطه با رسالت و نوع عبادتشان خواهیم پرداخت. پس با موسسه معراج النبی همراه باشید.
سیره پیامبران در احادیث
رسول خدا (ص)
- از پیامبر خدا (ص) نقل شده که فرمود: نماز باعث رضایت خداوند و محبت ملائکه است. شیوه پیامبران، نور معرفت، ریشه ایمان، موجب پذیرش دعا و اعمال، برکت در رزق و روزی، راحتی بدن و سلاح (فرد با ایمان) بر علیه دشمنان است[1]
امام علی (ع)
- خداوند متعال انبیاء خویش را در بین مردم مبعوث گردانید و رسولان خود را پشت سر یکدیگر به سوی آنان فرستاد تا وفا کردن به پیمان فطرت را از آدم ها مطالبه کند و نعمات از یاد رفته را به یاد آنان آورد و با ابلاغ اوامر الهی حجت را بر آن ها تمام کنند، گنجینه های پنهانی عقل ها را آشکار نمایند و آیه های قدرت الهی را به آنان نشان دهند[2].
- خداوند هیچ گاه بنده های خود را از وجود انبیاء و کتاب آسمانی و یا حجتی قاطع و یا مسیری مستقیم خالی نگذاشته است، انبیائی که با قلت نفرات خود و زیادی اعداء و تکذیب کنندگان، هیچ گاه در انجام وظیفه های خود کوتاهی نمی نمودند[3].
- خداوند متعال پیامبران خود را به وسیله وحی که مخصوص پیغمبرانش است مبعوث نمود و آن ها را حجت خود بر بنده هایش قرار داد تا اینکه بهانه ای در مقابل (حق تعالی) در اثر ارسال نکردن راهنما نداشته باشند و به این صورت بندگان را به زبان راستی به سمت حق فرا خواند[4].
- شب زنده داری باعث سلامت بدن و رضایت پروردگار و آراسته گشتن به اخلاق انبیاء و قرار گرفتن در معرض رحمت خداوند است[5]
امام باقر (ع)
- آگاه باشید هیچ نبی نیامده جز با نماز شب و هیچ نبی هم نماز شب را سر شب نمی خواند[6].
امام صادق (ع)
- در کتاب لب اللباب نقل شده که فرمودند: مساجد جایگاه (عبادت و مناجات) انبیاء علیهم السلام می باشد[7].
- مفصل می گوید از حضرت صادق علیه السلام سوال کردم آیا مسجد کوفه قدیم است؟ ایشان فرمودند: آری، آن جا مکان نماز انبیاء است. همانا رسول خدا (ص) زمانی که جبرئیل او را با براق به سمت بیت المقدس می برد، وقتی که به دار السلام در پشت مسجد کوفه رسیدند فرمود: ای محمد! این مسجد پدر تو آدم علیه السلام و مکان نماز انبیاء است. فرود بیا و در آن جا نماز بخوان، رسول خدا (ص) فرود آمد و در آن محل نماز خواند[8]
امام کاظم (ع)
هشام بن حکم نقل می کند که امام کاظم علیه السلام فرمودند: ای هشام! خداوند انبیاء و فرستاده های خود را برای بندگان خویش در جهت تعقل درباره خدا مبعوث نمود. آن کس که از خداوند شناخت بیشتری دارد خوش پذیراتر می باشد؛ داناتر به امر خداوند از عقل بهتری برخوردار می باشد و عاقلترین مردم در این دنیا و آخرت دارای جایگاه والاتری است[9].
منابع:
[1] جامع الاخبار: 183 ح 444
[2] نهج البلاغة : 43 خطبه 1
[3] همان
[4] نهج البلاغه 200 خطبه 144
[5] تهذیب الاحکام 2: 121 ح 457
[6] تفسیر القمی 2: 383
[7] المیزان 6: 321 ح 84
[8] تفسیر البرهان 2: 221 ح 8
[9] اصول كافى 1 : 25
- تلاوت تحقیق آیه 16 سوره مائده – عبدالباسط
يَهْدِي بِهِ اللَّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوَانَهُ سُبُلَ السَّلَامِ وَيُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِهِ وَيَهْدِيهِمْ إِلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ
خداوند به برکت آن، کسانی را که از خشنودی او پیروی کنند، به راه‌های سلامت، هدایت می‌کند؛ و به فرمان خود، از تاریکیها به سوی روشنایی می‌برد؛ و آنها را به سوی راه راست، رهبری می‌نماید.