دعای پانزدهم صحیفه سجادیه دعایی متشکل از هفت فراز از امام سجاد علیه السلام است. این دعا در زمان بیماری خوانده می شود. در این دعا امام خداوند را برای بیماری و تندرستی شُکر می گوید چرا که آدمی نمی داند کدام یک از این دو حالت برای سپاسگزاری سزاوارتر است. همچنین امام در این دعا مریضی را هشداری برای توبه دانسته و آن را باعث پاک شدن از گناه معرفی کرده است. ایشان همچنین بیماری را موردی ذکر کرده اند که با وجود آن انسان قدر نعمت سلامتی را می داند. در مطالب قبلی با همین عنوان 6 فراز نخست شرح داده شدند. حال و در این مطلب به شرح آخرین فراز این دعا بر اساس شرح گفته شده از حسن ممدوحی کرمانشاهی می پردازیم.
شرح فراز آخر دعای پانزدهم صحیفه سجادیه
در فراز آخر دعای پانزدهم امام می فرماید: تویی که بدون استحقاق نیکی و احسان می کنی و بی دریغ نعمت می دهی، تویی بسیار بخشنده و بزرگوار، دارای جلال و جود و اکرام.
صفاتی که در این فراز امام سجاد علیه السلام بیان نموده تماما مخصوص مقام ربوبیت است چرا که تنها خداوند است که بدون هیچگونه الزام و یا استحقاقی عطا نموده و می بخشد. بخشش خداوند بدون غرض، بدون عوض و بیرون از حد و حساب است.
و به عنوان تتمه این دعا به حالات متفاوت اولیاء اشاره خواهیم کرد.
عموما آدم های وارسته که بیرون از این عالم مادی و فانی هستند و دامان خویش را از گرد و خاک دنیایی پاک نموده اند و در حرم الهی انس گرفته اند روحیه های بلند و در عین حال گوناگونی دارند و از ناحیه اسم های الهی دریافت های مختلفی دارند و به دسته های گوناگونی دسته بندی می شوند.
برخی با اسم های غفور و رحیم محشور هستند. آنان همواره امیدوارند و اشک دوستی و شوق دل هاشان را جلا می بخشد. برخی با اسم علیم محشور می باشند. آنان اگر که در اندازه ظرفیت خویش به آنچه مجهول است توجه نمایند می توانند پاسخ آن را پیدا کنند. عده ای ا اسم علیم محشور هستند. دل های این گروه با خوف و خشیت الهی گداخته شده است آن ها لحظه ای آرامش ندارند و همواره در اضطراب هستند.
گروهی نیز با اسم وهاب یا جواد یا کریم مأنوس می باشند. آن ها هیچ گاه در وجود خویش به ماسوا احساس نیاز نکرده و خویش را مطلقا از خلق بی نیاز می دانند و در باطن تنها رو به سوی کوی محبوب خود دارند؛ آن ها نیازهای خویش را تنها به عظمت پروردگار پیوند داده اند و نقطه خلاء از زندگی شان زدوده شده است.
- تلاوت تحقیق آیه 163 سوره بقره – عبدالباسط
وَإِلَٰهُكُمْ إِلَٰهٌ وَاحِدٌ ۖ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ الرَّحْمَٰنُ الرَّحِيمُ
و خدای شما، خداوند یگانه‌ای است، که غیر از او معبودی نیست! اوست بخشنده و مهربان (و دارای رحمت عام و خاصّ)!