سوره نازعات هفتاد و نهمین سوره قرآن کریم با 46 آیه است. این سوره در مکه نازل شده و خداوند متعال در آن به موضوع قیامت و معاد پرداخته است. در این سوره خداوند متعال با سوگندهای متعدد بر محقق شدن قیامت تاکید می کند. همچنین به مناظر دهشتناک قیامت اشاره می کند علاوه بر این خداوند در آیه هایی از این سوره به سرگذشت حضرت موسی علیه السلام و فرجام فرعون می پردازد که هم مایه تسلی اهل ایمان است و هم هشداری برای اهل شرک به شمار می رود.خداوند در آیات دیگری از این سوره برخی از نشانه های قدرت خود در آسمان و زمین را بیان می کند که خود علتی است برای ممکن بودن معاد و زندگی پس از مرگ. در قسمتی دیگر الله تعالی برخی دیگر از حوادث قیامت و سرانجام طغیان گران و اجر نیکوکاران را شرح می دهد. در کنار تمامی این موارد خداوند به این امر تاکید می کند که هیچ کس از زمان وقوع قیامت خبر ندارد اما آنچنان مسلم است که نزدیک می باشد.
تفسیر آیه های دیگری از سوره نازعات
در ادامه روایت سرگذشت موسی علیه السلام و فرعون (در مطلب «سرانجام و نهایت فرعون و فرعونیان» داستان وار بیان شد) که درس عبرتی برای تمامی طغیانگران و انکار کنندگان معاد است و بیان نمونه های از قدرت لایزال الهی در جهت اثبات امکان معاد و اشاره به گوشه ای از نعمات لا متناهی خداوند برای بر انگیختن حس سپاس و شُکر گذاری؛ ابتدا خداوند انکار کنندگان معاد را مخاطب قرار می دهد و طی ی استفهام توبیخی بیان می دارد: آیا خلقت شما (پس از مرگ) سخت تر است یا خلقت آسمانی که خدا بنا کرد؟!
این آیه در واقع جوابی است به کلام آن ها در آیه های قبل که می گفتند: آیا ما به حالت اول باز می گردیم. این آیه در واقع بیان می کند که هر آدمی با هر میزان از درک و شعور می داند که خلقت این آسمان و کهکشان ها با خلقت انسان قابل مقایسه نیست و آنکه قدرت آفرینش چنین چیزی را دارد چگونه می تواند از بازگرداندن شما به زندگی ناتوان باشد؟
در ادامه خداوند این خلقت عظیم را بیشتر شرح داده و می فرماید: سقف آسمان را برافراشت و آن را منظم و موزون ساخت.
واژه «سمک» که بر وزن سقف است در اصل به معنای بلندی و ارتفاع است. البته در معنای سقف نیز آمده است. در تفسیر فخر رازی بیان شده که بلندی هر چیزی را هر زمان از بالا به پایین اندازه گیری شود عمق نامیده می شود و هر زمان از پایین به بالا اندازه گرفته شود، سمک خواهد بود.
کلمه «سواها» از ماده تسویه است و در معنای تنظیم نمودن و موزون کردن چیزی است. این کلمه به نظم دقیقی که بر همه کرات آسمانی حکم فرما می باشد اشاره دارد. البته اگر که مقصود از سمک، سقف باشد به قشر زیادی از هوا اشاره دارد که همانند سقف محکم و موزون گرداگرد زمین قرار گرفته و آن را از هجمه سنگ های آسمانی و اشعه های مرگبار حفظ می کند.برخی تعبیر بالا را اشاره به کروی بودن آسمانی که زمین را احاطه نموده، می دانند زیرا تسویه به فاصله مساوی اجزای سقف نسبت به مرکز اصلی زمین اشاره دارد که این امر بدون کروی بودن امکان پذیر نخواهد بود.
البته این احتمال را نیز می توان در نظر گرفت که آیه علاوه بر اینکه اشاره به ارتفاع آسمان و فاصله بسیار زیاد کرات دیگر از زمین دارد به سقف محافظ زمین نیز اشاره دارد.
در هر صورت این آیه سوره نازعات مشابه آیه 57 سوره مومنون است. آن جا که خداوند می فرماید: خلقت آسمان ها و زمین از خبقت انسان ها مهم تر است اما اکثر مردم نمی دانند.
در ادامه خداوند متعال به یکی از مهم ترین نظام های موجود در این عالم اشاره می کند. خدا می فرماید: شب آن را تاریک و ظلمانی و روز آن را آشکار و نورانی کرد.
هر یک از این دو در زندگی تمامی موجودات زنده تاثیر شگرفی دارد. نه آدمی بدون نور می تواند زندگی کند و نه بدون تاریکی. تاریکی مایه آرامش اوست و به نور تمامی برکات و روزی ها و حرکت وابسته است.
کلمه «اغطش» از ماده «غطش» است که بر وزن عرش می باشد و به معنای تاریکی است. اما راغب در مفردات خود بیان می کند که اصل آن از اغطش در معنای فردی که چشم کم نوری دارد گرفته شده است.
واژه «ضحی» در معنای زمانی است که نور آفتاب در آسمان و زمین گسترده می شود …
- تلاوت ترتیل سوره نازعات – شهریار پرهیزگار