در این مطلب و در راستای بهره مندی از کلام ائمه اطهار علیهم السلام به ذکر احادیث و روایات آن ها درباره احتیاط که موضوعی مهم در دین مبین اسلام است می پردازیم. احتیاط خوب است اما به شرطی که به ترس بدل نگردد و مرز آن مشخص باشد.
احتیاط در احادیث
پیامبر اکرم (ص)
- تعجب می کنم از آن کس که ازخوف بیماری، در غذا خوردن احتیاط نماید؛ اما از گناهانی که او را به دوزخ وارد می کند، حذر ندارد[1]
امام علی علیه السلام
- از پیمودن مسیری که ترس گمراهی در آن می رود خودداری نما. یقینا خودداری (از تصمیم و عمل) در زمان حیرت گمراهی از اقدام آمیخته با ترس بهتر است[2].
- از خداوند پروا نموده آن چنان که شایسته اوست، و در جهت خشنودی اش سعی کنید و از آنچه شما را از عذاب الیم آن برحذر نموده، دوری کنید[3].
- ای بنده های خدا! تقوای الهی پیشه کنید که برای این خلق شده اید و از اساس آنچه شما را از آن ترسانده اند، حذر نمایید[4].
- برادر تو دین تو است؛ پس تا می توانی مراقب دین خود باش[5].
- پیروزی و ظفر با احتیاط به دست می آید و احتیاط با اندیشه نمودن و سنجش، و اندیشیدن و سنجش با راز پوشی[6].
- آنکه دور اندیش است احتیاط می کند؛ آن که دور اندیشی را رها نماید، بی احتیاط می گردد[7]
- با فرمانروا محتاطانه همنشینی نما، با دوست همراه با تواضع، با دشمن به همراه هوشیاری و پرهیز و با عامه مردم با خوشرویی[10].
امام جواد علیه السلام
- به مقدار ترس، احتیاط نما[11]
امام حسن عسکری علیه السلام
- احتیاط و دور اندیشی اندازه ای دارد، اگر بیش از آن شود، ترس خواهد بود[12]
منبع:
[1] بحار الانوار، ج 70، ص 347
[2] نهج البلاغه، نامه 31
[3] غرر الحکم، 2521
[4] همان، خطبه 83
[5] امالی شیخ طوسی، 168/110
[6] نهج البلاغه، حکمت 48
[7] غرر الحکم، ح 10870 و 10875
[8] بحار الانوار، 9/259/2
[9] بحار الانوار، 11/260/2
[10] بحار الانوار، ج75، ص 355
[11] بحار الانوار، 6، 30
[12] بحار الانوار، ج66، ص 407