احادیثی از لقمان حکیم

احادیثی از لقمان حکیم

لقمان حکیم یکی از شخصیت‌های حکیم و فرزانه معرفی شده توسط خدای متعال در قرآن کریم است. او قبل از اسلام می زیست و دارای مواعظ و حکمت هایی است. در مطلب «ده نصیحت لقمان به فرزندش» برخی از سخنانی که به ایشان منسوب شده اند به نگارش در آمدند. حال و در ادامه آن مطلب، احادیثی از لقمان حکیم را به زبان فارسی (ترجمه شده) همراه با منبع بیان خواهیم نمود.

احادیثی از لقمان حکیم
احادیثی از لقمان حکیم

احادیثی از لقمان حکیم

  • سه شخص شناخته نمی شوند مگر در سه مکان: آدم صبور شناخته نمی شود مگر در زمان غضب، دلیر شناخته نمی شود مگر در جنگ و برادر خویش را نمی شناسی جز زمانی که به او محتاج گردی[1].
  • هر که خداوند را اطاعت نماید از او خواهد ترسید و هر که از او (خدای متعال) بترسد او را دوست خواهد داشت و هر که او را دوست بدارد از امرش پیروی خواهد نمود و هر که از امر او تبعیت نماید شایستۀ بهشت و خشنودی او ( خداوند) است[2].
  • بر تو باد بر پذیرش موعظه و پند و عمل نمودن به آن. چرا که موعظه در نزد شخص با ایمان از عسل خالص شیرین‌تر است و برای شخص منافق از بالا رفتن از پله برای شخص کهنسال سخت‌تر می باشد.[3]
  • هر آن کس که با همنشین بد دوستی نماید ایمن نخواهد ماند[4]
  • فرزندم! به خدای متعال اعتماد کن. سپس از مردم سوال کن که آیا کسی به خداوند اعتماد نموده که خدا او را نجات نداده باشد؟ فرزندم! بر خدای متعال توکل نما سپس از مردم بپرس کیست که بر خداوند توکل نموده و خدای متعال برای او کافی نبوده است؟![5].
  • سخت ترین مردم از لحاظ حسابرسی در روز جزاء، کسی است که زندگی‌اش توسط دیگری تامین شده و او خود بیکار است. اگر که سخت و دارای مشقت است، بیکاری باعث تباهی است[6].
  • از لقمان حکیم پرسیده شده: مگر تو برده فلان خاندان نمی باشی؟ لقمان پاسخ داد: بله. دوباره پرسیده شد: پس از چه مسیری به این جایگاهی که مشاهده می کنیم رسیدی؟ لقمان پاسخ داد: با صداقت، ادای امانت، رها نمودن آنچه که ارتباطی به من ندارد، بستن چشم (از حرام)، نگه داشتن زبان خود و خوردن غذای حلال و پاک. پس هر که کم‌تر از این را داشته باشد، از من پایین تر و هر که بیش از این ها را دارا باشد، بالاتر از من است و هر که از همین ها برخوردار باشد، همچون من است[7].
لقمان حکیم
لقمان حکیم
  • هر آن کس که ادب خواهد به آن اهتمام کند و هر که به آن اهتمام نماید در شناخت آن رنج خواهد بود و هر که برای دانستنش تلاش کند سخت جویای آن گردد و هر که سخت جویا شود سود آن را در می یابد. پس ادب را عادت خود نما چرا که تو جانشین افرادی هستی که قبل از تو به این آداب آراسته بوده اند و (با داشتن‌شان) سود آن را به آیندگان نیز خواهی رساند[8].
  • به مجالس بنگر؛ اگر که مردمانی را مشاهده کردی که ذکر خداوند را می گویند با آنان همنشین شو؛ چرا که اگر تو عالم و دانشمند باشی دانش تو را سود بخشیده و آنان بر دانشت اضافه می کنند و اگر که از علم بی بهره باشی آن ها به تو دانش می آموزند. شاید که خداوند بر آن ها رحمت آورده و رحمتش نصیب تو نیز گردد[9].
  • من صخره‌های بزرگ، آهن و هر بار سنگین و پُر وزنی را به دوش کشیدم ولی باری سنگین‌تر از همسایه بد نیافتم[10].
  • لقمان در نصیحت به فرزند خود می فرماید: فرزندم! اگر درباره مُِردن شک داری، خواب را از خویش بردار ولی آگاه باش که هرگز نمی توانی و اگر که در ارتباط با رستاخیز دچار تردید هستی، بیدار شدن از خواب را از خود بردار؛ اما بدان که هیچ گاه توان آن را نداری. اگر که اندیشه نمایی، پی خواهی برد که جانت در اختیارت نیست و خواب در واقع به منزلۀ مرگ است و بیدار شدن از خواب به منزلۀ بر انگیخته شدن بعد از مرگ … فرزندم! نزدیک مشو که از تو دور می گردد و دور مشو که خوار می گردی. هر جنبنده‌ای نظیر خویش را دوست دارد جز آدمی که همتای خود را دوست ندارد. احسان خویش را جز به فردی که خواهان آن است عرضه مکن. آن چنان که هرگز بین گوسفند و گرگ دوستی ایجاد نمی شود، بین نیکوکار و بدکار نیز دوستی و رفاقتی وجود ندارد. آن که به نجاست نزدیک گردد، لاجرم مقداری از آن به بدنش می‌چسبد (سرایت می کند)، همچنین آن کس که با گنهکار درآمیزد برخی از روش‌هایش را یاد می گیرد[11]

منابع

[1] ميزان الحكمه به نقل از اختصاص مفيد ص 264

[2] بحار الانوار، ج 13، ص 412

[3] اعلام الدین، 2 79

[4] بحار الأنوار: 13 / 426 / 20

[5] کنز الفوائد، ج 2، ص 66

[6] تنبیه الخواطر، ج1، ص60

[7] الخواطر، ج2، ص 230

[8] بحار الأنوار : 13/411/2

[9] علل الشرائع، 9/349

[10] قصص الانبیاء، 247/196

[11] قصص الأنبياء : 190/239

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *