نافله‌ها که به نمازهای مستحبی شهرت دارند، نمازهایی هستند که در فقه دین مبین اسلام تشریع شده‌اند. این نمازها برخلاف نمازهای یومیه واجب نیستند و مسلمانان می‌توانند در مسیر تقرب به حق تعالی، کسب پاداش بیش‌تر و یا برای حاجت روایی آن‌ها را به جای آورند. نماز امام زمان (عج) که نمازی دو رکعتی است از جمله این نوافل (نمازهای مستحبی) است که شیعیان و منتظران حضرت آن را بر اساس دستور و آدابی که برای آن در کتب معتبر ذکر شده است، به جای می‌آورند. در این مطلب و در راستای آشنا شدن با این نماز مستحبی، به صورت اجمالی به معرفی آن پرداخته خواهد شد.
دستور ادا کردن نماز امام زمان (عج)
نماز امام زمان ارواحنا له الفداء متشکل از دو رکعت است. در هر یک از این رکعت‌ها سوره حمد و سوره توحید قرائت می‌شود. در هنگام قرائت سوره حمد، آیه پنجم آن «إِيَّاكَ نَعْبُدُ وَإِيَّاكَ نَسْتَعِينُ» می‌بایست 100 بار تکرار شود. البته در بعضی از منابع این‌چنین ذکر شده که اذکار رکوع و سجود نیز هر یک لازم است هفت بار خوانده شوند به این معنا که اگر فرد به رکوع رفت، هفت مرتبه بگوید: «سُبْحانَ رَبِّی العَظیمِ وَ بِحَمْدِهِ» و هر زمان به سجده رفت هفت مرتبه تکرار نماید «سُبْحانَ رَبِّی الاَعْلیٰ وَ بِحَمْدِهِ». در برخی از منابع نیز نظیر مفاتیح الجنان، عدد خاصی بیان نشده است. پس از اتمام نماز، نمازگزار باید یک مرتبه «لا اله الا الله» گفته و تسبیحات حضرت فاطمه (س) را در ادامه بخواند. پس از اتمام تسبیحات نیز به سجده رفته و صد مرتبه بر محمد و آل او درود فرستد.
سند نماز
سید بن طاووس اندیشمند قرن هفتم هجری قمری که نویسنده کتاب معروف لهوف که مقتل امام حسین (ع) است، این نماز را در کتب خویش آورده است. او در کتاب جمال الاسبوع بدون آن‌که منبعی برای این نماز بگوید، آن را ذکر کرده است و در کتاب مهج الدعوات آن را استناد شده به یکی از توقیعات صاحب الامر (عج) در کتاب کنوز النجاع از طبرسی ذکر نموده است. در کتاب امین الاسلام طبرسی آمده است: احمد بن الدربی از خزامه از ابو عبدالله حسین بن محم بزوفری از جانب ناحیه مقدسه (اصطلاحی رمزی است که به امامین عسکریین،حضرت مهدی (عج) و نائبان خاص اشاره دارد).
علاوه بر سیدبن طاووس، علامه مجلسی نیز در کتاب بحارالانوار در ضمن بیان قصه حسن بن مثله و ساخت مسجد جمکران، نماز دو رکعتی امام زمان (عج) را از کتاب تاریخ قم روایت می‌کند[1].
قرائت نماز امام زمان (عج) در جهت حاجت روایی
این نماز که اجر خواندن آن در مسجد جمکران معادل با ادا نمودن آن در بیت الله الحرام گفته شده است، در باب طلب حاجت نیز آمده است. در کتاب مهج الدعوات سید بن طاووس توقیعی به این معنا و مفهوم روایت شده است که هر آن‌کس که از خدای متعال حاجتی دارد، شب جمعه بعد از آن‌که نیمه آن گذشت، غسل نماید ونماز دو رکعتی امام ز مان (عج) را بخواند و بعد از آن‌که نماز را به پایان رساند، دعای ویژه این نماز را تلاوت نموده و حاجتش را از خدای عز و جل طلب نماید که ان شا الله تمامی حاجتش برآورده شوند. بیان شده که سید بن طاووس خواندن دعای «اللهی عظم البلا» را پس از اتمام نماز توصیه کرده است. البته نویسندگان «دانشنامه امام مهدی» بر این باور هستند که این نماز و دعا به طور جداگانه دارای سند شخص هستند و ترکیبشان به این شکل از ست سید بن طاووس است[2].
منابع:
[1] بحار الانوار، 1403 ق، ج53، ص231
[2] دانشنامه امام مهدی، 1393ش، ج6، پاورقی ص 249
- آیه 5 سوره حمد-سعود شریم
إِيَّاكَ نَعْبُدُ وَإِيَّاكَ نَسْتَعِينُ
پروردگارا تنها تو را می‌پرستیم و تنها از تو یاری میجوییم.