صحیفه سجادیه کتابی مشتمل بر 54 دعا از حضرت زین العابدین علیه السلام است. این کتاب به خواهر قرآن شهرت دارد و پس از قرآن کریم و نهج البلاغه مهم ترین کتاب شیعه به شمار می رود. این کتاب از لحاظ فصاحت و بلاغت در مرتبه بالایی قرار دارد و به همین دلیل مورد توجه برخی از صاحبان لغت و اندیشمندان است. این کتاب در واقع در بردارنده ادعیه ای است که حضرت انشاء نموده و امام باقر علیه السلام مکتوب کرده اند … در مطالب بسیاری به شرح برخی از این دعاها پرداختیم. حال می خواهیم برخی از دانستی های صحیفه سجادیه را با شما به اشتراک بگذاریم. بدون شک دانستن آن ها خالی از لطف نخواهد بود.
و اما دانستی های صحیفه سجادیه
- دعاهای امام سجاد علیه السلام به این دلیل صحیفه نامیده شدند که در آن زمان این ادعیه بر روی پاره ای از پوست یا کاغذی که برای نوشتن بود و به آنها صحیفه میگفتند نگارش میشدند.
- به صحیفه سجادیه انجیل اهل بیت، زبور آل محمد و خواهر قرآن میگویند.
- اصول اعتقادی، فضایل اخلاقی، سنتهای الهی، شرافت انسانی، موضوعات روانشناسی، فرهنگی و سیاسی برخی از مضامين به کار رفته در این ادعیه هستند.
- سند صحیفه سجادیه به امام محمد باقر علیه السلام و زید بن علی ختم میشود.
- به جز صحیفه سجادیه، رساله حقوق هم از امام سجاد علیه السلام به جای مانده است.
- چون که نهج البلاغه برادر قرآن است و پس از آن صحیفه برتری دارد به آن خواهر قرآن میگویند.
- نخستین دعای صحیفه در ارتباط با حمد و سپاس الله تعالی است و آخرین آن درباره طلب دور کردن غم و اندوه است.
- دعای چهل و هفتم صحیفه سجادیه دعایی است که در روز عرفه خوانده می شود و طولانی ترین دعای این کتاب به شمار می رود که شامل 133 فراز است.
- دعای هجدهم که دعا برا رفع بلا و طلب عافیت و سلامتی است کوتاهترین دعای صحیفه با سه فراز است.
- در صحیفه سجادیه به مناسبت های بسیاری از جمله حج و عمره، ماه رمضان، شب قدر، عید فطر، عید قربان، روز عرفه، هجرت حضرت رسول (ص)، فتح مکه، جنگ بدر و روز جمعه اشاره شده است.
- از فروع دین امام در این ادعیه به امر به معروف، نهی از منکر، جهاد، حج، نماز، زکات و روزه اشاره کرده است.
- از جمله پیامبرانی که نامشان در این ادعیه ذکر شده است می توان به رسول خدا (ص)، ابراهیم پیامبر و آدم علیهم السلام اشاره نمود.
- کتاب، فرقان، وحی، شفا، میزان، عَلَم نجات، مهیمن از جمله نام های قرآن مجید است که در دعاها امام سجاد علیه السلام استفاده کرده است.
- حضرت زین العابدین (ع) از قیامت در این 54 دعا با نام های یوم الدین، یوم تبلی السرائر، یوم الفزع الاکبر، یوم الحسره و الندامه، یوم الطامه و یوم التلاق سخن به میان آورده است.
- در دعای چهل هفتم صحیفه سجادیه از نام های الله تعالی فراوان استفاده شده است.
- در 54 دعای صحیفه 21 آیه از آیات قرآن به کار رفته اند که اغلب برای سوره بقره هستند.
- در 46 دعا از 54 دعای صحیفه سجادیه ذکر مبارک صلوات به کار رفته است.