در مکاتب دینی مختلف اعتقاد به منجی و انتظار برای ظهور یک اصل مشترک است. موعود با نام های مختلفی شناخته می شود. در دین زرتشت او را سوشیانت می نامند و در مسیحیت حضرت عیسی است و به ظهور و بازگشت او اشاره شده است. در این میان، این انتظار در میان مسلمانان از اهمیت بیشتری برخوردار است. پیروان مذاهب مختلف اسلامی بر این اصل اتفاق نظر دارند که روزی آخرین ولی خدا از خاندان پیامبر (ص) خواهد آمد و جهان را پُر از عدل و داد کرده و ریشه ظلم و ستم را از جای بَر می کند. حال با افزایش حملات رژیم صهیونیستی به مردم بی دفاع غزه و گسترش ستم و جور در جهان برای بسیاری این پرسش به میان می آید که چرا وجود نازنین امام زمان (عج) برای این همه ظلم کاری نمی کند؟ پرسشی که اعتقاد به ظهور منجی را در هاله ای از شک و ابهام فرو می برد. با ما باشید! در ادامه پاسخ این سوال را خواهیم داد.
پاسخ به سوال
در پاسخ به این سوال باید گفت: همانطور که در منابع شیعه و برخی از اهل سنت (چرا که برخی از مذاهب بر این باور هستند که حضرت هنوز به دنیا نیامده است) می خوانیم حضرت بنا به خواست خداوند و برای مصالح دین از نظرها غائب است تا زمانی که جامعه اسلامی و جهان آماده ظهور ایشان باشد. دلیل این غیبت رفتاری بود که مردم در دوران امام های گذشته از خود نشان دادند؛ نمونه اش را در ماجرای شهادت امام حسین (ع) و اهل بیت ایشان می خوانیم.
به بیان دیگر؛ از آنجا که مردم در دوران هر یک از ائمه بزرگوار به بهانه پول یا مقام بهتر و گاهی ترس از جان خود و بهانه های دیگر امام زمان خود را تنها گذاشتند و یا حتی در مثل امام حسین (ع) مقابل حضرت صف آرایی کردند حضرت به خواست خداوند به غیبت رفته اند تا زمانی که جامعه جهانی آماده حضور رهبری الهی باشد.
زمان به غیبت رفتن و همچنین ظهور امام در دستان خداوند است و تنها اوست که می داند ایشان چه زمان ظهور خواهند کرد. در همین راستا توانایی ایشان برای واکنش نشان دادن به وضعیت مسلمانان و فلسطین بسته به اجازه خداوند است. تا او نخواهد اتفاقی نخواهد افتاد. البته که امام به عنوان ولی امر تمامی مردم دنیا، در همین دوران غیبت نیز اموری را به ثمر می نشاند و دعاهایی در حق مردم می کند که همان ها جهان را دگرگون می سازند.
اینجاست که یک پرسش بنیادین به میان می آید و آن اینکه ظهور حضرت چه شرایط و نشانه هایی دارد که در ادامه به آن می‌پردازیم.
شرایط و نشانه های ظهور امام زمان (عج)
یکی از مهم ترین شرایط ظهور آمادگی افکار عمومی و همکاری مردم برای گسترش عدالت و تشکیل دولتی الهی است. همانطور که در دوران حضرت رسول (ص) درخواست مردم مدینه حضور فردی عادل و مهربان با فقیر و غنی برای اداره شهر بود و همین امر سبب شد تا حضرت این شهر را برای تشکیل اولین دولت اسلامی برگزیند. مهیا بودن این شرایط در ظهور حضرت، چه بسا اهمیت بیشتری دارد چرا که ایشان آخرین امام معصوم و حجت خدا بر زمین است و باید مردم در سرتا سر جهان به این درک دست پیدا کنند تا ماجرای قیام امام حسین (ع) و اهل بیت ایشان و شهادت مظلومانه آنان تکرار نشود.
از شرایط دیگر حضور یاوران اولیه حضرت است که طبق احادیث 313 نفر هستند و از کشورهای مختلف گرد هم می آیند. البته بعد از ظهور حضرت، به مرور بر تعداد یاران افزوده می‌شود و در روایات آمده که در نزد حضرت کتابی است که نام و نشانی یاران در آن ذکر شده است.
و اما نشانه های ظهور
این نشانه ها به دو گروه نشانه های حتمی و نشانه های غیرحتمی دسته بندی شده‌اند که در ادامه به برخی از آن ها اشاره خواهیم کرد.
در روایات متعددی آمده که مردی از نسل ابوسفیان که پرچم سرخ در دست دارد در شام و در ماه رجب قیام کرده و پس از شش ماه جنگ و تصرف پنج منطقه دمشق، حمص، فلسطین، اردن و قنسرین به مدت نه ماه حکومت می‌کند.
امیرالمومنین علی ابن ابی الطالب علیه السلام در نامه ای خطاب به معاویه می فرماید:
ای معاویه! رسول خدا (ص) من را با خبر ساخت که … فردی از نسل تو – که شوم، لعن شده، نا به خرد، خشن، وارونه دل، بدجنس و سخت گیر است و الله تعالی رحم و مهربانی را از قلب او بیرون کرده است و از سمت مادر به قبیله کلب بر می گردد و انگار که او را می بینم! و اگر که می خواستم، اسم او و خصوصیاتش و چندساله بودن او را بیان می کردم – (او) سپاهی را به مدینه روانه می نماید و به آن داخل می شود و در قتل و انجام اعمال زشت زیاده روی می کنند و مردی پاک و پاکیزه (زکی و نقی) از نسلم از او می گریزد، آن که زمین را از عدل و داد پُر می کتد همانطور که از ظلم و جور پر شده است.
درباره عاقبت کار سفیانی آمده است که وقتی لشکریان او وارد سرزمین بیدا (بیابانی بین مکه و مدینه)
می‌شوند از آسمان صدایی می آید به این مضمون: ای بیدا! این قوم را نابود ساز. آنگاه زمین شکافته شده سپاهیان به درون زمین فرو می روند و خود سفیانی نیز به دستان مبارک حضرت صاحب‌الزمان به درک واصل می شود.
- خسف در بیدا که به فرو رفتن لشکریان سفیانی در بیابان بیدا اشاره دارد.
- خروج یمانی:
در منابع علمای شیعه آمده که مردی از یمن قیام می‌کند و مردم را به عدل و داد فرامی‌خواند و قیام او همزمان با قیام سفیانی و خراسانی و در یک سال یک روز رخ می‌دهد …
- خروج خراسانی از نشانه های غیر حتمی
- قیام دجال از نشانه های غیر حتمی
- کشتن نفس زکیه از علائم حتمی ظهور