روزی از روزها و در عصر امام جعفر صادق علیه اسلام شخصی به نزدشان آمد و از شخص سومی تعریف و تمجید کرد.
او پس از سلام و احوال پرسی و عرض ارادت گفت که فلان شخص در عبادت و انجام واجبات عبادی عالی است و چنین و چنان است.
امام سخنان فرد را شنید و پس از آن به او فرمود: مقدار عقل فلانی چقدر است؟!
آن شخص گفت: اطلاعی ندارم.
امام فرمود: به راستی که پاداش عمل به میزان عقل است. سپس رو به مرد کرد و ادامه داد: این قصه که برای زمان های دور است رو بشنو:
دوران بنی اسرائیل بود. در وقتی از اوقات فرشته ای از مکانی سر سبز و بسیار خُرم عبور می کرد. او مردی را دید که در آن دشت سر سبز و مملو از چشمه های پُر آب به عبادت الله تعالی مشغول بود.
فرشته ی الهی دوست داشت از مقدار پاداش این بنده عابد بداند. پس به خداوند عرض کرد: پروردگارا! خیلی دوست دارم بدانم پاداشی که برای این بنده زاهد در نظر داری چه مقدار است؟
خداوند درخواستش را اجابت نموده و میزان پاداش فرد برای آن عبادت را به فرشته نشان داد.
فرشته دید که میزان پاداش نسبت به کاری که شخص می کند کم تر به چشم می آید پس متعجب گفت: خداوندا چرا میزان پاداشش کمتر است.
خدای متعال به فرشته گفت: دوست داری دلیل را متوجه شوی؟! برای این کار برو و با او همنشین شو. این کار دلیل را برایت آشکار خواهد ساخت.
فرشته که مشتاق دانستن دلیل بود اطاعت امر کرده و به شکل یک انسان ظاهر شد و به نزد عابد رفت و به او سلام کرد.
عابد پس از جواب سلام پرسید: تو که هستی؟
فرشته گفت: عابدی هستم که نام و آوازه شما را در این باره شنیدم. پس به نزدتان آمدم تا با هم به عبادت حق تعالی مشغول شویم.
عابد پذیرفت. روز اول به عبادت گذشت. صبح روز دوم فرشته رو به عابد بنی اسرائیلی کرد و گفت: چه مکان قشنگی است و چقدر برای عبادت خداوند خوب است.
عابد جواب داد؛ آری درست می گویی اما خب یک عیبی وجود دارد. فرشته گفت: چه عیبی؟!
عابد گفت: کاش خداوند الاغی داشت که در این دشت بچرد تا این همه سبزی ضایع نشود.
فرشته متعجب گقت: یعنی خداوند الاغی ندارد؟
گفت: نه اگر داشت که این خُرمی و سبزی تباه نمی شد.
خداوند بعد از آن به فرشته گفت: دلیل را متوجه شدی؟
پاداش این شخص به میزان عقلی است که دارد
برگرفته از کتاب بحار الانوار