جواب سلام واجب است اما آیا جواب سلام در نماز نیز واجب است؟ پاسخ به این سوال بله است. اما این عمل نیز احکامی دارد که باید از آن ها آگاه شد. چگونه پاسخ دادن، جواب دادن در زمان مشخصی پس از سلام دادن و عدم نیاز به جواب دادن در اوقات خاص برخی از مواردی است که در جهت ادای این واجب در واجبی دیگر یعنی نماز باید بدانید. از این رو بر آن شدیم تا در این مطلب بعضی از احکام و مسائل مهم بیان شده توسط مرجع تقلید عالی قدر جهان تشیع آیت الله سیستانی در این باره را با شما به اشتراک بگذاریم.
جواب سلام در نماز – آیت الله سیستانی
- انسان در حالی که به نماز ایستاده است نباید به دیگری سلام کند و اگر دیگری به او سلام کند لازم است جواب سلامش را بدهد. البته باید دو نکته را رعایت کند. اولین نکته این است که نمازگزار در پاسخ نباید کلمه ای را بر اصل سلام اضافه کند. به عنوان مثال اگر شخصی به نمازگزار بگوید: «سلام علیکم». در پاسخ شخص نمازگزار نباید عمدا در پاسخ بگوید: «سلام علیکم و رحمه الله و برکاته».
دومین نکته این است: اگر شخص سلام دهنده جار و مجرور را پس از «سلام» بیان کند؛ مثلا «سلام علیکم» یا «سلام علیک» بگوید بنا بر احتیاط لازم شخص نمازگزار در پاسخ نباید علیک یا علیکم را پیش از سلام بگوید. اما اگر به عکس باشد و فرد سلام دهنده بگوید «علیکم السلام» شخصی که نماز گزارده مختار برای گفتن علیک یا علیکم پیش یا پس از سلام است.
- اگر شخصی به نیت سلام دادن واژه «سلام» را بدون جار و مجرور بگوید جواب سلام او واجب است و فردی که نماز می خواند به عنوان پاسخ هم می تواند از کلمه سلام استفاده کند هم سلام علیک.
- در صورتی که شخص نامحرم یا بچه ممیز به نمازگزار سلام دهد. بر نمازگزار واجب است که جوابش را بدهد. همچنین اگر که زن با لفظ «سلام عَلَیکْ» یا «سَلامٌ عَلَیکَ» به مرد نمازگزار سلام دهد. مرد می تواند با کاف ساکن یا کاف با کسره واژه علیک را پس از سلام بیان کند مثلا «سَلامٌ عَلَیکَ».
- اگر فردی که نماز می خواند به طور عمد جواب ندهد گناه کرده است اما نماز او صحیح می باشد.
- اگر شخصی به گروهی سلام نماید و آن کس که در میانشان مشغول نماز است بداند فرد سلام دهنده قصد سلام کردن به او را نداشته باشد و به دیگرانی که به نماز مشغول نیستند سلام نموده، شخص نمازگزار نباید جواب دهند حتی اگر دیگران به طور عمد یا سهوی جوابی ندهند.
- اگر فردی به گروهی سلام دهد و آن کس که میان آن ها به نماز مشغول است تردید کند که سلام دهنده قصد سلام به او را داشته است یا نه، نباید میان نماز پاسخ دهد. علاوه بر این اگر که بداند نیتش را هم داشته اما دیگری سریع تر پاسخ دهد بنا بر احتیاط واجب نباید پاسخی بدهد.
- بر شخص نمازگزار واجب است که پاسخ سلام را با قصد تحیت بیان کند و مانعی نیست که قصد دعا هم نماید. به این معنا که برای شخصی که سلام نموده سلامتی بخواهد.