در روزی از روزها شخصی از سرزمین روم به نزد امام علی علیه السلام آمد و بیان داشت: من از رعیت تو هستم و از اهالی این شهرم. حضرت پاسخ داد: خیر؛ تو از رعیت من و از اهالی این شهر نیستی. تو از سمت پادشاه روم آمده ای. او چند پرسش و مسأله برای معاویه ارسال کرده است و به سبب اینکه معاویه پاسخشان را نمی دانست به من ارجاع شده است.
آن شخص که پاسخ امام را شنید تأیید کرد و گفت: آری درست گفتید. معاویه من را به شکل محرمانه به نزد شما فرستاد تا پاسخ این مسأئل را از شما دریافت کنم. جز من و معاویه کسی اطلاعی از این موضوع نداشت.
بعد از آن امام فرمود: آنچه که می خواهی از دو فرزند من بپرس تا پاسخی کافی دریافت نمایی.
شخص رومی می گوید: رو به آن پسری کردم که موهای سر او تا گوش هایش آمده است. آن شخص کسی نبود جز امام حسن علیه السلام.
پیش از آنکه آن شخص سوال بپرسد امام حسن علیه السلام رو به او فرمود: آمده ای تا سوال کنی: فاصله میان حق و باطل چه چیزی است؟ و میان آسمان و زمین چه مقدار فاصله است؟ و در میان مشرق و مغرب چه مسافتی است؟ و رنگین کمان چیست؟ و خنثی به چه کسی اطلاق می گردد؟ و آن ده چیزی که یکی از دیگری محکم تر و سخت تر است چه هستند و کدامند؟
شخص رومی که متعجب شده بود گفت: آری! پرسش هایم این هایی هستند که عرض نمودید.
پس امام حسن علیه السلام هر یک از این سوالات را بدین شکل پاسخ داد:
- میان حق و باطل چهار انگشت فاصله است. آنچه را که با چشم خویش دیدی حق است و آنچه شنیدی باطل خواهد بود.
- فاصله میان زمین و آسمان به مقدار دعای مظلوم بر علیه شخص ظالم است و همچنین تا جایی که چشم ببیند.
- به میزان سرعت گردش و حرکت خورشید در یک روز فاصله میان مشرق و مغرب وجود دارد.
- و اما رنگین کمان که قوس و قزح است. قوس علامتی است از سوی خداوند رحمان برای ایمن ماندن موجودات زمین از غرق شدن و دیگر حوادث مشابه و قزح نام شیطان است.
- خنثی به شخصی اطلاق می گردد که مشخص نباشد مرد است یا زن. اگر که هیچ علامتی نداشته باشد یا هر دو علامت در او موجود باشند به او گفته می شود ادرار نماید. پس اگر که ادرار او به سمت جلو یا بالا بود مرد و در غیر این صورت حکم زن را دارد.
- و آن ده چیز به این شرح هستند: خداوند سنگ را خلق کرد و به دنبال آن آهن را به وجود آورد که همانا آهن سنگ را تکه تکه می کند. سپس آتش را آفرید که آهن را گداخته و آب می کند. سخت تر و محکم تر از آتش آب است که آن را خاموش می نماید.
و اما از آب سخت تر ابر است که آن را حمل کرده و از جایی به جای دیگر می برد. و اما از ابر قوی تر باد است. باد انتقال را برای ابر ممکن می سازد. از باد محکم تر نیز نیرویی است که کنترل کننده باد است. از این توانایی سخت تر عزرائیل است که جان همه را می گیرد. و از آن سخت تر مرگ است که عزرائیل را نیز در بر می گیرد. . اما از آن سخت تر اراده الهی است که برطرف کننده مرگ است و در روز جزا مرده ها را زنده