با فرا رسیدن سالروز شهادت امام حسن عسکری علیه السلام بر آن شدیم تا مختصری به زندگانی آن حضرت و کرامات ایشان بپردازیم.
دوباره یک حسن (ع) از داغ کوچه ها دق کرد جوانی اش همه شد صرف سوختن! جان داد
زندگانی امام حسن عسکری (ع)
امام حسن عسکری (ع) پیشوا و امام یازدهم شیعیان می باشد که در ماه ربیع الثانی سال 232 هجری قمری در شهر مدینه به دنیا آمد. پدر ایشان امام هادی (ع) و مادرشان بانویی خردمند، پارسا و با تقوا به نام «حدیثه» (برخی از روایات نام این بانوی مکرمه را سوسن گفته اند) بود.
امام عسکری (ع) زندگانی کوتاهی داشت و تنها 28 یا 29 سال در این جهان روزگار گذراند. ایشان زندگی سختی داشتند و بیشتر عمر خود را تحت نظر نیروهای حکومتی بوده است. در حقیقت امام حسن عسکری (ع) پس از ولادت چندین سال را در شهر مدینه زندگی کرد و پس از آن و به دستور حاکم وقت همراه با پدر (امام هادی علیه السلام) به کشور عراق فراخوانده شد تا در شهر سامرا و تحت نظر نیروهای حکومتی باشد.
امام (ع) صورتی گندمگون، ابروهایی سیاه و کمانی، پیشانی گشاده و فراخ و چشمانی به رنگ سیاه داشت و خالی بر گونه ی راستشان بوده است. ایشان را می توان مفسری بی نظیر برای کلام الهی (قرآن) دانست که با بیانی جذاب و وقار و متانتی خاص توانسته بود در طول عمر کوتاه خود راه مستقیم الهی را برای مردم تبین کند.
گفته شده است که حضرت در طول زندگی خود همسری نگرفت و نسل پاک و مطهر او که امام زمان (عج) است [1] از طریق کنیزی به نام نرجس ادامه یافت.
درباره دوران امامت و همچنین شهادت حضرت در کتب معتبر تاریخی و روایی آمده است که ایشان در سن بیست و دو سالگی پس از به شهادت رسیدن امام هادی (ع) و طبق وصیت ایشان به امامت رسیدند و تنها شش سال امامت امت اسلام و شیعیان را بر عهده داشتند.
امام عسکری (ع) یک سال پس از آنکه به امامت رسید توسط خلیفه و حاکم وقت زندانی شد. ایشان پس از دو سال زندانی بودن، با آغاز قیام های شیعیان آزاد شد اما دوباره و در سال 260 هجری قمری به زندان افتاد اما پس از یک ماه مجددا آزاد شده اما شدیدا تحت نظر قرار گرفت.
امام حسن عسکری پس از 29 سال زندگی در هشتم ربیع الاول سال 260 هجری قمری به دست حاکم وقت (معتمد عباسی) مسموم شده و به شهادت رسیدند. پدر بزرگوار حضرت مهدی (عج) در کنار آرامگاه امام هادی (ع) و در شهر سامرا به خاک سپرده شد.
برخی از کرامات امام حسن عسکری علیه السلام
- شخصی به نام احمد بن محمد نقل می کند که در دوران مهتدی عباسی که شروع به قتل شیعیان کرده بود، به امام عسکری (ع) نامه ای نوشته و عرض کردم که ای مولای من! شُکر خدا را که این ستمکار و ظالم را از تو باز داشته است زیرا من شنیده بودم که شما نیز توسط ایشان به قتل تهدید شده اید و …
امام حسن عسکری (ع) در پاسخ به نامه من با دستخط مبارک خود نوشته بود: عمر او کوتاه تر از آن است که این کار را انجام دهد، از امروز پنج روز بشمار، او (مهتدی عباسی) در روز ششم بعد از آنکه خوار و ذلیل شد، کشته می شود.
پس از گذشت شش روز همانگونه شد که حضرت فرمودند و مهتدی پس از ذلت و خواری، کشته شد [2].
- یکی از یاران امام عسکری (ع) روایت کرد که در یکی از روزها حضرت را دیدم که در بیابان ایستاده و با گرگی صحبت می کرد. من با تعجب بسیار گفتم: ای پسر پیامبر (ص) برادر من در طبرستان است و از او بی اطلاع هستم. از این گرگ سوال کنید که حال برادرم چطور و چگونه است؟
حضرت فرمودند: هر زمان خواستی برادرت را ببینی به درختی که در خانه ات در سامرا هست نگاه کن، برادر خود را مشاهده خواهی کرد. [3]
- ابو جعفر نقل می کند که در روزی از روزها به خانه امام حسن عسکری وارد شدم. در حیاط خانه چشمه ای را مشاهده کردم که به جای آب، عسل و شیر از آن خارج می شد. من و دوستانم از شیر و عسل چشمه تناول کردیم و مقداری نیز به همراه خود بردیم [4].
- شخصی به نام محمد بن حمزه دوری نقل می کند که نامه ای به حضرت (ع) نوشتم و در آن از او درخواست کردم برای من دعا نماید تا ثروتمند شوم، به این دلیل که از لحاظ معیشتی دوران بسیار سختی را سپری می کردم و از آن بیم داشتم که کارم به رسوایی برسد.
امام در پاسخ به نامه من فرمودند: بشارت بر تو باد که از سوی پروردگار متعال بی نیازی برای تو مقدر گشته است، پسر عموی تو، یحیی بن حمزه، دار فانی را وداع گفته و ارثی به اندازه صد هزار درهم از او باقی مانده است و جز تو وارثی برای او نیست و به زودی این مبلغ به دست تو خواهد رسید، خدای را شُکر کن و از اسراف پرهیز کن.
همانگونه که حضرت فرموده بودند، چند روز بعد خبر مرگ پسر عمویم به من رسید و همان مبلغی که امام گفته بودند به من رسید و تنگدستی و فقرم برطرف شد. حق الله را از آن مبلغ ادا کردم و به برادران دینی خود یاری رساندم و سپس به اعتدال عمل نمودم زیرا پیش از آن آدم ولخرجی بودم. [5]
[1] برخی منابع علاوه بر حضرت مهدی (عج) برای امام حسن عسکری نام دو دختر را به عنوان فرزند آورده اند، برخی نیز پسری به نام موسی را به آن حضرت نسبت داده اند و اهل تسنن نیز بر این باورند که امام حسن عسکری فرزندی نداشته است.
منابع:
[2] اعلام الوری: ۳۷۵.
[3] إثبات الهداة: ج 3، ص 432، ح 124
[4] مدینة المعاجز: ج 7، ص 573، ح 2560
[5] نور الابصار: ۱۵۲، الدر النظیم، در مناقب ائمه.
السلام علیک یا امام حسن العسکری علیه السلام