حضرت معصومه (س)

همزمان با ولادت مَلیکه و بانوی ایران حضرت فاطمه معصومه (س) و آغاز دهه کرامت بر آن شدیم که نگاهی مختصر به زندگی این بانوی بزرگوار داشته باشیم.

به هر که مى نگرم جانب تو روى آرد

تو خود نظر مگر از لطف سوى ما دارى

از آن که دختر موسى بن جعفرى به خدا

کنند مدح تو گر تا به حشر جا دارى

مختصری درباره حضرت فاطمه معصومه (ع)

فاطمه دختر امام موسی کاظم (ع) معروف به حضرت معصومه (س) و خواهر تنی امام رضا (ع) می باشد (مادر هر دو بزرگوار بانویی با تقوا به نام نجمه می باشد) که در تاریخ یکم ذیقعده سال 173 هجری قمری در شهر مدینه متولد شد و پس از سفر به ایران به قصد دیدار برادر و امام خویش در نیمه راه بیمار گشته و وفات یافتند (درباره حضرت فاطمه معصومه (س) اطلاعات دقیقی موجود نمی باشد).

زیارت حضرت فاطمه معصومه (س) در نزد شیعیان بسیار حائز اهمیت بوده و ایشان را یکی از افرادی دانسته اند که شفاعت شیعیان را روز قیامت در نزد پروردگار یگانه خواهد کرد.

کریمه اهل بیت تنها بانویی است که پس از حضرت زهرا (س) برای او از جانب ائمه اطهار (ع) دعای زیارت (زیارت نامه) نقل شده است.

القاب حضرت فاطمه معصومه (س)

حضرت فاطمه معصومه (س) دارای چندین لقب و اسم است که معروف ترین آن ها کریمه اهل بیت و معصومه می باشند، از نام های دیگری که به حضرت نسبت داده اند می توان به طاهره، حمیده، نقیه، تقیه، رضیه و اخت الرضا اشاره نمود.

البته القاب معروف حضرت براساس روایاتی به ایشان نسبت داده شده اند.

در واقع حضرت به معصومه شهرت دارد زیرا در روایتی امام رضا (ع) خواهر خویش را به این نام خوانده است و کریمه اهل بیت نیز برگرفته از رویایی است که پدر آیت الله مرعشی دیده اند، در آن رویا یکی از ائمه اطهار (ع) حضرت را به نام «کریمه اهل بیت» معرفی و به زیارت قبر ایشان سفارش کرده است.

ازدواج حضرت فاطمه معصومه (س)

سند و روایتی مبنی بر ازدواج یا تعداد بچه های حضرت معصومه (س) موجود نمی باشد اما مشهور است که کریمه اهل بیت (ع) تا آخرین لحظه از حیات با برکتشان ازدواج نکرده اند و یکی از دلایلی که برای آن نقل شده است نبودن همتایی برای ایشان بوده است [1].

فضائل و کرامات بانوی قم

تجلیل و تکریم حضرت معصومه (س) توسط ائمه اطهار علیهم السلام نشان از شخصیت و مقام والا و بلند مرتبه ایشان می باشد. در واقع نه تنها امام موسی کاظم (ع)، امام رضا (ع) و امامان پس از آن ها درباره مقام و منزلت حضرت فاطمه معصومه (س) سخن گفته اند بلکه برخی از روایات نقل شده از ائمه پیش از امام موسی کاظم (ع) نیز درباره شخصیت رفیع و بلند مرتبه کریمه اهل بیت بوده اند.

در حقیقت روایات و احادیثی که درباره این بانوی بزرگوار آمده است حاکی از عظمت و بزرگی ایشان است بدون تردید حضرت فاطمه معصومه (س) سَجایا و ویژگی های اخلاقی ویژه و منحصر به فردی داشته اند که سبب شده او چنین مقام و منزلتی داشته باشد زیرا امام موسی کاظم (ع) فرزندان بسیاری داشته اند و از تمام آنان پس از امام رضا (ع) تنها حضرت فاطمه معصومه (س) همانند ستاره ای می درخشد.

اگر چه شخصیت والدین بر روح و جان فرزند موثر می باشد و حضرت فاطمه معصومه (س) نیز از سرشت و شخصیت پدر و مادر خود فضائل و کراماتی را به ارث برده است اما از تلاش و مجاهدت ایشان در این راه نمی توان چشم پوشی کرد.

حضرت معصومه (ع) نه تنها در عبادت و بندگی خدای قادر و متعال زبانزد بوده بلکه یکی از خصوصیات ناب و ویژه ایشان آگاهی و تسلط ایشان به علوم اسلامی است، در حقیقت این بانوی بزرگوار به عنوان یکی از راویان حدیث شناخته می شود و احادیثی را در کتاب علامه امینی «الغدیر» می توان به نام این حضرت مشاهده نمود.

سفر به ایران برای دیدار برادر و …

در زمان امام رضا (ع) مامون که خلیفه عباسی بوده است از ایشان درخواست می کند که برای ولیعهدی به مرو (خراسان و مشهد کنونی) برود، حضرت نیز قبول کرده و در سال 200 هجری قمری به مرو می روند. یک سال پس از آن حضرت معصومه (س) برای دیدار برادر همراه با خویشاوندان خود راهی ایران می شود تا به مرو رفته و دیداری با برادر و امام خود داشته باشد.

در میانه راه رسیدن به مرو، زمانی که کاروان به ساوه رسید مورد حمله گروهی از دشمنان اهل بیت قرارمی گیرد و تمامی برادران و برادرزادگان حضرت شهید می شوند، حضرت فاطمه معصومه (س) پس از این واقعه دردناک بیمار می شوند و به خادم خود سفارش می کند که او را به شهر قم ببرد.

البته در روایتی دیگر آمده است که پس از درگیری، شهادت بستگان و بیماری حضرت معصومه (س) قبیله آل سعد تصمیم داشتند تا به نزد کریمه اهل بیت رفته و او را به شهر قم منتقل کنند. در این بین فردی از اشعریان که از قضا یکی از یاران امام رضا (ع) بوده، به نام موسی بن خزرج، زودتر از آل سعد اقدام کرد و به نزد حضرت رفته و او را به شهر قم برده و در منزل خود سکونت داد.

کریمه اهل بیت تنها 17 روز را در خانه این شخص به راز و نیاز و عبادت با پروردگار بی همتای خویش پرداخت و پس از آن بدون دیدار برادر جان به جان آفرین تسلیم کرد.

در روایتی دیگر گفته شده که حضرت در ساوه مسموم شده و این سم و زهر سبب شهادت ایشان گشته است [2].

حضرت فاطمه معصومه (س) در شهر قم دفن شدند و امروزه حرم ایشان به ملجاء و پناهگاهی برای مسلمانان، دوستداران و شیعیان اهل بیت علیهم السلام تبدیل شده است.

[1] مهدی‌پور، کریمه اهل بیت (س)، ۱۳۸۰ش، ص ۱۵۱

[2] عاملی، حیاة السیاسیة للامام رضا (ع)، ج۱، ص ۴۲۸

منبع: سایت موسسه قرآن و عترت معراج النبی استان خوزستان