از رحمت خدای متعال به بندگان است که از میان آن‌ها پیامبرانی مبعوث کرد تا آنان را به راه راست و یکتاپرستی دعوت کرده و سوق دهند. اولین پیامبران آدم (ع) و آخرینشان حضرت خاتم، محمد مصطفی (ص) است. در این میان اما، خدای متعال برای قوم بنی اسرائیل بسیاری از پیامبران را فرستاد. پیامبرانی که به تعبیر قرآن کریم نعمتی الهی بر آن‌ها بوده‌اند و این قوم آن نعمت را پاس نداشته‌اند. تعداد پیامبران بنی اسرائیل دقیق مشخص نیستند اما طبق روایتی که در کتاب الخصال شیخ صدوق از پیامبر آمده است تعدادشان ششصد نفر است. البته که در تفاسیر مختلف تعداد متفاوت ذکر شده است. یعقوب، یوسف، ایوب، ذوالکفل، یونس، موسی، هارون، الیاس، الیسع، داوود، سلیمان، زکریا، یحیی، عزیر و عیسی علیهم السلام برخی از این پیامبران هستند …
مختصری درباره برخی از پیامبران بنی اسرائیل
یعقوب و پس از آن یوسف
- یعقوب نبی، بشارت خداوند به حضرت ابراهیم بود، آن زمان که فرشتگان به نزد او آمدند و او را به اسحاق و پس از اسحاق به یعقوب بشارت دادند( سوره هود –آیه 71). نام دیگر حضرت یعقوب، اسرائیل است و بنی اسرائیل در واقع دوازده سبط و خاندانی هستند که از نسل 12 فرزند پسر یعقوب، دانسته شده‌اند. نام حضرت یعقوب در قرآن 16 بار آمده است و دو بار از ایشان با نام اسرائیل یاد شده است. حضرت یعقوب علیه السلام با فرزندان خود در سرزمین کنعان زندگی می‌کردند که یوسف طبق ماجراهایی که پیش آمد (در مطالبی با عنوان سرگذشت یوسف پیامبر (ع) مفصل به آن پرداخته شد) بر اساس مشیت الهی عزیز مصر شد و نزد فرعون زمان اعتبار یافت. فرزندان یعقوب نیز در سالهای قحطی به مصر رفته و در آنجا ماندگار شدند و نسل آن‌ها زیاد شد.
- و اما یوسف پیامبر علیه السلام از دیگر پیامبران بنی اسرائیل است. او فرزند یعقوب (ع) است و از صفات بارز او می‌توان به سخاوت، خوش خُلقی و خوش رفتاری اشاره کرد. یوسف پیامبر در کودکی مورد حسادت برادران خود قرار گرفت. این حسادت باعث شد که آن‌ها او را در چاه بیندازند و همین اتفاق فصلی جدیدی از زندگی او را رقم بزند. فصلی که با نبوت او، تهمت ناروا به او، زندانی شدن و عزیز مصر شدن همراه بود.
ایوب، ذوالکفل و یونس علیهم السلام
- ایوب علیه السلام یکی دیگر از پیامبرانی است که خداوند برای هدایت قوم بنی اسرائیل مبعوث کرد. نسب او به اسحاق نبی می‌رسد و در قرآن کریم به اختصار از او ِیاد شده است. خداوند سال‌ها ایوب را مورد امتحان‌های مختلف قرار داد و او در برابر تمامی آن‌ها صبر و شکیبایی پیشه کرده و از پروردگار عالمیان در مقابل آن‌ها اجر و پاداش طلب کرد. خدای متعال پس از سال‌ها دوباره نعمات مختلفی که از ایوب پیامبر گرفته بود را به او بازگرداند.
- نام ذوالکفل نیز در میان انبیاء بنی اسرائیل دیده می‌شود. نام این پیامبر خدا در قرآن کریم دو بار آمده است. او از صابرین و صالحین به شمار می‌رود و اسامی مثل حزقیال، یسع و یوشع برای او ذکر شده است. گفته شده این پیامبر الهی متعهد شده بود همه روزها را روزه گرفته، شب‌ها را به عبادت خداوند بپردازد و هیچ‌گاه عصبانی نشود.
در تفسیر مجمع البیان طبرسی از کتاب النبوه شیخ صدوق روایت شده که عبدالعظیم حسنی طی نامه‌ای که به امام جواد علیه السلام نوشته است از ایشان درباره نام ذوالکفل و اینکه از مرسلین می‌باشد سوال نموده؛ حضرت نیز در پاسخ به این سوالات نوشتند: خداوند صد و بیست و چهار هزار نفر را به پیغمبری مبعوث کرد. از میان آن‌ها 313 نفر مرسل بودند و ذوالکفل یکی از آنان است و پس از سلیمان زندگی می‌کرد. او همچون داوود پیامبر در بین مردم قضاوت می‌کرد، عصبانی نمی‌شد جز از برای خدا و نام او «عدویا پسر ادارین» است.
- و اما یونس پیامبر؛ او را خداوند در میان آشوریان نینوا مبعوث کرد. او که از نوادگان یعقوب به شمار می‌رفت مردم نینوا را به یکتاپرستی دعوت کرد اما آن‌ها بر کفر خود پافشاری می کردند. پس او به آنان وعده عذاب الهی داد و شهر را ترک کرد. یونس از برداشته شدن عذاب از اهالی نینوا مطلع شد، پس برای اینکه در تحقق نیافتن وعده عذاب به دروغگویی متهم نشود از نینوا فاصله گرفت و به سوی دریا رفت. او سوار کشتی شد. در این میان نهنگی به کشتی هجوم آورد و مسافران کشتی برای رهایی از آن تصمیم گرفتند تا شخصی را با قرعه کشی طعمه نهنگ کنند. البته که این مشیت و امر الهی بود. چرا که قرعه به نام یونس افتاد و او توسط نهنگ بلعیده شد. یونس در شکم نهنگ به توبه و استغفار پرداخت تا آنکه به فرمان الهی نهنگ یونس را به دریا انداخت و در نهایت یونس در ساحل آرام گرفت …
در قرآن کریم سوره‌ای به نام این پیامبر بنی اسرائیل وجود دارد و به سرگذشت او در قرآن اشاره شده است.
حضرت موسی و هارون علیهم السلام از پیامبران بنی اسرائیل
- موسی فرزند عمران از انبیاء الوالعزم و از فرستادگان الهی به سوی بنی اسرائیل است. نسب موسی (ع) به اسحاق می‌رسد و او کلیم الله است، یعنی کسی که با خداوند سخن می‌گفت. دعوتش به توحید و یکتاپرستی با فرعون و قوم آن شروع شد. موسی علیه السلام معجزات بسیاری داشت که معروف ترین آن‌ها تبدیل عصا به مار و ید بیضا گفته شده اند. به بخش‌هایی مختلفی از زندگانی حضرت موسی علیه السلام در قرآن اشاره شده است.
- هارون بن عمران از دیگر پیامبران الهی مبعوث شده برای بنی اسرائیل است. او برادر، جانشین و همراه حضرت موسی (ع) است که در قرآن کریم به فصاحت کلامی او از زبان برادرش موسی علیه السلام اشاره شده است زمانی که موسی برای گرفتن الواح به طور سینا رفت، برادرش را جانشین خویش قرار داد. اما در این مدت شخصی به نام سامری، گوساله‌ای ساخت و بنی اسرائیل را به پرستشش دعوت نمود و هارون نتوانست مانع او گردد. هارون در 123 سالگی در طور سینا وفات یافت و در کوه هور اردن مقبره‌ای به او منسوب شده است.
داوود و سلیمان علیهم السلام
- داوود بن ایشا از نسل یهودا فرزند یعقوب است. او جزو پیامبرانی است که به مقام پادشاهی رسیده‌اند. داوود پیامبر اورشلیم را برای بنی اسرائیل فتح کرد و زبور کتاب او معرفی شده است. داوود دارای مقام قضاوت بود و از صدا زیبایی بهره مند بود. علاوه بر این‌ها خداوند قدرت زره سازی را نیز به او عطا نموده بود.
- از مهم‌ترین پیامبران بنی اسرائیل، سلیمان نبی علیه السلام است. او از خدای متعال حکومت و فرمانروایی خواست که پس از او سزاوار کسی نباشد. پس الله تعالی دعای او را مستجاب کرد و نه تنها انسان‌ها بلکه جنیان، شیاطین، باد و پرندگان را نیز تحت فرمانروایی او قرار داد. معبد سلیمان در دوران او و به امر او ساخته شد. گفته شده آصف بن برخیا وصی سلیمان پیامبر بود. در تورات آمده که حضرت سلیمان در آخر عمر خویش بت پرست شد اما در قرآن کریم صراحتا آمده است که ایشان هرگز کافر نشده اند.
زکریا و یحیی علیهم السلام
- زکریا از دیگر انبیاء بنی اسرائیل است. نسب زکریا به حضرت داوود (ع) بر می‌گردد و او پنج هزار و پانصد سال بعد از هبوط آدم به دنیا آمد. حضرت زکریا مردم را به شریعت موسی کلیم الله (ع) دعوت می‌کرد و تمامی عمر او در مسیر دعوت به یکتاپرستی و خدمت در بیت المقدس سپری گشت. زکریا سال‌ها بود که تقاضای فرزند می‌کرد اما فرزنددار نمی‌شد. پس در زمان پیری خداوند او را به یحیی بشارت داد که از صالحان و پیامبران خواهد بود. گفته شده که زکریای پیامبر در آخر عمر خویش به طرز ناراحت کننده و وحشتناکی توسط طاغوت زمان به شهادت رسید.
- یحیی پسر زکریا نیز برای هدایت قوم بنی اسرائیل مبعوث شد.او در کودکی به نبوت رسید و به پاکدامنی، زهد و گریه فراوان از خوف خدا مشهور بود. یحیی تصدیق کننده پیامبری عیسی مسیح است. او که مروج آیین حضرت موسی (ع) بود، پس از رسیدن عیسی پسر مریم به پیامبری به او ایمان آورد. حضرت یحیی علیه السلام جزو پیامبران شهید بنی اسرائیل به شمار می‌رود چرا که ناجوانمردانه سر او را از تن جدا کردند …
عیسی علیه السلام
حضرت عیسی علیه السلام آخرین پیامبر بنی اسرائیل است. او چهارمین پیامبر الوالعزم به شمار می‌رود و دارای شریعت و کتاب آسمانی است. عیسی مسیح فرزند حضرت مریم (س) می باشد و تولدی خارق العاده داشته که در قرآن به آن اشاره شده است. حضرت عیسی علیه السلام برای هدایت بنی اسرائیل و اثبات رسالت به آنان و به فرمان الهی معجزاتی داشته است که زنده کردن مردگان، شفای بیماران صعب العلاج و لاعلاج و خبر از غیب برخی از این معجزات می‌باشند. در آخر اینکه به باور مسلمانان و بر اساس آنچه که در قرآن و روایات است، عیسی مسیح به امر خداوند با جسم و روح عروج یافته و قرار است در زمان ظهور امام مهدی (عج) همراه با ایشان بیاید.
