شرح حکمت 91 نهج البلاغه

حکمت 91 نهج البلاغه

در ادامه شرح حکمت های نهج البلاغه برای بهره گیری از کلام امام علی علیه السلام به حکمت 91 نهج البلاغه رسیدیم. در این سخن امام به زیبایی مسیر رفع ملال و خستگی روحی را بیان می کند.

شرح حکمت 91 نهج البلاغه

در حکمت 91 نهج البلاغه از امام علی علیه السلام نقل شده که فرمودند: همانا دل ها نیز همچون بدن ها ملول و خسته می شوند؛ پس برای رفع ملالت و شادمان کردن آن ها کلام نغز و حکمت آمیز طلبیده و بجویید (وَ قَالَ (علیه السلام): إِنَّ هَذِهِ الْقُلُوبَ تَمَلُّ كَمَا تَمَلُّ الْأَبْدَانُ، فَابْتَغُوا لَهَا طَرَائِفَ [الْحِكْمَةِ] الْحِكَمِ). این حکمت از مولا یک نکته و راهکار روانشناختی موثر در حیات انسان است.

بدون تردید آدم پس از اینکه کارهای سخت و سنگین را انجام می دهد برای رفع خستگی ناشی از آن کارها به استراحت و تفریح نیاز دارد تا نیرویی تازه کند. این استراحت اهمیتی کم تر از کار ندارد چرا که بدون آن فرد توان خود را برای ادامه و انجام کارهای دیگر از دست می دهد. روح نیز این چنین است؛ بدون شک مشکلات مختلف سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و مسائل پیچیده علمی او را ملول و خسته می کنند پس به آرامش نیاز دارد تا بتواند به استقبال مسائل و مشکلات دیگر برود. این آرامش و رفع خستگی روحی از راه های مختلفی بدست می آید؛ مثلا گردش در طبیعت، گفت و گو با دوستان، شنیدن طنزهای خوب و حتی مطالعه تاریخ از جمله این راه ها هستند که باعث می شوند انسان آرام شود. اما از تمام این راه ها مهم تر کلام نغز و حکمت آمیز است که به صورت شعر یا نثر ادا می شود. این کلام علاوه بر اینکه بر علم آدمی اضافه می کند، فرح زا هم هست. در حقیقت به همین سبب است که برخی از علمای دین کتاب هایی تالیف کرده اند که در آن ها داستان ها، شعرها و لطیفه های خوب وجود دارد تا دانش جویان برای رفع خستگی ذهنی آن ها را بخوانند.

نهج البلاغه
نهج البلاغه

این دستور حضرت را هم می توان به شکل گروهی و هم به صورت فردی به کار گرفت. به این معنی که هرفردی برای ملال و خستگی امور علمی و اجتماعی باید برنامه داشته باشد تا بتواند با توان بیشتر کارهای مفیدتری را انجام دهد و همچنین مراکز علمی و جمعیت های مختلف لازم است در راستای آرامش و نشاط نیروهای خود برنامه داشته باشند. قطعا آن بخش از زندگی انسان که به کشف چیزهای تازه، جالب و شگفت انگیز (طرائف الحکم) می گذرد از ساعات مفید حیات او به شمار می روند چرا که علاوه بر آموزنده بودن، سبب نشاط می شود و راندمان کاری را زیاد می کند.

هم مفهوم با این حکمت، حکمت 390 نهج البلاغه است. در آن حکمت از امام نقل شده که فرمودند: انسان مومن ساعات زندگی خویش را به سه قسمت تقسیم می کند: قسمتی از آن را صرف مناجات و عبادت حق تعالی می کند؛ قسمتی را به اصلاح معاش و زندگی می گذراند و بخشی را صرف لذت های حلال و دلپسند می نماید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *