تفسیر سوره مرسلات

تفسیر سوره مرسلات

سوره مرسلات سوره ای با پنجاه آیه کوتاه است. این سوره هفتاد و هفتمین سوره بر اساس ترتیب کنونی سوره ها می باشد و در آخر جزء بیست و نهم و قبل از سوره نباء قرار دارد. این سوره مبارکه در مکه مکرمه بر پیامبر (ص) نازل شده و نام آن نیز از آیه اول سوره گرفته شده است. مرسلات با قسم به فرشتگان و با اشاره به معاد شروع می شود و خدای متعال در آن به انذار و تبشیر گنهکاران و پرهیزگاران پرداخته است. با ما باشید در ادامه قصد داریم به تفسیر سوره مرسلات، آیات ابتدایی آن با اقتباس از تفسیر نمونه بپردازیم.

تفسیر آیات ابتدایی سوره مرسلات

در ابتدای سوره مرسلات خداوند از پنج سوگند سخن به میان می آورد. سوگندهایی که در تفسیر معنایشان حرف بسیار است و از مسائل مهمی خبر می دهد. خداوند چنین می فرماید: سوگند به ملائکی که پی در پی هم فرستاده می شوند (1) و آن ها که همانند تند باد حرکت می کنند (2) و قَسَم به آنان که (ابرها را) گسترانده و منتشر می کنند (3) و آنان که جدا می کنند (4) و قَسَم به آنان که آیه های بیدار کننده (الهی) را به (پیامبران) القاء می کنند (5) برای اتمام حجت یا انذار (6).

از میان تفاسیر مختلف برای سوگندها سه تفسیر معروف و مشهور هستند که در ادامه به آنان اشاره می کنیم.

تفسیر اول:

همه این سوگندها به باد و طوفان اشاره دارند که در بسیاری از مسائل دنیای مادی یا همان طبیعت نقش تاثیرگذاری دارند. پس معنا و مفهوم آیات چنین خواهد شد: سوگند به بادهایی که در پی هم می وزند و سوگند به طوفان هایی که شدیدا حرکت می کنند و سوگند به آنان که ابرها را گسترانده و قطره های حیاتبخش باران را در میان آنان روانه سرزمین های خشک می کنند و قسم به آنان که ابرها را پس از ریزش باران پراکننده می کنند و سوگند به این بادها که با این برنامه آدمیان را به یاد خدا می اندازند. البته برخی «فالعاصفات عصفا»را به طوفان عذاب که در برابر طوفان های زندگی بخش قرار دارند دانسته اند. این طوفان ها نیز به اندازه خود موجب بیداری و انذار هستند.

تفسیر دوم:

همه این سوگندها مرتبط با فرشتگان هستند. در این صورت مفهوم چنین می شود: سوگند به ملائکی که در پی هم به سوی پیامبران ارسال می شوند و سوگند به آنان که همانند طوفان با سرعت تمام به دنبال ماموریت خویش می روند و به آنان که آیه های کتب آسمانی را در مقابل انبیاء گسترانده و نشر می دهند و آنان که با این عمل حق و باطل را از هم جدا می کنند و آنان که یاد حق و دستوراتش را به پیامبران القاء می نمایند.

تفسیر سوم:

دو سوگند نخست به باد و طوفان اشاره دارند و سه سوگند آخر ناظر بر نشر آیه های حق توسط ملائکه، جدا نمودن حق از باطل و در ادامه القاء ذکر و دستورات خداوند به پیامبران در راستای اتمام حجت و تنذیر می باشند.

سوره مرسلات
سوره مرسلات

آنچه که بر این تفسیر برای آیات ابتدایی سوره مرسلات گواه است، نخست جدا نمودن این دو دسته از سوگندها در آیه ها به وسیله «واو» است. این در حالی است که بقیه سوگندها با حرف «فاء» عطف داده شده اند که نشانی از ارتباط و پیوند میان آنان است.

همچنین تمامی این سوگندها برای مطالبی که در آیه هفتم سوره بیان شده اند و در ارتباط با معاد و حقیقت رستاخیز است، ذکر شده اند. و می دانیم که شروع رستاخیز و آستانه آن با دگرگونی بزرگی در عالم هستی همچون طوفان، زلزله و رخدادهای دهشتناک می باشد و در ادامه دادگاه عدل خداوند تشکیل می شوند و نامه اعمال توسط فرشتگان نشر داده شده، حکم الهی القاء می شود و صفوف مومنان و کافران از هم جدا می شوند.

اگر قَسم های پنج گانه بر اساس تفسیر سوم بیان شوند با چیزی که برای آن قسم یاد شده که به آن ها مقسم می گویند تناسب دارند و از این جهت برتر از دو تفسیر اول است. واژه «ذکر» در آیه پنجم یا در معنای علومی است که به پیامبران القاء گردیده یا در معنای آیه هایی است که بر انبیاء نازل شده اند. البته که می دانیم در خود قرآن همچون آیه 6 سوره حجر خداوند از تعبیر «ذکر» برای قرآن کریم استفاده کرده است.

تعبیر به واژه «الملقیات» به شکل جمع در این آیه نیز بدان سبب است که از برخی روایت ها می توان فهمید که گاهی برای نزول آیه های قرآنی گروه هایی از ملائکه جبرئیل امین را همراهی می کردند و به تنهایی نمی آمد. البته که از آیه 15 سوره عبس نیز چنین برداشتی استخراج می شود.

 

  • تلاوت ترتیل سوره مبارکه «مرسلات» با صدای استاد «محمد عبدالکریم»

دانلود

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *