در این نوشتار و در ادامه شش مطلب قبلی که با استناد به تفسیر نمونه آیاتی از سوره مطففین تفسیر شدند. تفسیر آیه‌های دیگر به نگارش در خواهد آمد.
آیه‌های 24 تا 28
تَعْرِفُ فِي وُجُوهِهِمْ نَضْرَةَ النَّعِيمِ ﴿٢٤﴾
يُسْقَوْنَ مِنْ رَحِيقٍ مَخْتُومٍ ﴿٢٥﴾
خِتَامُهُ مِسْكٌ ۚ وَفِي ذَٰلِكَ فَلْيَتَنَافَسِ الْمُتَنَافِسُونَ ﴿٢٦﴾
وَمِزَاجُهُ مِنْ تَسْنِيمٍ ﴿٢٧﴾
عَيْنًا يَشْرَبُ بِهَا الْمُقَرَّبُونَ ﴿٢٨﴾
تفسیر آیات 24 تا 28 سوره مطففین
خداوند در آیه 24 سوره مطففین و در ادامه آیه 23 که به شرح نعمتی از نعمات بهشتی برای نیکوکاران پرداخته است می‌فرماید: هر زمان که به چهره آنان نظر نمایی خرمی، نشاط و طراوت نعمت را در آن مشاهده خواهی کرد.
این آیه اشاره دارد به این‌که در صورت‌های آنان سرور و نشاط موج می‌زند و نیازی به پرسش نیست. صورت دوزخیان نیز نشان‌دهنده اندوه و بدبختی و غم آن‌ها است.
واژه «نضرة» در معنای نشاط و طراوت است که عموما در رخسار افراد مرفه دیده می‌شود.
در ادامه می‌افزاید: به آنان از شراب زلالی که دست نخورده و سر بسته است، می‌نوشانند.
خدای متعال در این آیه، پس از تخت و نگاه و نشاط از نعمت شراب بهشتیان سخن به میان می‌آورد. این شراب پاک است. آلوده و شیطانی نیست. همچنین جنون نمی‌آفریند. شراب بهشتیان خالق هوش، نشاط، عقل، عشق و صفا است.
اغلب تفسیر کنندگان واژه «رحیق» را به شراب خالص معنا کردند. شرابی که ناخالصی و آلودگی در آن نیست. واژه «مختوم» در زبان فارسی به جای پلمپ شده اطلاق می‌گردد و در این آیه تاکیدی است بر خلوص و پاکی شراب بهشتی. البته مختوم بودن ظرف شراب نشانه احترام به شخص مهمان نیز می‌باشد.
در آیه 26 آمده است: مُهر آنان را با مشک قرار داده‌اند.
ظروف بهشتی با ظرف‌های دنیایی تفاوت دارند. در دنیا ظرف‌های در بسته با گِل مُهر می‌شوند و زمانی‌که آدمی بخواهد این مُهر را باز کند، دستش آلوده می‌گردد. این در حالی است که شراب بهشتی با مشک، پلمپ شده است و آن هنگام که فرد بخواهد مُهرش را باز کند بوی مشک فضا را عطرآگین می‌کند.
برخی مفسران بیان کردند که مقصود این است که در بهشت آدمی پس از نوشیدن شراب دهانش عطرآگین می‌شود. این امر نیز خلاف آن چیزی است که در دنیا وجود دارد.
آیت الله مکارم شیرازی اظهار کردند که این تفسیر با توجه به تفسیر آیه قبل بعید به نظر می‌رسد.
در انتهای آیه 26 خداوند می‌فرماید: و در این نعمات بهشتی و به ویژه در این شراب خالص، پاک و بی نظیر می‌بایست راغبان بر هم پیشی گیرند.
طبرسی در مجمع البیان می‌گوید: کلمه «تنافس» در معنای تمنی و تلاش دو انسان است که هر یک تمایل دارد تا شیء نفیسی که برای دیگری است در اختیارش نیز باشد. همچنین در مجمع البحرین ذکر شده که واژه تنافس در معنای سبقت گرفتن بزرگوارانه بر دیگری است (رقابت سالم مقصود است).
در مفردات از راغب نیز ذکر شده است که «منافسه» تلاش انسان است برای شبیه شدن به افراد برجسته و پیوستن به آن‌ها بدون آن‌که ضرری به دیگری وارد گردد.
می‌توان گفت که مضمون آیه مشابه به آیه‌های 21 سوره حدید و 133 سوره آل عمران است.
در هر صورت تعبیری که آمده زیباترین تعبیر برای تشویق کردن انسان‌ها برای رسیدن به نعمات بی‌نظیر بهشتی از طریق کردار نیک است. در واقع فصاحت قرآن مجید به بهترین وجه انعکاس یافته است.
در آیه 27 و 28 سوره مطففین خداوند به نعمتی دیگر اشاره کرده و می‌فرماید: این شراب طهور ممزوج با تسنیم است. همان چشمه‌ای که مقربان از آن می‌نوشند.
بر اساس این دو آیه می‌توان بیان کرد که برترین شراب طهور بهشتی «تسنیم» است که مقربان آن را خالص می‌نوشند. در این میان برای ابرار مقداری از آن را با «رحیق» که مختوم است و نوعی دیگر از شراب بهشتی است مخلوط می‌کنند.
درباره این‌که چرا شراب مقربان تسنیم معرفی شده است، تفاسیری وجود دارد. پیش از بیان آن‌ها باید گفت که این واژه در لغت به معنای چشمه‌ای است که از بالا به پایین می‌ریزد.
برخی گفته‌اند این نامگذاری به این دلیل است که چشمه مورد نظر در طبقات بالای بهشتی قرار دارد. برخی بیان نمودند که تسنیم شرابی است که از آسمان بهشت فرو می‌ریزد.
شراب‌های بهشتی انواعی دارد. برخی از آن‌ها جاری شده به صورت نهر هستند. بعضی در ظرف‌های در بسته قرار دارند و نوعی دیگر که مهم‌ترین آن‌ها خواهد بود، شرابی است که از آسمان فرو می‌ریزد و برای مقربان است که همین تسنیم است.
البته بر اساس نص صریح قرآن کریم، توصیف نعمات بهشتی از فکر کسی نمی‌گذرد و آن‌چه بیان شده تنها شبحی از نعمات است که از فاصله‌ای دور مشاهده می‌شود.
- تلاوت تحقیق مجوّد سوره مطفبفین با صدای استاد محمد صدیق منشاوی