وظایف منتظران ظهور چه هستند؟ این سوالی است که شیعیان و منتظران امام مهدی (عج) در راستای زمینه ساز بودن برای امر ظهور می‌پرسند. بدین سبب و برای رسیدن به پاسخی درست، بر آن شدیم تا کتاب دو جلدی «وظیفه الأنام فی زمن غیبة الامام» از میرزا محمد تقی موسوی اصفهانی را که به زبان عربی نوشته شده است و در آن 54 وظیفه بر اساس احادیث و روایات بیان شده‌اند را بررسی نموده و وظایف منتظران را ترجمه شده در اختیار شما بزرگواران قرار دهیم. اعتقاد به مهدی موعود روحی و ارواح العالمین له الفداء نه تنها از امور مشترک میان مسلمانان است بلکه جزو اموری است که در آن هیچ شک و شبهه‌ای وجود ندارد و در ارتباط با آن اخبار صحیحی به شکل متواتر از رسول خدا (ص) و امامان علیهم السلام نقل شده به این مضمون که در آخر الزمان مردی از اهل بیت (ع) ظهور می‌کند. او جهان را پُر از عدل می‌نماید و ظهور او وعده‌ای است تخلف ناپذیر. در زمان غیبتش مسلمانان وظایفی را بر عهده دارند، وظایفی که با انجام دادن آن‌ها می‌توان زمینه ساز ظهور شد و در آن هنگام از فتنه‌های کوچک و بزرگ در امان ماند و مسیر حق را از باطل شناخت …
وظایف منتظران ظهور
- در غم فراق و مظلومیت امام مهدی (عج) بودن
از امام جعفر صادق (ع) در کتاب «کافی» آمده است: کسی که برای ما مهموم باشد و برای مظلومیت‌مان غمناک، نفس کشیدنش تسبیح است (یعنی دارای اجر و پاداش است).
- انتظار فرج و ظهور امام
در کمال الدین از امام جواد (ع) روایت گردیده که فرمودند: همانا قائم ما مهدی است، آن‌که در دوره غیبتش انتظار واجب و در زمان ظهورش از او اطاعت می‌شود و او سومین نواده من است …
از امام علی (ع) نیز در این باره نقل شده که فرمود: برترین عبادات صبر و انتظار فرج است[1].
و در حدیثی از امام صادق (ع) آمده: هر آن‌کس از شما فوت شد در حالی که منتظر این امر (ظهور حضرت حجت (عج)) بود همانند کسی است که در خیمه امام بوده باشد.[2]
- تسلیم و اطاعت و استعجال نکردن در امر ظهور
این بدان معناست که فرد منتظر در امر ظهور نباید چون و چرا بیاورد و می‌بایست آن‌چه را که از جانب آن حضرت می‌رسد را به درستی کسب کند (تحویل بگیرد) و آن عین حکمت است.
از امام جواد (ع) نقل شده که می‌فرمایند: همانا امام پس از من پسرم علی است، امر و دستور او امر من است؛ سخنش، سخن من است و پیروی از او پیروی از من می‌باشد. و امام پس از او پسرش حسن است امر او امر پدرش و پیروی از او پیروی و اطاعت از پدر او می‌باشد.
راوی می‌گوید، در این هنگام امام ساکت شد؛ پس از او پرسیدم: ای پسر رسول خدا (ص) پس امام بعد از حسن (العسکری) کیست؟ حضرت گریه شدیدی کرد، سپس فرمود: همانا پس از او پسرش قائم بر حق منتظر است. پس پرسیدم به چه دلیل قائم خوانده می‌شود، امام فرمود: بدین سبب که او پس از این‌که فراموش می‌شود و اکثریت معتقدین به امامت او از اعتقادشان بر می‌گردند، قیام می‌کند، قائم نامیده شده است. در ادامه گفتم: و چرا منتظر گویند؟ امام پاسخ دادند: بدین سبب که ایام غیبتش زیاد می‌شوند و به درازا کشیده می‌شود، پس افراد مخلص منتظر قیامش می‌شوند و شک کنندگان او را منکر می‌شوند و انکار کنندگان ذکر او را به تمسخر می‌گیرند و آنان که وقتی برای ظهور او تعیین می‌کنند دروغ می‌گویند و آنان که در امر او عجله می‌کنند، هلاک می‌گردند و آنان که تسلیم امر اویند نجات می‌یایند[3]
- درخواست معرفت نسبت به آن حضرت از خدای متعال
داشتن معرفت و شناخت نسبت به امام باعث می‌شود تا آدمی در عصر غیبت بتواند حق و باطل را از هم تمیز داده و مدعیان دروغین مهدویت را نیز بشناسد و به آن‌ها گرفتار نگردد.
از امام صادق (ع) در کتاب‌های کافی و کمال الدین خواندن دعای زیر در جهت طلب مغفرت آمده است:
«اللّهم عرّفني نَفْسَكَ، فَإنَّكَ اِن لَم تُعرّفْني نَفْسَكَ لَم اَعرِفْ نَبِيّيك. اللهمَّ عَرّفْني رَسولَكَ، فإنَّكَ اِن لَم تُعرّفْني رَسولَكَ لَمْ اَعرفْ حُجَتَك. اللّهمَّ عَرِّفْني حُجّتَكَ، فإنَّكَ اِن لَمْ تُعرّفْني حُجّتَكَ ضَلَلْتُ عَن ديْني»[4].
- عدم ذکر نام حضرت
به نام اصلی نخواندن حضرت مهدی (عج) یکی دیگر از وظایف منتظران ظهور است. طبق روایت‌های وارده بهتر است که نام امام که هم نام با پیامبر اکرم (ص) است گفته نشود و حضرت با القاب خویش نظیر المهدی، المنتظر و الحجه خوانده شود.
منابع:
[1] تحف العقول، ص 201
[2] بحار الانوار، ج52، ص125
[3] کمال الدین و تمام النعمه، ج2، ص 378
[4] کمال‌الدین وتمام‌النعمة، ج 2، ص 342