ظهور ناگهانی است یا تدریجی؟ در ارتباط با حضرت مهدی ارواحنا له الفداء و چگونگی ظهور ایشان این سوال مطرح است. چرا که اگر ظهورشان ناگهانی باشد پس علائم و نشانههای ظهور مثل قتل نفس زکیه حدود 15 روز قبل از ظهور یا خروج فردی به نام سفیانی چند ماه پیش از ظهور و یا گفتن “شاید این جمعه بیاید، شاید” مفهومی نخواهند داشت. پس یا ظهور ناگهانی است و یا به طور تدریجی میتوان به آن رسید. با ما همراه باشید چرا که در این مطلب به طور خلاصه و قابل فهم به این موضوع خواهیم پرداخت.

ظهور ناگهانی یا ظهور تدریجی؟
بر اساس آنچه که در کتب معتبر حدیثی و در باب مهدویت آمده است، ظهور حضرت مهدی (عج) ناگهانی است و به مانند فرا رسیدن روز قیامت که هیج کس جز خدای متعال از آن آگاه نیست. دفعی و ناگهانی میباشد و هیچ شرط و مقدمهای ندارد. به عنوان مثال از امام جواد (ع) در این باره روایت شده که فرمودند: همانا خداوند تبارک و تعالی امر ظهورشان (امام مهدی (عج)) را در یک شب اصلاح میکند همانگونه که امر کلیم خود موسی علیه السلام را آنگاه که برای دستیابی به آتش برای اهل خود رفت و رسول و نبی بازگشت، یک شبه اصلاح نمود … و برترین اعمال شیعانمان، انتظار برای فرج است. این حدیث به خوبی نشان دهنده یک دفعهای بودن ظهور بدون مقدمه است. در واقع حضرت موسی (ع) آن هنگام که برای یافتن آتشی برای خانواده خویش به سوی نوری که دیده بود رفت، از امر نبوت خویش اطلاعی نداشت و آنجا بود که ندای خدای متعال را شنید و به رسالت مبعوث شد و ظهور امام زمان (عج) نیز این چنین است.
و اما در ارتباط با نشانههای ظهور نقل شده در احادیث که برخی از آنها دارای وقت و زمانی معین هستند، مثلا خروج سفیانی 15 ماه قبل از ظهور رخ میدهد میتوان به موضوع بداء اشاره کرد. بداء در واقع از اصلاحات کلام شیعه است که به آشکار شدن امر و موضوعی از جانب خدای متعال بر خلاف آنچه که مورد انتظار بندگان بوده است اشاره دارد. در واقع این گونه بیان میشود که حق تعالی لوحی دارد به نام لوح محو و اثبات که در آن اموری را مشخص کرده است. حال به دلایلی حق تعالی آن چه را که ثبت نموده پاک کرده و چیز جدیدی را جایگزین میگرداند. به عنوان مثال میتوان به عمر آدمی اشاره کرد. خداوند برای شخصی در لوح محو و اثبات 60 سال زندگی در این جهان را به ثبت رسانده است. حال آن شخص در این دنیا به انجام اعمال خوبی چون صله رحم، نیکی به والدین و یا احسان میپردازد. به این سبب حق تعالی تصمیم میگیرد که به جهت این اعمال صالح عمر او را طولانی گرداند. پس 60 سالی که به ثبت رسیده را پاک کرده و چندین سال به آن اضافه میکند و بالعکس این امکان وجود دارد که از عمر یک فرد به سبب آزار یا اذیتی که میرساند کاسته شود و در لوح محو و اثبات برای او چیزی دیگر نگاشته شود.

بداء موضوع مهم و پُر بحثی است که در این مطلب مقصود پرداختن به آن نیست و بسنده کردن به این مقدار کفایت میکند.
و اما درباره نشانههای ظهور و منافات برخی از آنها با ناگهانی بودن این امر میتوان به بداء تکیه کرد و این چنین گفت که اگر چه برخی نشانهها حتمی بیان شدهاند اما احتمال این وجود دارد که بداء حاصل شود به این صورت که خروج سفیانی چند ماه قبل از ظهور حضرت حجت به عنوان نشانه حتمی به جهت به وجود آمدن حس نیاز به منجی در اکثریت جامعه جهانی و فراگیری ظلم و ستم از لوح محو و اثبات پاک گردد.