و در ادامه چندین مطلب قبلی که در شرح و تفسیر فرازهای مختلف دعای 12 صحیفه سجادیه که در ارتباط با اعتراف به گناه و معصیت و درخواست توبه از جانب حق تعالی میباشد به آخرین فراز این دعا رسیده و در این مطلب بر اساس آنچه جناب ممدوحی کرمانشاهی در کتاب شهود و شناخت گفتهاند به شرح این فراز خواهیم پرداخت. در این فراز حضرت سجاد علیه السلام به خدای متعال عرض میدارد که خوف من تنها از توست به این دلیل که تنها تو هستی که میبایست جانبت رعایت گردد و البته که تو اهل مغفرت هستی. سپس صلوات فرستاده و با اشاره بر قدرت و توانایی خداوند از او طلب برآورده شدن حاجت خویش میکند و درخواست میدارد که از گناه او گذشته و از خوف و هراس در امانش دارد.
فراز شانزدهم دعا
وَ لَا أَخَافُ عَلَى نَفْسِي إِلَّا إِيَّاكَ ، إِنَّكَ أَهْلُ التَّقْوَى وَ أَهْلُ الْمَغْفِرَةِ ، صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ ، وَ اقْضِ حَاجَتِي ، وَ أَنْجِحْ طَلِبَتِي ، وَ اغْفِرْ ذَنْبِي ، وَ آمِنْ خَوْفَ نَفْسِي ، إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ ، وَ ذَلِكَ عَلَيْكَ يَسِيرٌ ، آمِينَ رَبَّ الْعَالَمِينَ .
جز از تو از دیگری خوف ندارم زیرا که تنها تو هستی که لازم است جانبت رعایت گردد و تو خود اهل تقوا و مغفرت میباشی. خداوندا بر محمد و آل محمد درود فرست و حاجتم را بر آورده ساز و خواستهام را روا دار و گناه من را ببخش و از خوف و هراس در امانم دار؛ همانا که تو بر همه چیز قادر و توانا هستی و آن بر تو آسان است. آمین رب العالمین (دعای را اجابت بفرما ای پروردگار عالمیان)
شرح فراز شانزدهم دعای 12 صحیفه سجادیه
اگر که انسان به حق تعالی معرفتی دقیق پیدا کند و آگاه باشد که آنکه تنها او در نهاد هستی تاثیر میگذارد خداوند است پس از آن دیگر از غیر او خوف نخواهد داشت و حاجات و نیازهای خود را جز در پیشگاه او برای هیچ کس عرضه نمیدارد؛ به همین سبب است که بندگان والا مرتبه او از هیچ کس جز او نمیهراسند و در آن هنگام که میان خداوند و غیر خداوند هم سویی وجود نداشته باشد، بدون هیچگونه ترسی جانب حق را رعایت میکنند؛ بدین معنا که در خطرناکترین جریان از ظالمان و سرکشان زمان ترسی ندارند و تنها از خداوند خوف دارند و تلاش میکنند تکلیف خوش را نیکو انجام دهند و بدون هیچگونه توقف و یا توقعی و با از خود گذشتگی و کنار گذاشتن ملاحظات شخصی برای پیشبرد اهداف دین الهی به میادین خطر خیز وارد شده و بدین گونه در تاریخ جاودانه میشوند.
آدمی آن زمان که حالات انبیاء را در قرآن کریم مطالعه مینماید در شگفتی فرو میرود. به عنوان مثال ابراهیم خلیل ا… علیه السلام چطور از قوم سرسخت و خشنی که حتی برای به آتش کشیده شدنش کوهی از هیزم را آماده کرده بودند و آتشی مهیب را افروخته بودند واهمه نداشت و زبان او در کنار آتش از ذکر و یاد خدای متعال نایستاد؟! البته که این امر بدان سبب است که اولیاء الله تنها نجات را از خداوند میدیدند و امنیت را در اطاعت از او میجستند؛ به این معنا که اگر خداوند افتادن در آتش نمرود را بر خلیل خود روا میدانست ابراهیم نیز عافیت خویش را در آن میدید نه در تمنای عفو از نمرود و نمرودیان.
در حقیقت بدین جهت است که امام زین العابدین (ع) در ابتدای فراز بیان فرمودند که از غیر تو هراسی نیست. به این معنی که در آنجا که از عذاب الهی ایمن هستم برایم هیچ چیز دردناک نخواهد بود.
حضرت در ادامه میفرماید: من که از غیر تو هراسی ندارم، پس تو نیز من را در مأمن خویش قرار ده. این موضوع در حقیقت همان دل بستن به خدای متعال و دل بریدن از غیر اوست و از دیگران دل بریدن و محو در بی نهایت شدن است. بندههای مخلص خداوند آزادمردانی میباشند که وجودشان به هیچ چیز غیر خدای متعال گره نخورده است. آنها نه هراسی از کسی دارند و نه چشم طمع به شخصی دوختهاند و نه کسی جز خداوند عز و جل را موثر بر همه چیز میدانند و نه در برابر شخصی جز حق تعالی کرنش مینمایند و نه به خویش متکی هستند و نه به آن چه منفعت و سودشان در آن است فکر میکنند و تنها نظرگاهشان خداوند است.
در واقع بندگان صالح خداوند در مقابل او ذلیل و فقیر هستند و در برابر طاغیان زمان شجاع و عزیز میباشند. این در حالی است که آنان که خدا را از یاد بردهاند در برابر اوامر الهی یاغی و در برابر طغیانگران زمان ضعیف و ناتوان هستند.
- تلاوت آیه 39 سوره احزاب- ماهر المعیقلی
الَّذِينَ يُبَلِّغُونَ رِسَالَاتِ اللَّهِ وَيَخْشَوْنَهُ وَلَا يَخْشَوْنَ أَحَدًا إِلَّا اللَّهَ ۗ وَكَفَىٰ بِاللَّهِ حَسِيبًا
(پیامبران) پیشین کسانی بودند که تبلیغ رسالتهای الهی میکردند و (تنها) از او می ترسیدند، و از هیچ کس جز خدا بیم نداشتند؛ و همین بس که خداوند حسابگر (و پاداشدهنده اعمال آنها) است!