حکم شرعی برداشتن پول از جیب شوهر بدون اجازه او چیست؟ این سوال عموما توسط خانم‌ها پرسیده می‌شود. آن‌ها به دلیل نفقه‌ای که بر گردن شوهر است، خود را دارای حق دانسته و برداشتن پول از جیب شوهر بدون اجازه او را جایز می‌دانند. اما آیا چنین است؟ آیا می‌توان از پول شوهر بدون اجازه‌اش برداشت؟ در این مطلب نظر و حکمی که مراجع عظام تقلید در این باره بیان داشته‌اند را برای بهره‌مندی شما بزرگواران به نگارش در خواهیم آورید.
تذکر1: ناگفته نماند که نظر مراجع بزرگوار در این باره با یکدیگر متفاوت است و هر شخصی بنابر مرجع تقلید خود لازم است در این باره عمل نماید.
تذکر2: نفقه زن که شوهر لازم است پرداخت کند، خوراک، پوشاک و تمامی نیازهای متعارف زن را بر اساس شأن او شامل می‌شود.
حکم فقها درباره برداشتن پول از جیب شوهر بدون اجازه او
- آیت الله خامنه‌ای
ایشان برداشتن پول به هر صورتی را برای مصارف شخصی یا خانه، بدون اجازه و رضایتش، جایز نمی‌داند. در حقیقت اگر چه نفقه واجب زن بر عهده شوهر می‌باشد، اما زن این اجازه را ندارد بدون اجازه گرفتن از جیب او پولی برداشت کند.
- آیت الله مکارم شیرازی
در صورتی که همسر هزینه‌های مورد نیاز را به شکل متعارف پرداخت نماید، برداشتن پول از شوهر بدون اجازه و رضایتش مجاز نیست. البته اگر که جز این باشد، همسر می‌تواند روزانه به اندازه خرجی آن روز بدون اذن شوهر از مال او بردارد و احتیاط واجب آن است که این عمل با رخصت حاکم شرع صورت بگیرد. همچنین اگر که زن مجبور گردد خود امرار معاش نماید، هنگامی که به کار مشغول است اطاعت از امر شوهر بر او واجب نخواهد بود.
- مرحوم آیت الله بهجت
مرحوم آیت الله بهجت برداشتن پول بدون اجازه شوهر را جایز ندانسته و آن را مشروط به رضایت او دانسته است. در واقع اگر که زنی بدون اجازه شوهر پول یا مالی از اموال او را بردارد اما مطمئن باشد که همسر رضایت دارد، می‌تواند بدون اجازه او در آن تصرف کند[1].
- آیت الله فاضل لنکرانی
ایشان در این‌باره بیان فرمودند که اگر نفقه از سوی شوهر به زن داده شود، برداشتن پول بدون اجازه جایز نخواهد بود اما اگر که شوهر نفقه که حق همسر است پراخت نکند، زن می‌تواند بدون اجازه او نفقه خویش را از مال شوهر بردارد. البته در صورتی که زن از رضایت شوهر خود مبنی بر برداشت مال اگاه باشد مانعی برای برداشت پول وجود ندارد اما احتمال به رضایت او اجازه برداشت پول را صادر نمی‌کند.[2]
- آیت الله وحید خراسانی
زنی که خرج او بر شوهر می‌باشد و شوهر از پرداخت خرج امتناع می‌کند می‌تواند پس از مطالبه آن از شوهر و عدم پرداخت وی، بدون اجازه‌اش آن را از مال و پول او بردارد. بنا بر احتیاط واجب (اگر که امکان آن وجود داشته باشد) از حاکم شرع برای برداشتن آن اجازه بگیرد. همچنین اگر که زن نتواند از مال او بردارد و مجبور ساختن او نیز توسط متصدی امور حسبیه ممکن نیست، اگر که ناچار باشد که امرار معاش کند، هنگامی‌که در حال تهیه معاش است، اطاعت از شوهر بر او واجب نخواهد بود[3].
- آیت الله صافی گلپایگانی
بدون اجازه شوهر در مال او تصرف کردن جایز نیست مگر این‌که با مراجعه به حاکم شرع جامع الشرایط باشد. اگر که همسر ناشزه نباشد به میزان نفقه واجب خود و با احازه حاکم شرعی که جامع الشرایط است می‌تواند از مال او برداشته و مصرف نماید[4].
- آیت الله نوری همدانی
در فرض سوال که سرپرست خرجی خانواده را نداده یا کم پرداخت کند، اگر که شوهر نفقه زن را پرداخت نکند به میزان ضرورت و به عنوان تقاص برداشتن نفقه، اشکالی ندارد[5].
منابع:
[1] پاسخ سوالات 375 و 376 از سوالات رساله آیت الله بهجت در سایت انهار
[2] پاسخ به سوالات 1691 و 1692 آیت الله فاضل لنکرانی- سایت انهار
[3] سوال 375 در مجموعه سوالات احکام خانواده در سایت انهار- آیت الله وحید خراسانی.
[4] سایت aslislam.ir
[5] همان