آیا شمشیر ذوالفقار امام علی علیه السلام، در حال حاضر به دست حضرت مهدی (عج) است؟ این سوال از جمله سوالاتی است که برخی از شیعیان در حوزه مهدویت به دنبال پاسخی برای آن هستند. در این مطلب و با تکیه بر روایت‌های موجود سعی شده پاسخی مناسب و جامع به این پرسش داده شود.
ذوالفقار چگونه شمشیری است؟
ذوالفقار نام شمشیر امام علی علیه السلام است که به جهت وجود پستی و بلندی همچون ستون فقرات در آن به این نام معروف شده است. این شمشیر در ابتدا برای حضرت محمد (ص) بوده است که طی ماجرایی به حضرت علی (ع) اهدا گردیده است. درباره نحوه اعطای این شمشیر به امام علی (ع) آرا مختلفی وجود دارد:
- در روایتی که حر عاملی در کتاب خود از پیامبر اکرم (ص) روایت کرده، این چنین آمده است: رسول خدا (ص) فرمودند: خداوند تبارک و تعالی ذوالفقار را به من عطا نمود و فرمود: ای محمد! آن را بگیر و به بهترین اهل زمین عطا نما، پس عرض نمودم، خداوندا او چه کسی است؟ حق تعالی بیان داشت: او خلیفه من در زمین، علی بن ابی طالب است[1].
- در جایی دیگر گفته شده که ذوالفقار شمشیر عاص بن منبه بوده است که پس از جنگ بدر و در پی کشته شدن آن، به پیامبر (ص) رسید و حضرت در جنگ احد، آن را به امام علی (ع) عطا نمود. جنگ احد از سخت‌ترین جنگ‌ها به شمار می‌رفت در آن جنگ امام علی علیه السلام جانفشانی‌های بسیاری انجام داد و حمله‌هایی که از سمت دشمن به سوی شخص رسول خدا (ص) می‌شد را دفع می‌کرد تا آن‌جا که شمشیر ایشان شکست. رسول خدا شمشیر خود را که ذوالفقار بود، به حضرت علی داد و خودشان در مکانی سنگر گرفتند. امام همچنان دفاع می‌کردند تا جایی که بر اساس اقوالی بالغ بر شصت زخم بر سر و صورت و جسم مبارک ایشان وارد شد. در این هنگام بود که جبرئیل امین بر رسول الله (ص) نازل گشت و عرضه داشت: ای محمد! مواسات بدین معناست. پیامبر فرمود: علی از من است و من از او. جبرئیل گفت: و من نیز از هر دوی شما[2] .
شمشیر ذوالفقار به دست امام مهدی (عج) است؟
مطالعه و بررسی احادیث و روایات‌های نقل شده به خوبی نشان دهنده‌ی این موضوع هستند که میراث رسول خدا (ص) و هر آن‌چه که از ایشان به یادگار مانده است در نزد امامان معصوم قرار گرفته است و از امامی به امام پس از آن منتقل می‌شود.
- امام محمد باقر علیه السلام به جابر فرمود: ای جابر! با مردی از نسل حسین علیه السلام، در بین رکن و مقام (در مکه مکرمه) بیعت می‌شود که به همراه او سلاح پیامبر، زره، شمشیر و کلاه خود ایشان است[3].
- امام رضا علیه السلام فرموده‌اند: از نشانه‌های امام معصوم در هر عصر آن است که سلاح، شمشیر، زره و پرچم پیامبر (ص) در نزد او باشد و هم اکنون تمامی آن‌ها در نزد من است. بر اساس روایت‌ها این میراث در این عصر که عصر غیبت امام مهدی (عج) است، در نزد ایشان است[4] .
- در روایتی از رسول خدا (ص) نیز آمده که ایشان فرمودند: مهدی در زمان قیام، عمامه من را بر سر خود قرار می‌دهد، زره من را به تن می‌کند، شمشیر من ذوالفقار را حمایل خواهد نمود.
- همچنین بر اساس نقلی، شخصی به نام یعقوب سراج از امام جعفر صادق علیه السلام سوال کرد: فرج شیعه در چه زمانی است؟ حضرت فرمودند: … از نشانه‌های فرج، قیام و خروج صاحب الامر از مدینه به سمت مکه، به همراه میراث پیامبر است.
یعقوب سراج در ادامه گفت: میراث پیامبر (ص) چیست؟ امام فرمودند: شمشیر، زره پیامبر، عمامه و پرچم ایشان …
همانطور که در این روایت‌ها مشاهده شد، میراث رسول خدا به دست امام عصر (عج) خواهد بود و به جهت این‌که شمشیر ذوالفقار نیز میراث و یادگار آن حضرت است، هم اکنون در نزد امام مهدی (عج) محفوظ است.
[1] حر عاملی، ج2، ص283
[2] مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 3، ص 75، دار الکتب الاسلامیه، تهران، 1374.
[3] مستدرک الوسایل، ج۱۱، ص۳۸.
[4] بحارالانوار، علامه مجلسی، ج۵۲، ص۳۶۱.