مهدویت در هالیوود، تحلیل و بررسی فیلم سینمایی ایکس من: آپوکالیپس

عامه‌ی مردم معتقدند که دنیای غرب درباره امام مهدی (عج) شناختی نداشته و تحقیق و مطالعه‌ای درباره‌ی ایشان انجام نمی‌دهند، اما آن‌چه که برخی اوقات در فیلم‌های هالیوودی مشاهده می‌شود خلاف آن‌ چیزی است که بیان شد و نشان دهنده‌ی اطلاعات و تحقیق و بررسی دقیق آنان در این حیطه می‌باشد. به طور مثال فیلم‌هایی چون ایکس من: آپوکالیپس، تبدیل شوندگان2: انتقام فالن، طلای سیاه که فیلمی موهوم در حوزه مهدویت و آل سعود می‌باشد را می‌توان به عنوان نمونه‌های آشکار و بارز برای این سخن معرفی کرد. در برخی از این آثار به شکلی کاملا علنی به ظهور حضرت مهدی (عج) پرداخته شده است تا در نهایت چهره‌ای نا زیبا از ایشان را ترسیم و به جهانیان ارائه کنند. در ادامه این مطلب به تحلیل و بررسی فیلم سینمایی ایکس من: آپوکالیپس خواهیم پرداخت تا شما را با نمادگرایی‌هایی مرتبط با مهدویت و امام زمان (عج) به کار رفته در این فیلم آشنا سازیم.

خلاصه ای از فیلم آیکس من: آپوکالیپس

قصه فیلم آپوکالیپس درباره اَبر انسانی به اسم «اِوِن صباح نور- even sabahnur» می‌باشد (شروری بزرگ که اغلب به عنوان یکی از شخصیت‌های ضد قهرمان مجموعه ایکس من به شمار می‌آید) که در سرزمین مصر باستان با عنوان خدای آفتاب یا همان «خدای رَع [1]» مورد عبادت و پرستش قرار گرفته است و می‌خواهد طی مراسمی با عوض کردن جسم خود با جسمی ویژه که مرگ در آن راه ندارد (نامیرا)، خود را تا ابد زنده و جاویدان نگاه دارد. ولی در این بین افرادی که با او مخالف هستند دست به کار شده و با انجام عملیاتی به مراسم تعویض جسم حمله کرده و در آخر سبب خراب شدن معبد و زیر آورا ماندن آپوکالیپس (غیبت) می‌شوند. او پس از سال‌ها بیدار شده و مکانی که در آن مدفون بوده خارج می‌گردد و می‌بیند که انسان‌ها در غیاب او به بیراهه رفته و راه خویش را از دست داده‌اند، پس تصمیم می‌گیرد تا به حیات بشر پایان دهد اما گروهی جوان به مقابله با او پرداخته و او را که شخصیت شرور قصه است، شکست می‌دهند.

سازنده فیلم به شکلی کاملا هدفمند کردگاری خدای رع را با شخصیت آپوکالیپس که شروری بزرگ است تلفیق کرده و شخصیت یگانه‌ای که مد نظرش می‌باشد را خلق نموده، شخصیتی که ترکیب و پیوندی از شرارت (بدی) و خداوندی است.

این شخصیت جد مردان ایکس به شمار می‌رود و تمامی آدم‌های جهش یافته که شکلی عجیب و خاص دارند از نسل او می‌باشند. عمر او نامعلوم بوده و رمز و راز نامیرا بودنش انتقال یافتن از جسمی به جسم دیگر در طی قرون متمادی گفته شده است.

او به سبب برخوردار بودن از قدرت‌های خاص و عمری جاویدان، همچون خدا مورد توسط مردم دوران مختلف پرستش می‌شد و در هر عصری لقب و نامی ویژه برای او در نظر گرفته می‌شد همچون اِون صباح نور.

بررسی فیلم ایکس من: آپوکالیپس و نمادگرایی های مرتبط با مهدویت

در این فیلم می‌توان نمادگرایی‌های فراوانی را در ارتباط با مهدویت و حضرت مهدی (عج) در عصر ظهور مشاهده کرد که به خوبی با برخی از روایات نقل شده در این زمینه هم‌خوانی دارند و به وضوح ارتباط میان‌ آن‌ها را نشان می‌دهد. در ادامه به برخی از این نمادها اشاره خواهیم کرد.

• جوان بودن، دارای عمری بلند و برخورداری از لقب نور

از جمله ویژگی‌ها و خصوصیات حضرت مهدی (عج) که در روایات و ادعیه به آنان اشاره شده است نور الله بودن ایشان، جوان ماندن و برخورداری از عمری بلند و طولانی است. در واقع امام زمان (عج) در زمان ظهور با آن‌که قرن‌ها از عمر پُر برکتشان می‌گذرد اما به صورت جوانی رعنا ظهور می‌یابند، همچنین در دعاها ایشان با لقب نور الله صدا زده می‌شود.

آپوکالیپس شخصیت شرور و نامیرای این فیلم نیز دارای این سه ویژگی است. اگر چه او سال‌ها مدفون بوده است اما زمانی که بیرون می‌آید جوان می‌باشد و لقب و نام او در عصر ظهورش نیز اِوِن (ان) صباح نور است به معنای نور صبحگاهی یا سپیده دم.

• زیاد شدن زلزله در هنگام ظهور

در کتاب مهدی منتظر از مرحوم خراسانی این چنین آمده است که در آن زمان (سال ظهور حضرت) زلزله فراوان باشد و از جمله زلزله‌ای در سرزمین شام است. به وقوع پیوستن این رخداد پس از ورود پرچم‌های زرد به مصر می‌باشد. این زلزله از ان جهت اهمیت دارد که با ظهور سفیانی از آن‌جا مقارن می‌باشد.

در پلانی از فیلم ایکس من، نیز نشان داده می‌شود که ان صباح نور بعد از سال‌ها مدفون بودن با دعای انسان‌ها در اثر رخدادی بیدار گشته و از آن‌جا بیرون می‌آید و خارج شدن او با زلزله‌ای سهمگین همراه می‌گردد که همه‌ی مردم جهان آن را متوجه می‌شوند.

• سخن گفتن با مردم تمام عالم

ندای آسمانی یکی از علائم ظهور امام مهدی (عج) است، ندایی که تمامی مردم عالم به هر زبانی آن را شنیده و می‌فهمند. این موضوع در بسیاری از روایات مرتبط با مهدویت آمده است و مهم‌ترین هدف برای این ندا، اعلان ظهور حضرت و شناساندن ایشان به تمامی مردم است. آن‌هایی که به دنبال حق بودند با شنیدن آن شاداب و با نشاط گشته و جانی تازه می‌گیرند چرا که متوجه می‌شوند که مولای آنان ظهور یافته است و از آن سو دشمنان با شنیدن ندای آسمانی به ناتوانی خویش برای مقاومت در برابر او پی خواهند برد.

امام رضا علیه السلام می‌فرمایند:

در زمان نبود و فقدان آب گوارا (ماء معین که منظور حضرت مهدی (عج) است)، بسیاری از مردان و زنان با ایمان، غمگین و دلسوخته هستند چنان که آنان را در نا امیدترین حالتشان مشاهده می‌کنم که به ناگاه ندا را می‌شنوند، ندا و صیحه‌ای که از دور همچون شنیده شدن از نزدیک به گوش می‌رسد. آن رحمتی برای افراد با ایمان و کیفری برای کافران است‌ [2].

در فیلم آپوکالیپس سکانسی وجود دارد که ان صباح نور با کمک شخصی به نام ژاویر که پرفسور می‌باشد پیغام خویش را به تمامی جهان منتقل می‌کند و همه‌ی مردم آن پیغام را واضح و به زبان خویش می‌شنوند!

• خلع سلاح شدن تمام دنیا

از دیگر علائم ظهور که به امر و اراده پروردگار و توسط حضرت صورت می‌گیرد از کار افتادن تمامی سلاح‌های روز دنیا است. در واقع امام (عج) بدون آن‌که به سلاح‌هایی چون بمب‌های اتمی (از جمله تهمت‌هایی که دشمنان اسلام به ویژه غربی‌ها به امام (عج) زده‌اند، تهمت استفاده از سلاح‌های اتمی است [3]) نیازی داشته باشد به مبارزه با دشمنان برمی‌خیزد، پس بدیهی است که آنها نیز نتوانند از سلاح‌های خویش استفاده کنند [4].

البته این موضوع جای بحث زیادی دارد اما مهم این است که سینمای هالیوود آن را قبول کرده است.

در فیلم آپوکالیپس نیز به این امر اشاره شده است. در یکی از سکانس‌ها ان صباح نور در اقدامی غافلگیرانه سوئیچ شلیک تمامی سلاح‌های اتمی دنیا را فعال و آنان را به تهدیدی بر علیه اَبرقدرت‌ها که خود مالک این سلاح‌ها هستند تبدیل می‌کند. نکته‌ای که در این‌جا ذکر آن خالی از لطف نیست این است که اسرائیل یکی از شاخص‌ترین جاهایی است که توسط این شخصیت خلع سلاح می‌گردد.

علاوه بر آن‌چه که گفته شد، تشابه لباس‌های آپوکالیپس با لباس‌های عربی و شال سبز رنگ، یاری فرشتگان به امام زمان (عج) که در این فیلم به صورت جهش یافته‌هایی همچون فرشتگان که به یاری شخصیت شرور داستان آمده‌اند به تصویر کشیده شده است و استفاده از روایت تحریفی گردن زدن کافران توسط امام زمان (عج) برای مخدوش نمودن چهره منجی عالم بشریت (در فیلم نشان داده می‌شود که ان صباح نور با اشاره‌ای گردن دشمنان را از بدنشان جدا می‌کند) برخی دیگر از نمادهایی است که در این فیلم بکار رفته‌اند.

منابع:

[1] خدای رع مهم‌ترین خدای مصر باستان می باشد.

[2] شیخ صدوق، 1380، ج 2، ص 59

[3] در فیلم مردی که آینده را دید به این موضوع اشاره شده است.

[4] درس مهدویت آیت الله ناصری

 

موسسه معراج النبی