آدمی به طور فطری به دنبال زیبایی ست و همواره و در طور تاریخ در این راستا تلاش و کوشش کرده است و حتی به اموری باور نکردنی و عجیب دست زده است. در این راستا بانوان را می‌توان پیشتاز دانست، آن‌ها برای زیباتر شدن اقدامات فراوانی انجام داده‌اند که در عصر حاضر می‌توان به استفاده از وسایل آرایشی گوناگون و همچنین کاشت ناخن و مژه مصنوعی و یا اکستنشن مو اشاره کرد. در واقع پیش‌تر، افراد برای زیبایی دست و چشم لاک ناخن و یا وسایلی چون ریمل را به کار می‌بردند اما طی چند سال اخیر و با پیشرفت‌هایی که در این زمینه به وجود آمده وسایلی چون ناخن مصنوعی و یا مژه مصنوعی ابداع شده‌اند که برای مدت طولانی بر روی ناخن و یا مژه مانده و به آسانی از بین نمی‌روند. انجام این گونه کارها مستلزم آگاهی داشتن از احکام شرعی‌شان و اثر آن‌ها بر اموری چون غسل و وضو که برای انجام اعمال واجبی چون نماز ضروری‌اند می‌باشد. به همین سبب تصمیم گرفتیم در این نوشتار احکام شرعی مرتبط با کاشت ناخن و مژه مصنوعی را بیان کنیم.
حکم آیت الله خامنه‌ای درباره کاشت ناخن و مژه
ایشان در ارتباط با ناخن مصنوعی بیان کردند که ناخن مصنوعی و مواد به کار رفته در فرآیند کاشت آن از رسیدن آب به اعضای وضو و غسل جلوگیری می‌کند و مانعی برای این اعمال است و میبایست پیش از وضو و غسل – اگر چه مستلزم هزینه و یا زحمت است – برطرف گردد، مگر این‌که برطرف نمودن آن در زمان نماز مشقتی داشته باشد که نتوان آن را تحمل نمود که در این مورد لازم است غسل و وضو به شکل جبیره انجام گیرد اما بعد از رفع عذر لازم است که برای غسل و وضوی بعدی مانع به وجود آمده را برطرف نماید. البته با توجه به زینت بودن این کار میبایست که از دید نامحرم پوشانده شود.
درباره مژه مصنوعی دائم و همچنین موقت نیز نظر آیت الله خامنه‌ای چیزی است که در بالا برای ناخن مصنوعی ذکر گردید. [1]
فتوای آیت الله سیستانی درباره کاشت ناخن و مژه
از ایشان سوال شده بود که بعضی بانوان ناخن‌های خود را به هدف آرایش از حد طبیعی خویش بلندتر می‌کنند و چون که برخی وقت‌ها ناخن‌ها می‌شکنند طبیبان روکشی برای آن‌ها در نظر می‌گیرد که تا بخشی از روز بر روی ناخن‌هایشان می‌ماند و با آگاهی از این‌که این روکش، لاک یا مانیکور از وصول آب به عضو وضو جلوگیری می‌کند، آیا به کار بردن چیزهایی که بیان شد درست است؟ وضو و غسل با آن چطور است؟ ایشان پاسخ دادند که انجام غسل و وضو با چنین چیزی که از رسیدن آب به اعضای وضو جلوگیری می‌کند، صحیح نیست و لاجرم میبایست آن‌ها را برای انجام غسل و وضوی درست برطرف سازد و هدف آرایش مجوزی برای این عمل نیست.
درباره مژه نیز از ایشان پرسیده بودند که اگر شئ خارجی به مژه بچسبد وضو صحیح می‌باشد؟ ایشان گفتند صحیح نیست. و در پاسخ به سوالی دیگر درباره لوازم آرایشی مورد استفاده بیان داشتند که لازم است آب به مژه برسد و آرایشی اگر که هست پیش از وضو پاک شود. [2]
حکم آیت الله مکارم شیرازی
درباره حکم غسل و وضو با ناخن و مژه مصنوعی از ایشان سوال شده بود، در پاسخ گفتند که در صورتی که ضرورتی برای این عمل نباشد آن را ترک نمایند و اگر که ضرورتی وجود داشته باشد و نتوان به هنگام وضو (طبعا غسل) آن‌ها را جدا نمود به شکل جبیره انجام دهد. [3]
آیت الله وحید خراسانی
ایشان درباره کاشت ناخن مصنوعی بیان کردند که اگر ناخن از وصول آب به پوست یا ناخن اصلی ممانعت کنند جایز نبوده و وضو و غسل را باطل می‌کند. اگر که چنین ناخنی کاشته شود میبایست برداشته شود و اگر که برداشتن آن ممکن نبوده یا سخت است بنا بر احتیاط واجب علاوه بر وضوی جبیره، تیمم کند و پس از ازاله مانع بنا بر احتیاط واجب نمازهایی را که بدین صورت خوانده قضا کند. [4]
فتوای دیگر مراجع بزرگ شیعه
- آیت الله صافی گلپایگانی گفته‌اند که کاشت ناخن مصنوعی که نتوان برای وضو و یا غسل آن را برداشت، اشکال دارد اما اگر که فردی این کار را انجام دهد میبایست در صورتی که می‌تواند آن را برطرف سازد و وضو و غسل صحیح به نحوه معمول را انجام دهد ولی در صورتی که امکان برداشت آن وجود نداشته باشد، لازم است با همان ناخن‌ها وضو و غسل جبیره بگیرد و بر حسب احتیاط تیمم بدل از غسل هم انجام دهد.
ایشان برای کاشت مژه بیان فرمودند که اگر این عمل توسط نامحرم انجام گیرد و مانعی برای وصول آب وضو و غسل به بدن باشد، حرام است اما اگر که کاشت مژه صورت گرفته باشد میبایست به جز غسل و وضو جبیره به جهت احتیاط تیمم بدل از غسل و وضو کند.
- آیت الله نوری همدانی در رابطه با ناخن و مژه مصنوعی اظهار داشتند که اگر که باعث عدم وصول آب موضعی که رسیدن آب وضو و غسل به آن واجب است ، گردد اشکال داشته و میبایست برای وضو یا غسل بر طرف شود.
- آیت الله شبیری زنجانی درباره کاشت ناخن بیان کرده‌اند که این عمل اگر که ضرورتی نداشته باشد جایز نمی‌باشد و در هرصورت اگر که فردی ناخن بکارد و این شئ غیر قابل کندن باشد یا برطرف نمودن آن همراه با سختی باشد لازم است برای نماز تیمم انجام گیرد و بنا بر احتیاط مستحب وضوی جبیره هم گرفته شود. ناخنی این چنین زینت به شمار نمی‌رود و به نظر عرف وابسته است.
توجه: برای اگاهی یافتن از نظر مرجع تقلید خویش و یا پرسیدن سوالاتی در این باره به پایگاه اطلاع رسانی این بزرگان مراجعه نمایید و یا با دفاتر پاسخگویی مرتبط با ایشان تماس بگیرید.
منابع:
[1] برگرفته از سایت leader.ir
[2] برگرفته از سایت sistani.com
[3] برگرفته از سایت makarem.ir
[4] برگرفته از سایت آیت الله وحید خراسانی