انتظار به این معنا نیست که انسان بنشیند و کاری را از پیش نبرد تا کار به خودی خود انجام گیرد. انتظار حقیقی و واقعی حرکت به سوی مقصود است، بدین معنا که آدمی در به سر انجام رساندن کار تلاش و کوشش کند تا به آن هدفی که دارد برسد. انتظار برای فرج نیز همین است. منتظران حضرت مهدی (عج) در این دوران علاوه بر دعا و توسل لازم است به برخی از وظایفشان به عنوان منتظر و دوستدار حضرت عمل نمایند تا زمینه‌های ظهور مولا مهیا گردند. در مطلب «برخی از وظایف منتظران ظهور حضرت مهدی (عج)» به شرح برخی از این وظایف نظیر معرفت نسبت به امام، الگو پذیری از ایشان، اصلاح جامعه، یاد حضرت (عج) و تلاش برای ثابت قدم ماندن بر باور و اعتقادات درست پرداختیم. در این نوشتار قصد داریم برخی از سخنان ناب و گهربار رسول الله (ص) و امامان معصوم علیهم السلام که در این باره (وظایف منتظران) بیان فرموده‌اند را به عنوان سندی درست و صحیح به شما دوست‌داران و منتظران قائم آل محمد (عج) ارائه دهیم تا از آنان بهره‌مند گردید.
برخی از وظایف منتظران حضرت مهدی (عج)
- انتظار برای فرج
در حدیثی از امام صادق علیه السلام این‌گونه آمده: هر کس که منتظر این امر باشد (فرج امام مهدی (ع)) و از دنیا برود همانند کسی است که با امام زمان در چادرش (خیمه) باشد! نه او به مانند کسی است که پیش روی رسول الله (ص) شمشیر زده باشد. [1]
- اطاعت از امام
امام محمد باقر (ع) از پیامبر اکرم (ص) روایت نموده: خوشا به حال آن‌کس که قائم از اهل بیتم (مهدی (عج)) را درک کند در حالی که در دوران غیبتش، پیش از قیامش پیرو او باشد و با دوستان او دوستی نموده و با دشمنانش دشمنی نماید. چنین فردی در روز قیامت از رفیقان و دوستان من و از گرامی‌ترین امت من خواهد بود [2].
- کسب معرفت
از جمله احادیثی که در باب معرفت پیدا کردن نسبت به حضرت (عج) آمده‌اند به این حدیث از امام موسی کاظم (ع) بسنده می‌کنیم:
شخصی که در چهار چیز تردید کند به تمامی کتاب‌های الهی کافر گشته است، یکی از آن‌ها معرفت امام است که در هر دورانی لازم است او را به شخص و ویژگی‌هایش بشناسند. [3]
- یاد حضرت
ابن ابی عمیر از محدثان امامیه نقل می‌کند که از امام موسی کاظم (ع) معنا و مفهوم این بخش از آیه بیستم سوره لقمان را که خداوند متعال می‌فرماید: «وَأَسْبَغَ عَلَيْكُمْ نِعَمَهُ ظَاهِرَةً وَبَاطِنَةً» را سوال کردم، ایشان فرمودند: نعمت ظاهره امام ظاهر و نعمت باطنه امام غایب است. در ادامه گفتم: مگر در میان ائمه کسی هست که غایب شود؟ ایشان فرمودند: آری، شخص او از دیدگان غایب می‌گردد اما یاد او از دل‌های افراد با ایمان غایب نمی‌شود و او دوازدهمین ما امامان می‌باشد. [4]
- محزون از فراق و دوری
حسن به محبوب زراد نقل می‌کند که امام رضا (ع) به او فرموده است: ای حسن در آینده‌ای که دور نیست فتنه‌ای عظیم و بزرگ که گوش از شنیدن آن کر می‌گردد و تیغ آن بُرنده است، رخ خواهد داد که تمامی دوستی‌ها و صمیمیت‌ها از بین می‌روند (ساقط می‌گردند) و این زمانی است که شیعیان سومین فرزندم را از دست می‌دهند. که اهالی زمین و آسمان برای رفتنش ناراحت خواهند بود، چه بسیار مرد و زن مومن که به از دست دادن او اندوهناک می‌شوند. پس از آن سر به زیر انداخت و فرمود: پدر و مادرم به فدای آن‌کس که همنام جد من است و شبیه به من و موسی بن عمران است. بر گریبان او طوق‌هایی از نور است که از پرتوهای قدسی نور گرفته‌اند و هنگام فقدان ماء معین (گفته شده که از القاب حضرت مهدی (عج) است) بسیاری از افرادِ مومن (زن و مرد)، دلسوخته، اندوهگین و محزون خواهند بود، گویی که آن‌ها را در مأیوس‌ترین حالت‌شان مشاهده می‌کنم، که ناگهان ندایی به گوششان می‌رسد، ندایی که از دور همان‌طور شنیده می‌شود که از نزدیک. او رحمتی بر افراد مومن و عذابی برای کافران است [5].
همان‌گونه که مشخص است در این روایت امام رضا (ع) مومنان دوران غیبت را محزون و اندوهگین از غیبت حجت خدا معرفی کرده است.
- تلاش برای حفظ دین
یا عَلی، أعجَبُ النّاسِ إیماناً وَ أعظَمُهُم یقیناً قَومٌ یکونونَ فِی آخِرِ الزَّمانِ لَم یلحَقوا النَّبی صلّی الله علیه و آله وَ حُجِبَ عَنهُم الحُجَّةُ فَآمَنوا بِسَوادٍ عَلی بَیاضٍ [6].
پیامبر (ص): ای علی! عجیب‌ترین مردم از لحاظ ایمان و عظیم‌ترین آنان از نظر یقین (یقین کامل تری داشته باشد)، گروه و قومی هستند که در آخر الزمان زندگی می‌کنند، آنان پیامبر (ص) را ندیده‌اند و حجت خدا نیز بر آنان غایب است و به سیاهی بر سفیدی ایمان آورده‌اند.
نکته: در شرح این حدیث بیان گردیده که رسول خدا (ص) در روایتی دیگر مردم اخر الزمان را برادر خویش خوانده است. و یکی از نکاتی که می‌توان از این حدیث استخراج نمود این است که سیاهی بر سفیدی منظور کتاب است و سرمایه انسان‌ها در این دوران همین کتاب‌هایی است که از گذشتگان بر جای مانده است. در حقیقت می‌توان این‌گونه گفت که منتظران بهتر است این میراث ارزشمند را گرامی داشته و از آنان در مسیر درست و صحیح برای رسیدن به خدا و قرار گرفتن در زمره مسلمانان واقعی استفاده کنند. آنان لازم است با مطالعه درست اطلاعات خویش را بالا برده تا در دام شیادان و دروغگویانی که خود را مهدی موعود می‌خوانند نیافتند.
ألا فَمَن ثَبَتَ مِنهُم عَلَی دینِهِ وَ لَم یَقسُ قَلبُهُ لِطولِ أمَدِ غَیبَةِ إمامِهِ فَهو مَعی فی دَرَجَتی یَومَ القیامَة [7].
آگاه باشید آن‌هایی که در دوران غیبت حجت خدا بر دین خود ثابت مانده‌اند و به سبب طول زمان غیبت منکر او نشوند، روز قیامت با من هم درجه خواهند بود.
منابع:
[1] کمال الدین و تمام النعمه، باب 33، ح 11
[2] کمال الدین و تمام النعمه، ب 25، ح 2
[3] همان، باب 39، ح 14
[4] همان، باب 34، ح 6
[5] کمال الدین، ج 2، ص 370
[6] بحار الانوار، ج 77، ص 56
[7] بحار الانوار، ج 51، ص 109