نظر مراجع عظام تقلید درباره لعن و سَب خلفا

پاسخ به احکام و سوالات: نظر مراجع عظام تقلید درباره لعن و سَب خلفا و صحابه حضرت رسول (ص)

در این نوشتار نظرات و فتواهای مراجع عظام تقلید را درباره موضوع لعن و سَب خلفا و صحابه حضرت رسول (ص) برای بهره‌مندی و استفاده شما دوستان قرار داده‌ایم به این امید که با عمل و گفتار درست در روزگاری که دشمنان اسلام و مسلمانان در پی ضربه زدن به این درخت تنومند و تفرقه افکنی در میان مذاهب مختلف اسلامی و از بین بردن برادری و اخوت هستند، خود نگهبان و حارس دین و وحدت میان امت باشیم.

اگر چه سَب (دشنام و توهین) و لعن کردن (اظهار بیزاری و تنفر از اعمال و کردار شخص) از گذشته تا به امروز و در جوامع مختلف بوده است و مردم برای نشان دادن بیزاری و تنفر خود از اشخاصی دهان خویش را به لعن یا دشنام می‌گشودند اما در دین مبین اسلام و بر اساس سیره نبوی و تعلیمات اهل بیت علیهم السلام این دو که هر یک معنایی خاص و متفاوت با دیگری دارد مورد بررسی قرار گرفته‌اند و تنها در مواردی که در قرآن کریم و روایات به آن‌ها اشاره شده نظیر لعن کافران [1]، شیطان [2]، یهود [3] و آزار دهندگان حضرت محمد (ص) [4] جواز لعن کردن، صادر گردیده است زیرا لعن نمودن مصداقی است برای برائت جستن از دشمنان خدا. اما سَب که دشنام و توهین است جزو محرمات الهی است و فراوان نهی شده است به گونه‌ای که پیامبر خدا (ص) دشنام و ناسزا گفتن به مسلمانان را فسق و گناه دانسته است.

سَب و دشنام برخی از صحابه تهمتی است که همیشه و در طول تاریخ به شیعیان نسبت داده شده است. این امر سبب گردیده که علاوه بر رنجش مسلمانان از هم، گرفتاری‌های رنج آور دیگری برای مسلمانان شیعی مذهب رخ دهند.

با بیان این مقدمه به سراغ نظر مراجع تقلید در این باره خواهیم رفت.

 نظر مراجع بزرگ تقلید درباره لعن و سَب خلفا و صحابه

• فتوا و نظر آیت الله خامنه‌ای درباره لعن و سَب خلفا

آیت الله خامنه‌ای درباره اهانت به مقدسات دیگر مذاهب اینگونه گفته‌اند که اینجانب همانند بسیاری از علما و دلسوزان امت اسلام بار دیگر اعلام می‌نمایم که هر گفته و عملی که سبب بر افروخته شدن آتش اختلاف در بین مسلمانان گردد و همچنین اهانت به مقدسات هر یک از گروه‌های مسلمان و یا تکفیر کردن یکی از مذاهب اسلامی، خدمت به اردوگاه کفر و شرک و خیانت به اسلام بوده و حرام شرعی است.

ایشان همچنین درباره شرکت در مجالسی که در آن‌ها به مقدسات مذاهب دیگر اسلامی توهین می‌شود بیان فرموده است که هر نوع گفتار، کردار و یا رفتاری که در زمان حاضر سوژه و بهانه‌ای به دست دشمن بدهد و یا سبب اختلاف و تفرقه در میان مسلمانان شود، شرعا حرام است. [5]

• آیت الله سیستانی

مرجع عالی قدر آیت الله سیستانی در پاسخ به استفتاء یکی از افرادی که از ایشان تقلید می‌کنند مبنی بر اینکه گروهی عمر بن خطاب، صحابه پیامبر (ص) و عایشه همسر حضرت رسول (ص) را دشنام داده‌اند، این عمل را به شدت محکوم و آن را متضاد با اخلاق و سیره اهل بیت علیهم السلام دانسته‌اند.

• آیت الله مکارم شیرازی

کمترین اهانتی به مقدسات اهل تسنن نباید انجام بگیرد. ایشان همچنین در نامه‌ای به شیخ الازهر این‌گونه بیان نموده‌اند که همه‌ی مراجع و برخی از فضلای تشیع از دشنام و بدگویی به برخی صحابه برائت می‌جویند.

• آیت الله وحید خراسانی و نظرشان درباره لعن و سَب خلفا

بیان گردیده که آیت الله وحید خراسانی در جلسه خارج فقه، بی احترامی کردن به خلفای اهل تسنن را مردود دانسته و از شاگردان خویش درخواست نموده که از توهین و بی احترامی به خلفای اهل سنت بپرهیزند.

این مرجع بزرگوار در جایی دیگر اینگونه فرموده‌اند که نباید با اتباع دیگر مذاهب دشمنی نموده و به مقدسات آنان توهین نمود، لعن نمودن و سَب کردن بزرگانشان جایز نمی‌باشد چون که سبب دور نمودن آن‌ها از اهل بیت و معارف آن‌ها می‌گردد.

• آیت الله جوادی آملی

ایشان چند سال پیش در پیام خود خطاب به زائران خانه خدا گفتند: اهانت به مقدسات تشیع یا تسنن، توهین و تحقیر ظالمانه نسبت به اعتقادات و باورهای هر یک از دو گروه، حرام و تفرقه ایجاد کردن و به خطر انداختن وحدت امت اسلامی گناهی بزرگ می‌باشد.

آیات عظام نوری همدانی، علوی گرگانی و هاشمی شاهرودی این عمل را (توهین به خلفا و مقدسات اهل سنت) را جایز نداسته‌اند. همچنین آیت الله مدنی تبریزی توهین به مقدسات هیچ یک از ادیان الهی به خصوص مذاهب دین مبین اسلام را جایز ندانسته و هر گونه حرکتی را که سبب اختلاف در بین امت بزرگ اسلامی و خسارت مالی و همچنین جانی به مسلمانان می‌شود را حرام گفته و خلاف شرع دانسته است.

 منابع:

 [1] سوره احزاب، آیه 64

[2] سوره نساء، آیه 118

[3] سوره مائده، آیه 68

[4] سوره احزاب، آیه 54

[5] برگرفته از سایت LEADER.IR

• تلاوت تحقیق آیه 64 سوره احزاب – استاد منشاوی