بی نام حضرت امام خمینی (ره) انقلاب اسلامی ایران در هیج کجای دنیا شناخته شده نیست. [1]
بی شک این جمله گویاترین سخن درباره پیوند رهبری با انقلابی است که اکثر کارشناسان و تحلیگران بر متفاوت بودن ماهیت، خصوصیات و همچنین عملکرد آن با دیگر انقلاب هایی که در طول تاریخ و در جوامع بشری مختلف رخ داده اند، نظری یکسان دارند.
به همین دلیل شخصیت برجسته و ممتاز امام خمینی (ره) که سبب شد مسیر تاریخ تغییر کند، هیچ گاه به دست فراموشی سپرده نخواهد شد.
با فرارسيدن سالروز رحلت این عالم بزرگوار و رهبر فقید بر آن شدیم به نقش و ویژگی های خاص و منحصر به فرد ایشان در تشکیل و پیشبرد این انقلاب بپردازیم.
تفاوت انقلاب اسلامی با دیگر انقلاب ها و جنبش های اصلاح طلبانه
در شگل گیری هر انقلابی توده های مردم و حضور آن ها نقش مهم و بسزایی دارد اما وجود آن ها بدون اینکه رهبر و پیشوایی کار بلد وجود داشته باشد انقلاب را به ثمر نمی نشاند و تنها به صورت یک جنبش یا شورش ضد حکومت که نتیجه ای جز شکست نخواهد داشت، می باشد. با بررسی انقلاب اسلامی ایران متوجه خواهیم شد که خصوصیات و صفات ممتاز امام خمینی به عنوان رهبر در تشکیل و به ثمر رساندن این انقلاب نقش و اثر فراوانی داشته اند.
در واقع تا قبل از انقلاب اسلامی که نقطه عطفی در تاریخ سیاسی کشور و همچنین منطقه بوده است، چندین جنبش اصلاحاتی در ایران بر علیه حکومت شاهنشاهی انجام گرفت اما به دلیل نبود رهبر و سازماندهی درست به نتیجه نمی رسید.
در حقیقت وجه تمایز انقلاب اسلامی با دیگر انقلاب هایی که انجام گرفته است اهدافشان از انقلاب، زیر بنا و راهی است که ملت مسلمان برای دستیابی به حاکمیت اسلامی سپری کرده اند، می باشد.
در ایجاد این انقلاب، رهبری برجسته با اهدافی والا برای ریشه کن کردن و از بین بردن حکومت طاغوت و ظلم و استبداد به پا خواست تا با تکیه بر قدرت بی حد الهی و یاری خواهی و طلب استمداد از ائمه اطهار (ع) و بهره بردن از معارف و آموزه های عالی و عمیق اسلامی و الگو برداری از فرهنگ ناب عاشورا ارکان حکومت طاغوت و سلطنتی را از بین ببرد.
به بیانی دیگر رمز پیروزی و پایداری این انقلاب، رهبری شخصی مدبر و آشنا به مسائل جهانی است که اصول اسلام ناب محمدی را اجرا کرده است که پس از دوران زندگی ائمه معصوم (ع) در تاریخ بی نظیر بوده است.
ویژگی موثر این شخصیت بزرگ در پیروزی و تشکیل انقلابی اسلامی
بدون اغراق امام خمینی (ع) از چهره های مهم و تاریخ ساز نه تنها در ایران که در کل جهان بوده است که برخی از شرق شناسان از او به عنوان سیاسی ترین رهبر معنوی جهان با شخصیتی کاریزماتیک و جذاب نام برده اند.
امام خمینی از خصوصیات و ویژگی های خاصی برخوردار بودند که علاوه بر تسهیل در روند انقلاب سبب شده اند که مورد توجه همه مردم قرار بگیرد.
در این بخش به بررسی ویژگی های این مجتهد والا مقام و آگاه به مسائل روز و جهان که از علوم علمی و فقهی سررشته داشته است پرداخته می شود.
امام خمینی استکبار ستیز، ساده زیست، دارای اراده قوی، شجاع و نترس، حامی مستضعفان و دارای مهارت سخنوری خارق العاده بوده است.
او در زندگی راه و روش پرهیزگاران را در پیش گرفته بود و ناهی اسراف و حرص و آز بوده است. زندگی ایشان پس از پیروزی انقلاب با قبل از آن از لحاظ تجمل گرایی تغییری نکرده بود و همانطور که تواضع در زندگی پیش از انقلاب او نمود داشت در زندگی شخصی پس از انقلاب نیز مشخص بوده است.
امام خمینی در تصمیم گیری تامل و تدبیر می کرد و با صاحب نظران مشورت می نمود، همه نظرات و دیدگاه ها را می شنید و با منتقدان و مخالفان با صبوری و سعه صدر برخورد می کرد تا به آرمان ها و اصول و پایه های انقلاب صدمه و لطمه ای وارد نگردد. او در بیان نظرات صریح بوده و حافظ اسرار یاران و همراهان خود بوده است.
از ویژگی های مهم این رهبر وارسته ایدئولوژیک بودن ایشان است. امام خمینی به عنوان یک رهبر فکری (ایدئولوژیک)، سنگ بنا انقلاب اسلامی را محکم قرار داد و این ویژگی او سبب شده بود که اصول و قواعد جهان بینی خاص درباره وضع موجود با هدف از بین بردن مشروعیت از ارگان های سیاسی را به کار ببرد.
در واقع ایشان ابتدا اسلام را دین جامع برای تمام مراحل و بخش های زندگی معرفی کرد و علما، روحانیون و مردم را متقاعد کرد که آئین مبین اسلام سیاسی است و یک روحانی و مجتهد به هیچ وجه از دایره سیاست خارج نمی باشد و پس از آن و با تبین دقیق نامشروع بودن رژیم پهلوی را اثبات کرد.
یکی دیگر از ویژگی های امام خمینی که در تشکیل انقلاب موثر بوده است توانایی ایشان در بسیج کردن مردم است. او با زبانی ساده و قابل فهم ایدئولوژی فکری انقلاب را برای مردم شرح می داد به طوری که اغلب افراد با او همزاد پنداری می کردند. در حقیقت او با زبان مردم با آن ها حرف می زد و دغدغه های ملت را با زبانی ساده و روان و براساس آموزه های فکری خود بیان می نمود. او نیروهایی کار بلد و توانمند تربیت کرده بود که باعث شده بود فاصله جغرافیایی او در زمان تبعید بی معنا گردند و آن ها رابط میان او و مردم باشند.
مدیریت و سیاست گذاری عالی ایشان و تشکیل و ایجاد نهادهای مهم قبل و پس از پیروزی انقلاب نظیر تشکیل شورای انقلاب پیش از پیروزی، تدوین قانون اساسی، تشکیل مجلس خبرگان، نهاد ولایت فقیه، مجمع تشخیص مصلحت نظام و مجلس شورای اسلامی که با هدف نهادینه کردن انقلاب و اداره درست کشور براساس دین مبین اسلام بوده، یکی دیگر از ویژگی ها و خصوصیات بارز و برجسته امام بوده است.
[1] سخنی از حضرت آیت الله خامنه ای