احادیثی از امام باقر (ع) درباره مهدویت و عصر ظهور

مهدویت

مهدویت، ظهور و به طور کلی هر آنچه که در ارتباط با آخرین منجی عالم بشریت – امام مهدی ارواحنا له الفداء است از مهم ترین موضوعات مورد بحث نه تنها در حال حاضر که عصر غیبت است بلکه در زمان رسول خدا (ص) و ائمه اطهار علیهم السلام می باشد. چرا که تمامی ائمه وظیفه داشتند تا انسان ها را برای دوران آخر الزمان و عصر غیبت آماده کنند. پس نه تنها به توصیف آن زمان پرداخته اند، بلکه اوصافی از حضرت مهدی (عج)، دشمنان آن، اعتقاد و باور مسلمانان در آن وقت و مواردی از این قبیل را بیان نمودند که به صورت احادیث مرتبط با مهدویت طی قرون مختلف جمع آوری و نقل شده اند. از این رو و در راستای شناخت بهتر این دوران به احادیثی از امام باقر (ع) درباره مهدویت و عصر ظهور می پردازیم.

احادیثی از امام باقر (ع) درباره مهدویت و عصر ظهور

  • یَأْتِى عَلَى النّاسِ زَمانٌ یَغِیبُ عَنْهُمْ اِمامُهُمْ فَیاطُوبى لِلثّابِتِینَ عَلى اَمْرِنا فِى ذلِكَ الزَّمانِ اِنَّ اَدْنى ما یَكُونُ لَهُمْ مِنَ الثّوابِ اَنْ یُنادِیَهُمُ الْبارِى‏ءُ عَزَّ وَ جَلَّ عِبادِى آمَنْتُمْ بِسِرّى وَ صَدَّقْتُمْ بِغَیْبى فَأَبْشِرُوا بِحُسْنِ الثَّوابِ مِنّى

بر مردم زمانی می آید که امام آنان از نظرشان غایب است. خوشا به حال آن هایی که در آن زمان بر امر ما (ولایتمان) ثابت قدم بمانند. همانا کم ترین پاداشی که برایشان خواهد بود این است که خداوند آن ها را خطاب کرده و می فرماید: بنده های من! شما به حجت پنهان من ایمان آورده و غیب من را تصدیق نمودید. پس بشارت باد شما را که بهترین ثواب من در انتظار شما است. در راستای این سخن امام علیه السلام به ابو خالد کابلی می فرمایند: «اَما اِنِّی لَوْ اَدْرَکْتُ ذلِکَ لاَءَسْتَبْقَیْتُ نَفْسی لِصاحِبِ هذَا الاْءَمْرِ»؛ مطمئنا بدان اگر که من آن روزگاران را درک نمایم،، جان خویش را برای فداکاری در رکاب امام زمان (عج) تقدیم می کنم[1].

  • لا یَقُومُ الْقائِمُ اِلاّ عَلى خَوْفٍ شَدیدٍ مِنَ النّاسِ وَ زَلازِلَ وَ فِتْنَةٍ وَ بَلاءٍ یُصیبُ النّاسَ وَ طاعُونٍ قَبْلَ ذلِكَ وَ سَیْفٍ قاطِعٍ بَیْنَ الْعَرَبِ وَاخْتِلافٍ شَدیدٍ بَیْنَ النّاسِ وَ تشْتیتٍ فى دینِهِمْ وَ تَغْییرٍ فى حالِهِمْ حَتّى یَتَمَنَّى الْمُتَمَنّى الْمَوْتَ صَباحا وَ مَساءً مِنْ عِظَمِ ما یَرى مِنْ كَلْبِ النّاسِ وَ اَكْلِ بَعْضِهِمْ بَعْضا

امام (عج) قیام نمی کند مگر در وقت ترس شدید مردم، زلزله ها، فتنه و بلایی که به مردم برسد و پیش از آن مبتلا به طاعون گردند. آنگاه شمشیر برنده بین اعراب حاکم می گردد و اختلاف بین مردم و تفرقه در دین و دگرگونی احوال به اوج خواهد رسید به طوری که هر شخصی به سبب دیدن درنده خویی و گزندگی که بین برخی از مردم نسبت به برخی دیگر به وجود می آید، صبح و شام مرگ را آرزو می کنند[2].

احادیثی از امام محمد باقر علیه السلام
احادیثی از امام محمد باقر علیه السلام
  • أُمُّ هَانِی قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ (علیه السلام) عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ فَلا أُقْسِمُ بِالْخُنَّسِ الْجَوارِ الْکُنَّسِ فَقَالَ یَا أُمَ هَانِی إِمَامٌ یَخْنِسُ نَفْسَهُ سَنَهًَْ سِتِّینَ وَ مِائَتَیْنِ ثُمَّ یَظْهَرُ کَالشِّهَابِ الثَّاقِبِ فِی اللَّیْلَهًِْ الظَّلْمَاءِ فَإِنْ أَدْرَکْتَ زَمَانَهُ قَرَّتْ عَیْنُکَ یَا أُمَّ هَانِی[3].

از ام هانی نقل شده که می گوید: از ابا جعفر علیه السلام درباره این سخن خداوند عز و جل که می فرماید: «فلا اقسم بالخنس الجوار الکنس» چیست؟ حضرت فرمود: ای ام هانی امامی است که در سال 260 خویش را از انظار پنهان می دارد، سپس همچون شهاب درخشان در شب تاریک نمایان می گردد. ای ام هانی! اگر که در آن وقت باشی چشم تو روشن می شود.

  • ذَكَرَهُ اَلشَّيْخُ اَلْمُفِيدُ رَحِمَهُ اَللَّهُ فِي كِتَابِ اَلْغَيْبَةِ قَالَ حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ اَلْحُسَيْنِ قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ اَلْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ عَبْدِ اَلرَّزَّاقِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ فُضَيْلٍ اَلرَّسَّانِ عَنْ أَبِي حَمْزَةَ اَلثُّمَالِيِّ قَالَ: كُنْتُ عِنْدَ أَبِي جَعْفَرٍ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ اَلْبَاقِرِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ ذَاتَ يَوْمٍ فَلَمَّا تَفَرَّقَ مَنْ كَانَ عِنْدَهُ قَالَ لِي يَا أَبَا حَمْزَةَ مِنَ اَلْمَحْتُومِ اَلَّذِي حَتَمَهُ اَللَّهُ قِيَامُ قَائِمِنَا عَلَيْهِ السَّلاَمُ فَمَنْ شَكَّ فِيمَا أَقُولُ لَقِيَ اَللَّهَ وَ هُوَ كَافِرٌ بِهِ وَ لَهُ جَاحِدٌ ثُمَّ قَالَ بِأَبِي وَ أُمِّي اَلْمُسَمَّى بِاسْمِي اَلْمُكَنَّى بِكُنْيَتِي اَلسَّابِعُ مِنْ بَعْدِي بِأَبِي مَنْ يَمْلَأُ اَلْأَرْضَ عَدْلاً وَ قِسْطاً كَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً يَا أَبَا حَمْزَةَ مَنْ أَدْرَكَهُ فَلْيُسَلِّمْ لَهُ مَا سَلَّمَ لِمُحَمَّدٍ وَ عَلِيٍّ فَقَدْ وَجَبَتْ لَهُ اَلْجَنَّةُ وَ مَنْ لَمْ يُسَلِّمْ فَقَدْ حَرَّمَ اَللّٰهُ عَلَيْهِ اَلْجَنَّةَ وَ مَأْوٰاهُ اَلنّٰارُ وَ بِئْسَ مَثْوَى اَلظّٰالِمِينَ [4]

در کتاب الغیبه شیخ مفید آورده است که ابو حمزه ثمالی نقل می کند: در یکی از روزها نزد امام محمد باقر علیه السلام بودم زمانی که افرادی که در آنجا حضور داشتند، رفتند، امام به من فرمودند: ای ابا حمزه! از جمله رویدادهایی که خداوند آن ها را حتمی نموده است، قیام قائم ما می باشد. هر که در آنچه که بیان می کنم مردد باشد با حال کفر به خداوند او را ملاقات خواهد کرد. سپس اضافه کرد: پدر و مادرم فدای وجود گرانمایه او باد که هم نام و هم کنیه با من است و هفتین امام بعد از من؛ پدرم فدای کسی باد که زمین را لبریز از عدل نماید همانطور که در زمان ظهور از ستم لبریز است.

ای ابا حمزه! هر که سعادت دیدارش را داشت و همانطور که به نبی اکرم (ص) و علی (ع) سلام فرستاد بر او سلام و درود فرستد و فرمانبردارش باشد بهشت بر او واجب شود و هر که به آن وجود گرانمایه سلام نگوید حق تعالیی بهشت را بر او حرام سازد و او را در آتش سوزان جای دهد و چه بد مکانی است جایگاه ستمکاران. 608

  • عَنْهُ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ مِهْرَانَ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ جَبَلَةَ عَنْ عُمَرَ بْنِ أَبَانٍ اَلْكَلْبِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ قَالَ: كَأَنِّي بِالسُّفْيَانِيِّ أَوْ لِصَاحِبِ اَلسُّفْيَانِيِّ قَدْ طَرَحَ رَحْلَهُ فِي رَحْبَتِكُمْ بِالْكُوفَةِ فَنَادَى مُنَادِيهِ مَنْ جَاءَ بِرَأْسِ [رَجُلٍ مِنْ] شِيعَةِ عَلِيٍّ فَلَهُ أَلْفُ دِرْهَمٍ فَيَثِبُ اَلْجَارُ عَلَى جَارِهِ وَ يَقُولُ هَذَا مِنْهُمْ فَيَضْرِبُ عُنُقَهُ وَ يَأْخُذُ أَلْفَ دِرْهَمٍ أَمَا إِنَّ إِمَارَتَكُمْ يَوْمَئِذٍ لاَ تَكُونُ إِلاَّ لِأَوْلاَدِ اَلْبَغَايَا [وَ] كَأَنِّي أَنْظُرُ إِلَى صَاحِبِ اَلْبُرْقُعِ قُلْتُ وَ مَنْ صَاحِبُ اَلْبُرْقُعِ فَقَالَ رَجُلٌ مِنْكُمْ يَقُولُ بِقَوْلِكُمْ يَلْبَسُ اَلْبُرْقُعَ فَيَحُوشُكُمْ فَيَعْرِفُكُمْ وَ لاَ تَعْرِفُونَهُ فَيَغْمِزُ بِكُمْ رَجُلاً رَجُلاً أَمَا [إِنَّهُ] لاَ يَكُونُ إِلاَّ اِبْنَ بَغِيٍّ .[5]

عمر بن ابان کلبی نقل می کند که امام فرمودند: گویی من سفیانی را می بینم که در زمین های سرسبزتان در کوفه اقامت نموده، ندا سر می دهد که هر که سر یک تن از شیعیان علی (ع) را بیاورد، پاداشش هزار درهم است. در این زمان، همسایه به همسایه حمله می کند و می گوید: این فرد از شیعیان است او را کشته و هزار درهم پاداش می گیرد. آگاه باشید که در آن وقت تنها زنازادگان بر شما حکومت نموده و سلطنت می یابند گویی که به صاحب نقاب نگاه می کنم.

عمر بن أبان می گوید عرض کردم: صاحب نقاب کیست؟

حضرت فرمود: او ظاهرا مردی از شما می باشد و تظاهر به باور شما می کند و نقاب زده شما را به وحشت می اندازد ولی شما او را نمی شناسید (به نیت او آگاه نیستید)؛ پس شما را یکی پس از دیگری فریب داده و به دام خواهد انداخت، بدانید که او فرزند زنا کار است.

منابع:

[1] غیبت نعمانی، ص 273

[2] بحارالانوار، ج 52، ص 230

[3] کمال الدین و تمام النعمه، ج 1، ص 330 – بحارالانوار، ج51، ص 137

[4] بحار الأنوار ج۵۱ ص۱۳۹

[5] بحارالانوار، ج 52، ص 215

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *