گفته شده زمانی که می‌آیی مردم از شدت شوق دیدار، آن چنان گریه سر می‌دهند که سخنان تو را نمی‌فهمند. و چه شیرین است آن لحظه، لحظه‌ای که لب‌ها به گل خنده باز و چشم‌ها به اشک شوق مزین شده‌اند و تصویرتان در پس پرده اشک برای منتظران نمایان است … در ادامه شرح دعای عهد که در چند مطلب قبلی فرازهایی از آن شرح داده شدند، فرازهای دیگری شرح داده خواهند شد به این امید که با درک و شناختی بیش‌تر هر روز در جهت تجدید پیمان با امام زمان ارواحنا له الفداء این دعا قرائت گردد.
شرحی بر دعای عهد
– وَ بِنُورِ وَجْهِكَ الْمُنِيرِ
(و از تو می‌خواهم) به حق نور روی منیر و نور بخش تو.
و نور وجه، غیر وجه می‌باشد. والا این فراز تکراری بر فراز قبلی خواهد بود. اما مرجع این فراز نیز امام زمان (عج) می‌باشد چرا که همانند آن‌چه در «کرسی»، که نماد نور عرش الهی بود، گفته شد در این فراز نیز خواهد آمد. چون قائم مقام رسول خدا (ص) و ولی او هر دو، امام مهدی (عج) است؛ پس وجه و نور وجه نیز هر دو به آن بزرگوار اشاره دارند.
– وَ مُلْكِكَ الْقَدِيمِ
(و از تو می‌خواهم) به حق پادشاهی قدیمت یا مملکت قدیم تو
و آشکار است که ملک و مملکت عالم هستی، افعال حق تعالی است؛ که عالم خلایق است که آن نیز به ظهور حضرت حجت تحقق خواهد یافت، اشیاء گوناگون ظهور می‌یابند. بدین معنا که حقیقت آنها و مراتبشان آشکار می‌گردد. آن‌چنان که گویی در عدم، مساوی (همانند) بوده‌اند و به وجود، متفاوت از هم شده‌اند.
در وصف «ملک» به واژه قدیم نیز می‌توان آن را اشاره به الزام وجود راهبر و امام در تمامی دوران دانست چرا که نماد ذات، کمال و افعال حق تعالی است و تغییر در الله محال است پس قدیم، ازلی و ابدی است و امام نیز مظهر او در تمامی آنها است و غیر ممکن است عدم وجود او در دوره یا زمانی؛ اگر چه برخی اوقات ظاهر و بعضی زمان‌ها غایب مستور است.
- يَا حَيُّ يَا قَيُّومُ
ای زنده و پا بر جای دائم و همیشگی.
این فراز از دعا اشاره دارد به اظهار ایمان به حضرت مهدی (عج)؛ هم در اصل وجود و حیات او و هم در صاحب اختیاری‌اش برای جمیع مردم که مقتضای ولایت و قیومیت ایشان است، آن‌گونه که امام را قائم نیز می‌خوانند که به معنای برپا به امر و اذن الله تعالی است.
- أَسْأَلُكَ بِاسْمِكَ الَّذِي أَشْرَقَتْ بِهِ السَّمَاوَاتُ وَ الْأَرَضُونَ
و از تو می‌خواهم به حق نام توکه بدان آسمان‌ها و زمین‌ها روشن گردیدند.
نام یا اسمی که در این‌جا به آن اشاره شده، همان «نور عظیم» است که در ابتدای دعای عهد گفته شد. پس این امکان وجود دارد که مقصود، حضرت مهدی (عج) باشد؛ و اصل نام و نشان است و قائم آل محمد (عج) هم نشان حق تعالی پ و هم قائم مقام او بر زمین و برای مردم است. اگر که مقصود خاتم المرسلین (ص) باشد، روشن است که آن بزرگوار سبب خلق کون و مکان است همانطور که خداوند خطاب به او فرموده است: «لو لاک لما خلقت الافلاک[1]».
پس مراد از روشن شدن آسمان‌ها و زمین‌ها به نام او، آفرینش و آشکار شدن آنها است، نظیر ظهور آفتاب . اما در همین معنا امام (عج)، قائم مقام آن جناب (پیامبر (ص)) است، پس به وجود او، عالم پا بر جاست و به ظهور او، حقایق آفریده‌ها آشکار می‌شود؛ چرا که امام مهدی (عج) عیار امتحان و میزان مراتب خلق می‌گردد. پس می‌توان چنین گفت که به وجود او آسمان‌ها و زمین‌ها و تمامی آفریده‌ها پا به عرصه وجود می‌گذارند که مراتب آنها از او مشخص و معلوم می‌گردد.
[1] اگر چه این حدیث قدسی در منبع و ماخذ معتبری نیامده است اما مطلبی است که تواتر معنوی او در روایتها مسلم می‌باشد.