زیارت امام حسین (ع) برترین و دوست داشتنیترین اعمال در نزد خداست. این زیارت به زیارت رسول خدا (ص) و زیارت خداوند در عرش او مانند شده و به آن فراوان تاکید شده است به گونهای که برای زیارت هیچ یک از امامان این چنین تاکیدی صورت نگرفته است. پاداش زیارت او قابل حساب نیست، زائرانش مورد تکریم ملائکه قرار گرفته و در روز قیامت کرامت الهی شامل حالشان میگردد. ضرورت زیارت حضرت در هر حال و همیشه مطرح گردیده و برای یک شخص پیرو و دوستدار امام ترک آن ناپسند به شمار رفته و عذری نمیتوان برای آن آورد. در راستای بیان اهمیت زیارت امام حسین (ع) در ادامه به نگارش برخی از روایات نقل شده خواهیم پرداخت.
اهمیت زیارت امام حسین (ع) در کلام ائمه اطهار (ع)
رسول خدا (ص)
- مَن زارَ فاطِمَةَ فَكَأَنَّما زارَني ، ومَن زارَ عَلِيَّ بنَ أبي طالِبٍ فَكَأَنَّما زارَ فاطِمَةَ ، ومَن زارَ الحَسَنَ وَالحُسَينَ فَكَأَنَّما زارَ عَلِيّا ، ومَن زارَ ذُرِّيَّتَهُما فَكَأَنَّما زارَهُما .[1]
هر کس که فاطمه (ص) را زیارت کند، همانند کسی است که من را زیارت کرده است، و هر که علی ابن ابی طالب را زیارت کند همچون کسی است که فاطمه را زیارت کرده است و هر کس که حسن و حسین علیهم السلام را زیارت کند گویی که علی (ع) را زیارت کرده است و هر کس که ذریه آنان را زیارت کند گویی که آنان را زیارت نموده است.
امام محمد باقر (ع)
- عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِیجَعْفَرٍ ع قَالَ لَوْ یَعْلَمُ النَّاسُ مَا فِی زِیَارَةِ الْحُسَیْنِ ع مِنَ الْفَضْلِ لَمَاتُوا شَوْقاً وَ تَقَطَّعَتْ أَنْفُسُهُمْ عَلَیْهِ حَسَرَاتٍ قُلْتُ وَ مَا فِیهِ قَالَ مَنْ زَارَهُ شَوْقاً إِلَیْهِ کَتَبَ اللَّهُ لَهُ أَلْفَ حَجَّةٍ مُتَقَبَّلَةٍ وَ أَلْفَ عُمْرَةٍ مَبْرُورَةٍ وَ أَجْرَ أَلْفِ شَهِیدٍ مِنْ شُهَدَاءِ بَدْرٍ وَ أَجْرَ أَلْفِ صَائِمٍ وَ ثَوَابَ أَلْفِ صَدَقَةٍ مَقْبُولَةٍ وَ ثَوَابَ أَلْفِ نَسَمَةٍ أُرِیدَ بِهَا وَجْهُ اللَّهِ[2].
محمد بن مسلم از امام محمد باقر (ع) روایت کرده که ایشان فرمودند: اگر که مردم میدانستند زیارت امام حسین (ع) به چه اندازه فضیلت و ثواب دارد، به راستی که از شوق میمردند و نفسهای آنان از حسرت بند میآمد. گفتم: چه اندازه دارای فضیلت است؟ حضرت فرمود: هر که امام حسین (ع) را زیارت نماید به جهت اشتیاقی که به او دارد، خداوند برای او هزار حج مقبول و هزار عمره مبروره و پاداش هزار شهید از شهیدان جنگ بدر و پاداش هزار روزهدار و اجر هزار صدقه پذیرفته شده و ثواب آزاد کردن هزار بنده که مقصود از آن رضایت و خشنودی خداوند است، مینویسد.
- أربَعَةُ آلافِ مَلَكٍ شُعثٍ غُبرٍ يَبكونَ الحُسَينَ عليه السلام إلى أن تَقومَ السّاعَةُ ، فَلا يَأتيهِ أحَدٌ إلَا استَقبَلوهُ ، ولا يَرجِعُ إلّا شَيَّعوهُ ، ولا يَمرِضُ إلّا عادوهُ ، ولا يَموتُ إلّا شَهِدوهُ[3].
چهار هزار مَلک، پریشان وغبار آلود تا قیامت، بر حسین (ع) گریه میکنند. هیچ کس به زیارتش نمیآید، جز آنکه به استقبال او رفته و باز نمیگردند مگر آنکه او را بدرقه نمایند، و بیمار نمیشود جز اینکه به عیادت او میروند و نمیمیرد مگر آنکه در کنار او حاضر گردند.
امام سجاد (ع)
- كُنّا مَعَ أميرِ المُؤمِنينَ أنَا وحارِثٌ الأَعوَرُ، فَقالَ : سَمِعتُ رَسولَ اللّهِ صلى الله عليه و آله يَقولُ: يَأتي قَومٌ في آخِرِ الزَّمانِ يَزورونَ قَبرَ ابنِيَ الحُسَينِ، فَمَن زارَهُ فَكَأَنَّما زارَني، ومَن زارَني فَكَأَنَّما زارَ اللّهَ سُبحانَهُ وتَعالى، ألا مَن زارَ الحُسَينَ فَكَأَنَّما زارَ اللّهَ عَلى عَرشِهِ[4]
از جابر از امام محمد باقر، از پدرش امام سجاد علیه السلام، از عموی خود امام حسن مجتبی (ع): من و حارث اعور با حضرت امیرمومنین (ع) بودیم که فرمودند: از حضرت رسول اکرم (ص) شنیدم که فرمودند: مردمی در آخر الزمان میآیند که قبر پسر من حسین (ع) را زیارت میکنند. هر آنکه او را زیارت نموده، انگار که من را زیارت کرده است و هر آنکس که من را زیارت نماید، انگار که خدای سبحان را زیارت نموده است. آگاه باشید که هر شخصی که حسین (ع) را زیارت نماید، انگار که خدای را در عرش او زیارت کرده است.
امام صادق (ع)
- إنَّ زِيارَةَ الحُسَينِ عليه السلام أفضَلُ ما يَكونُ مِنَ الأَعمالِ[5]
همانا زیارت امام حسین علیه السلام برترین اعمال است.
- عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ مَنْ أَرَادَ اللَّهُ بِهِ الْخَیْرَ قَذَفَ فِی قَلْبِهِ حُبَّ الْحُسَیْنِ علیه السلام وَ حُبَّ زِیَارَتِهِ وَ مَنْ أَرَادَ اللَّهُ بِهِ السُّوءَ قَذَفَ فِی قَلْبِهِ بُغْضَ الْحُسَیْنِ علیه السلام وَ بُغْضَ زِیَارَتِهِ[6]
از امام صادق (ع) روایت شده که فرمودند: هر آنکس که خداوند متعال خیر او را بخواهد، دوستی و حب امام حسین (ع) و حب زیارت او را در دلش خواهد انداخت و هر آنکه حق تعالی بدی او را بخواهد، بغض نسبت به امام حسین (ع) و بغض زیارتش را در دل او خواهد گذاشت.
- مَا مِنْ أَحَدٍ یَوْمَ الْقِیَامَةِ إِلَّا وَ هُوَ یَتَمَنَّى أَنَّهُ زَارَ الْحُسَیْنَ بْنَ عَلِیٍّ ع لَمَّا یَرَى لِمَا یُصْنَعُ بِزُوَّارِ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ مِنْ کَرَامَتِهِمْ عَلَى اللَّهِ[7].
هیچ کس در روز قیامت نیست جز اینکه پس از دیدن اینکه با زائرین امام حسین (ع) چگونه برخورد میشود و در نزد خداوند چطور مورد کرامت واقع میشوند، آرزو نماید که ای کاش امام حسین علیه السلام را زیارت کرده بود.
امام موسی کاظم (ع)
- قَالَ أَبُو الْحَسَنِ مُوسَى ع أَدْنَى مَا یُثَابُ بِهِ زَائِرُ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع بِشَطِّ الْفُرَاتِ إِذَا عَرَفَ حَقَّهُ وَ حُرْمَتَهُ وَ وَلَایَتَهُ أَنْ یُغْفَرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ مَا تَأَخَّرَ[8]
امام کاظم (ع) فرمودند: کمترین آنچه که از اجر و پاداش به زائر ابا عبدالله (ع) در کنار رود فرات داده میشود، آنگاه که حق و حرمت و ولایتش را بشناسند، آن است که آنچه از معاصی و گناهان پیش فرستاده و پس از آن میفرستد، آمرزیده میشوند.
امام رضا (ع)
- مَن زارَ قَبرَ أبي عَبدِ اللّهِ عليه السلام بِشَطِّ الفُراتِ كَمَن زارَ اللّهَ فَوقَ عَرشِهِ[9]
هر که قبر ابا عبدالله (ع) را در کنار رود فرات زیارت کند، همانند کسی است که خدای را در بالای عرش او زیارت نموده است.
- قَالَ الرِّضَا ع فِی حَدِیثٍ فَعَلَى مِثْلِ الْحُسَیْنِ فَلْیَبْکِ الْبَاکُونَ فَإِنَّ الْبُکَاءَ عَلَیْهِ یَحُطُّ الذُّنُوبَ الْعِظَامَ ثُمَّ قَالَ ع کَانَ أَبِی ع إِذَا دَخَلَ شَهْرُ الْمُحَرَّمِ لَا یُرَى ضَاحِکاً وَ کَانَتِ الْکَآبَةُ تَغْلِبُ عَلَیْهِ حَتَّى تَمْضِیَ عَشَرَةُ أَیَّامٍ فَإِذَا کَانَ یَوْمُ الْعَاشِرِ کَانَ ذَلِکَ الْیَوْمُ یَوْمَ مُصِیبَتِهِ وَ حُزْنِهِ وَ بُکَائِهِ وَ یَقُولُ هُوَ الْیَوْمُ الَّذِی قُتِلَ فِیهِ الْحُسَیْنُ ع[10]
امام فرمودند: پس بر مانند حسین (ع) گریه کنندگان، گریه کنند زیرا گریه بر او معاصی بزرگ را از میان بر میدارد، پس فرمودند: پدرم زمانیکه ماه محرم فرا میرسید، خندهکنان مشاهده نمیشد و گرفتگی و غمگین بودن بر ایشان غالب میگشت تا اینکه ده روز سپری میشد و زمانی که روز دهم میشد، آن روز، روز مصیبت و گریه او بود و میفرمود: این روزی است که در آن امام حسین (ع) را کشتند.
امام حسن عسکری (ع)
- رُوِیَ عَنْ أَبِی مُحَمَّدٍ الْحَسَنِ الْعَسْکَرِیِّ ع أَنَّهُ قَالَ عَلَامَاتُ الْمُؤْمِنِ خَمْسٌ صَلَاةُ الْخَمْسِینَ وَ زِیَارَةُ الْأَرْبَعِینَ وَ التَّخَتُّمُ فِی الْیَمِینِ وَ تَعْفِیرُ الْجَبِینِ وَ الْجَهْرُ بِبِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ[11].
از امام حسن عسکری (ع) روایت شده که فرمودند: نشانههای شخص مومن پنج چیز است: پنجاه و یک رکعت نماز، زیارت اربعین، انگشتر به دست راست نمودن، سر به خاک نهادن در زمان نماز و بلند گفتن بسم الله الرحمن الرحیم.
منابع:
[1] بحار الأنوار : ج ۱۰۰ ص ۱۲۳ ح ۲۸
[2] وسائل الشیعه/ ج14/ص453)
[3]ثواب الأعمال : ص ۱۱۳ ح ۱۸
[4] فضل زيارة الحسين عليه السلام : ص ۳۹ ح ۱۰
[5] بحار الأنوار : ج ۱۰۱ ص ۴۹ ح ۱
[6] وسائل الشیعه، ج14، ص496
[7] همان، ص424
[8] الکافی/ ج4/ص582
[9] ثواب الأعمال : ص ۱۱۰ ح ۱
[10] وسائل الشیعة ج 14 ص 505
[11] تهذیب الاحکام/ج6/ص52