من دعای عهد میخوانم بیا …، در این مطلب و در ادامه نوشتار «شرح دعای عهد- بخش سوم» و دیگر مطالب که فرازهایی از این دعای شریف که در فراق امام عصر (عج) هر صبح توسط منتظران حضرت، قرائت میگردد، شرح داده شدند، به شرح دیگر فرازها خواهیم پرداخت.
شرح فرازهایی از دعای عهد
- وَ مُنْزِلَ الْقُرْآنِ (الْفُرْقَانِ) الْعَظِيمِ (و ای نازل کننده قرآن یزرگ)
این فراز از دعای شریف عهد به این موضوع اشاره دارد که امام مهدی (عج) همچون قرآن است که برای اهل ایمان شفا و رحمت است و برای آنان که ستم کنند، زیان خواهد بود. البته میتوان این گونه نیز بیان نمود: به جهت اینکه در اخبار و روایات آمده که قرآن تمام توسط امام قائم (عج) ظاهر میشود در این فراز اشاره شده که حق تعالی آشکار ساختن قرآن تمام را به ید آن امام همام خواهد فرمود و از این رو آن را به عظمت و بزرگی وصف نمودهاند. همچنین احتمال است که وصف به واژه «عظیم»، اقتدا کردن به سخن خداوند در قرآن باشد آنجا که در سوره حجر آیه 87 خدای تبارک و تعالی فرموده: و به راستی که هفت آیه از مثانی (مقصود سوره حمد است) و قرآن عظیم را به تو دادیم.
- و رب الملائکة المقربین والانبیاء والمرسلین (و ای پروردگار فرشتگان مقرب و پیامبران و مرسلین!)
احتمال است که این فراز از دعای عهد به این امر اشاره داشته باشد که چون امام مهدی (عج) از پس پرده غیبت بیرون آید، برخی از مردم به او مومن شده و برخی دیگر به ایشان کافر میگردند، به همین جهت امام مصداق آیه 210 خواهد بود آنجا که خداوند میفرماید: آیا اهل کفر جز این انتظار دارند که خداوند با فرشتگان در پردههای ابر بر آنها در آید و حکم (قهر حق تعالی به کیفر اهل کفر) فرا رسد؟ و امور همه به سوی خدا باز میگردند. چرا که در تفسیر آن به آمدن عذاب خداوند در قیامت شده است همانطور که در آیاتی دیگر نظیر 22 سوره فجر و 157 سوره انعام. پس اگر که در قیامت کبری اوضاع این گونه است در قیامت صغری (مقصود زمان ظهور است) نیز همانند آنها وجود دارد و تمامی آنها به واسطه ظهور حضرت مهدی (عج) است. پس معنا و مفهوم فراز بیان شده این است: ای پروردگار فرشتگان که در قیامت کبری و در هنگام ظهور با عذاب تو یا به فرمان تو میآیند و در پیشگاه تو مقرب هستند به فرمانبرداری آنچه که تو آنان را فرمان به آن نمودی از آوردن عذاب یا غیر از آن و همچنین ای رب پیامبران و مرسلین که در روز جزا آنان را حاضر کنی که شاهد و گواه باشند.
سخن کوتاه اینکه اگر چه احتمال است در تمامی فرازها از ابتدای دعای عهد تا به اینجا جملگی در شأن امام زمان (عج) برهان آورده شد که بیان شود مراد از تمامی اینها، خود حضرت و هر آنچه که به او تعلق دارد میباشد اما ممکن است تمامی فرازها در حقیقت دعا باشند و مجرد صدا زدن خداوند به این اسماء نباشد؛ مثلا خداوندا! رب و مربی شو فرشتگان و انبیاء و فرستادگان را به ظهور حضرت که ظهور تو و کمالات و افعال تو خواهد بود و فرمان و عذاب تو و قیامت صغری (مقصود زمان ظهور است) همه به آن تحقق مییابد.
- اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِوَجْهِكَ (بِاسْمِكَ) الْكَرِيمِ (بار خدایا، همانا من از تو به ذات یا اسم (مظهر) کریم و بخشندهات درخواست دارم)
معنای این بخش اینگونه خواهد بود که خداوندا تو خود میدانی مقصودم را، وظیفهام خواندن و سوال نمودن از تو نیست. همانگونه که در فرازهای اول دعا تو را خواندم و به این فراز نیز پرسش از تو نمودم و مقصود من از ابتدا تا انتهای دعا چیزی نیست، به عهد و بیعت نمودن و صلوات فرستادن و اظهار خلوص و تمنی و ظهور امام عصر (عج) و رسیدن به خدمت او و انجام فرامین او و هر آنچه که به او تعلق دارد، که داخل و تحت پرسش عام است.
- آیه 22 سوره فجر-معتز آقایی
وَجَاءَ رَبُّكَ وَالْمَلَكُ صَفًّا صَفًّا
و فرمان پروردگارت فرا رسد و فرشتگان صف در صف حاضر شوند،