احادیث امام حسن (ع)

احادیث امام حسن (ع)

در این نوشتار قصد داریم تا بخشی از احادیث امام حسن (ع) دومین امام شیعیان و نوه ارشد حضرت محمد (ص) را به اشتراک بگذاریم تا با مطالعه آنان به محتوای پُر مضمون آن‌ها پی برده و با به کارگیری نکات نهفته در آن‌ها که سراسر برگرفته از تعالیم قرآن کریم و سنت رسول الله (ص) می‌باشند، راه رسیدن به سعادت دنیوی و اخروی را هموارتر طی کنیم.

احادیث امام حسن (ع)
احادیث امام حسن (ع)

احادیث امام حسن (ع)

  • أحسِن جِوارَ مَن جاوَرَكَ تَكُن مُسلِماً[1]

با همسایه خویش به نیکی و خوبی همسایگی نما تا مسلمان باشی.

  • لا مُرُوَّةَ لِمَن لا هِمَّةَ لَهُ[2]

مردانگی و مروتی برای آن‌کس که بی همت است، نیست.

  • مَنْ أدامَ الاْخْتِلافَ إلَی الْمَسْجِدِ أصابَ إحْدی ثَمانٍ: آیَةً مُحْکَمَةً، أَخاً مُسْتَفادا، وَ عِلْما مُسْتَطْرَفا، وَ رَحْمَةً مُنْتَظِرَةً، وَ کَلِمَةً تَدُلُّهُ عَلَی الْهُدی، اَوْ تَرُدُّهُ عَنْ الرَّدی، وَ تَرْکَ الذُّنُوبِ حَیاءً اَوْ خَشْیَةً[3]

هر آن‌کس که اوقاتی از شب و روز را در مسجد بگذراند، یکی از هشت فایده به او می‌رسد: نشانه و آیتی محکم برای معرفت، برادری سودمند، علمی جامع، رحمت و محبتی عمومی، سخنی که او را رهنمون باشد، توفیقی اجباری، ترک گناه از روی حیاء یا به سبب خشیت و خوف از عقاب الهی.

  • وَ إنّ حُبَّنا لَيُساقِطُ الذُّنُوبَ مِنْ بَني آدَم، کَما يُساقِطُ الرّيحُ الْوَرَقَ مِنَ الشَّجَرِ[4]

و همانا محبت و دوست داشتن ما (اهل بیت) باعث از میان رفتن و ریزش گناهان آدمی می‌شود همچون افتادن برگ از درخت به سبب باد.

  • مَنِ اتَّكَلَ عَلى حُسنِ الاِختيارِ مِنَ اللّه ِ لَهُ لَم يَتَمَنَّ أنَّهُ في غَيرِ الحالِ الَّتِي اخْتارَهَا اللّه ُ[5]

هر آن‌کس که به حُسن اختیار خداوند برای خویش، اعتماد نماید، آرزو و تمنا نمی‌کند که در حالتی جز آن‌چه که حق تعالی برای او اختیار نموده است، باشد.

  • مَنَ صَلّي، فَجَلَسَ في مُصَلاّه إلي طُلُوعِ الشّمسِ کانَ لَهُ سَتْرا مِنَ النّارِ[6]

هر آن‌کس که نماز صبح را به جای آورد و در مکان نماز (مصلا) تا برآمدن خورشید بنشیند، برای او ستر و پوششی از آتش جهنم است.

بین الطلوعین در کلام امام حسن علیه السلام
بین الطلوعین در کلام امام حسن علیه السلام
  • إنَّ اللهَ لَمْ یَخْلُقْکُمْ عَبَثا، وَ لَیْسَ بِتارِکِکُمْ سُدًی، کَتَبَ آجالَکُمْ، وَ قَسَّمَ بَیْنَکُمْ مَعائِشَکُمْ، لِیَعْرِفَ کُلُّ ذی لُبٍّ مَنْزِلَتَهُ، و أنَّ ما قَدَرَ لَهُ أصابَهُ، وَ ما صُرِفَ عَنْهُ فَلَنْ یُصیبَهُ[7]

همانا خداوند شما را عبث و بیهوده خلق ننمود. و شما را رها و آزاد، ترک نکرد. پس اجل شما را نوشت و رزق و روزی را میانتان تقسیم کرد تا آن‌که جایگاه و منزلت، شعور و درک هر شخص شناخته شود.

  • إذا سَمِعتَ أحَدا يَتَناوَلُ أعراضَ النّاسِ فَاجتَهِد أن لايَعرِفَكَ، فإنَّ أشقَى الأعراضِ بهِ مَعارِفُهُ[8]

اگر که شنیدی فردی آبروی مردم را می‌برد، پس تلاش کن که او تو را نشناسد چرا که آبروی آشنایانش در نزد او کم‌ترین بها را دارد.

  • مَنْ عَرَفَ اللهَ أحَبَّهُ، وَ مَنْ عَرَفَ الدُّنْيا زَهِدَ فيها[9]

هر آن‌کس که خداوند را شناخت او را دوست داشت و هر آن‌کس که به معرفت نسبت به دنیا رسید از آن دوری جست و زهد پیشه نمود.

  • صاحِبِ النّاسَ مِثلَ ما تُحِبُّ أن یُصاحِبوکَ بِه[10]

با مردم آن‌چنان معاشرت و مصاحبت کن که دوست داری با تو مصاحبت شود.

  • سُئِلَ علیه السلام: عَنِ الْبُخْلِ؟ فَقالَ: هُوَ أنْ یَریَ الرَّجُلُ ما أنْفَقَهُ تَلَفا، وَ ما أمْسَکَهُ شَرَفا[11]

از حضرت (ع) درباره بخل سوال شد. ایشان در پاسخ فرمودند: بخل آن است که مرد آن‌چه را انفاق نموده هدر شده بداند و آن‌چه را که در پیش خود نگاه داشته شرافت خود قلمداد می‌کند.

  • إنّ هذَا الْقُرْآنَ فیهِ مَصابیحُ النُّورِ وَ شِفاءُ الصُّدُورِ[12]

همانا در این قرآن چراغ‌های هدایت به سمت نور و شفای سینه‌ها است.

  • لَیْسَتِ العِفَّةُ بِدافِعَةٍ رِزْقا وَ لاَ الْحِرْصُ بِجالِبٍ فَضْلاً فَاِنَّ الرِّزْقَمَقْسومٌ وَ اسْتِعْمالُ الْحِرْصِ اسْتِعْمالُ الْمَآثِمِ[13]

نه عفت، رزق و روزی را از آدمی دور می‌سازد و نه حرص ، رزق فراوان آورد، چرا که روزی تقسیم شده است و حرص و آز موجب ابتلا به معاصی می‌گردد.

  • بَیْنَ الْحَقِّ وَالْباطِلِ أرْبَعُ أصابِع، ما رَأَیْتَ بَعَیْنِکَ فَهُوَ الْحَقُّ وَ قَدْ تَسْمَعُ بِأُذُنَیْکَ باطِلاً کَثیرا.[14]

میان حق و باطل چهار انگشت است، آن‌چه را که به چشم می‌بینی، پس آن حق است و آن‌چه که به گوش خویش می‌شنوی اکثر آن باطل است.

  • السِّیاسَةُ أنْ تَرْعی حُقُوقَ اللهِ، وَ حُقُوقَ الاْحْیاءِ، وَ حُقُوقَ الاْمْواتِ[15]

سیاست آن است که حقوق خدا، حقوق موجودات زنده و حقوق اموات را رعایت نمایی.

  • أکْیَسُ الْکَیِّسِ التُّقی، وَ أحْمَقُ الْحُمْقِ الْفُجُورَ، الْکَریمُ هُوَ التَّبَرُّعُ قَبْلَ السُّؤالِ[16]

زیرک‌ترین افراد، شخص متقی است و نادان‌ترین اشخاص، شخصی است که اهل معصیت است و بخشنده کسی است که به افراد نیازمند قبل از اظهار نیاز، کمک کند.

  • غَسْلُ الْیَدَیْنِ قَبْلَ الطَّعامِ یُنْفِی الْفَقْرَ، وَ بَعْدَهُ یُنْفِی الْهَمَّ[17]

شستن دست‌ها پیش از غذا خوردن فقر را می‌زداید و پس از خوردن غذا ناراحتی را از بین می‌برد.

منابع:

[1] بحار الأنوار، ج 78، ص 112

[2] بحار الأنوار، ج 74، ص 417

[3] تحف العقول، ص235

[4] کلمه الامام حسن ج۷ص۲۵

[5] تحف العقول، ص 169

[6] وافی، ج4، ص1553

[7] تحف العقول، ص232

[8] بحارالانوار، ج 74 ، ص 198

[9] کلمه الامام حسن، ج7، ص140

[10] اعلام الدین، ص297

[11] اعیان شیعه، ج1، ص557

[12] بحارالانوار، ج75، ص11

[13] تحف العقول، ص234

[14] تحف العقول، ص229

[15] کلمه الامام حسن، ج7،ص212

[16] احقاق الحق، ج11، ص30

[17] کلمه الامام حسن، ج7، ص43

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *