احادیث به جای مانده از رسول خدا (ص) و امامان معصوم علیه السلام در کنار نص صریح قرآن کریم و تفاسیر موجود برای آیه‌ها نقشی محوری و مهم در آگاهی یافتن مسلمانان از شریعت اسلام و تعالیم و احکام بیان شده ایفا می‌کنند به همین دلیل پرداختن به آن‌ها (البته آن بخش از احادیث که از لحاظ سند معتبرند و در کتب حدیثی مورد تایید آمده‌اند) داری اهمیت بسیاری است به ویژه در این دوران که مسلمانان از وجود پُر خیر و برکت امام دوران، حضرت مهدی (عج)، به صورت مستقیم بی بهره‌اند و ایمانشان شکل گرفته و برگرفته از اعتقاد و باور به آیات الهی و کلام معصومین است. به همین سبب تصمیم گرفتیم در این نوشتار گزیده‌ای از کلام ناب حضرت مهدی (عج) که در کتاب‌های معتبر نگاشته شده را برای بهره‌مند گشتن شما شیعیان اهل بیت (ع) گردآوری و منتشر نماییم.
کلام ناب حضرت مهدی (عج)
- إنَّ اللّه َ تَعالى لَمْ يَخْلُقِ الْخَلْقَ عَبَثاً و لا أهْمَلَهُمْ سُدىً، بَلْ خَلَقَهُمْ بِقُدْرَتِهِ وَ جَعَلَ لَهُمْ أسْماعاً وَ أبْصاراً وَ قُلُوباً وَ ألْباباً، ثُمَّ بَعَثَ اِلَيْهِمُ النَبيّينَ عليهم السلام مُبَشِّرِينَ وَ مُنْذِرينَ ،يأمُرُونَهُمْ بِطاعَتِهِ، وَ يَنهُونَهُمْ عَنْ مَعْصيَتِهِ، وَ يُعَرِّفُونَهُمْ ما جَهِلُوهُ مِنْ أمْرِ خالِقِهِمْ وَ دِينِهِمْ. [1]
همانا خداوند متعال خلق را عبث نیافرید و آن‌ها را بیهوده رها ننموده، بلکه او آن‌ها را به قدرت خویش خلق کرد و برایشان گوش، چشم، قلب و عقل قرار داد، پس از آن برایشان پیامبرانی که بشارت دهنده و بیم دهنده هستند مبعوث گردانید که آن‌ها را به پیروی و اطاعت از او امر می‌کنند و از معصیت و نافرمانی او نهی می‌نمایند و آن‌چه را که از آفریننده و دین خود نمی‌دانستند به آن‌ها شناساندند.
- ثُمَّ بَعَثَ مُحَمَّداً صلي الله عليه و آله رَحْمَةً لِلْعالَمينَ، وَ تَمَّمَ بِهِ نِعْمَتَهُ وَ خَتَمَ بِهِ أنْبياءَهُ وَ أرْسَلَهُ إلىَ النّاسِ كافَّةً [2].
سپس حق تعالی محمد که درود و سلام خدا بر او و خاندانش باد را به عنوان رحمتی برای جهانیان مبعوث نمود و نعمت خویش را توسط او تمام کرد و انبیاء خویش را به وسیله او خاتمه داد و او را به سوی تمامی مردم فرستاد.
- وَ أمَّا الْأئمَّةُ عليهم السلام فَإنَّهُمْ يَسْألُونَ اللّه َ تَعالى فَيَخـْلُقُ وَ يَسْـألُونـَهُ فَيـَرْزُقُ إيجاباً لِمَسْألَتِهِمْ وَ إعْظاماً لِحَقِّهِمْ [3].
و اما ائمه بزرگوار (ع)، پس آن‌ها از خداوند طلب می‌نمایند، پس او می‌آفریند و آنان از او درخواست می‌کنند و او روزی می‌دهد به سبب اجابت نمودن خواسته آن‌ها و و بزرگداشت حقشان.
- أوَلَمْ تَروَا أنَّ اللّه َ عَزَّوَجَلَّ جَعَلَ لَكُمْ مَعاقِلَ تَأْوُونَ إلَيْها وَ اَعْلاماً تَهْتَدُونَ بِها مِنْ لَدُنْ آدَمَ عليه السلام إلى أنْ ظَهَرَ الْماضى [ابومحمّد ] صَلواتُ اللّه ِ عَلَيْهِ. [4]
آیا شما نمی‌بینید که خداوند متعال برایتان منابع عقل را قرار داده که به آن‌ها پناه برید و اعلام و نشان‌هایی نصب نموده که به کمک آن‌ها هدایت گردید و این روش از دوران حضرت آدم (ع) آغاز گردید تا زمانی که امام عسکری (ع) که سلام خدا بر او باد آشکار و نمایان گردید.
- كُلَّما غابَ عَلَمٌ بَدا عَلَمٌ، وَ إذِا أفَلَ نَجْمٌ طَلَعَ نَجْمٌ فَلَمّا قَبَضَهُ اللّه ُ إلَيْهِ ظَنَنْتُمْ أنَّ اللّهَ عَزَّوَجَلَّ قَدْ قَطَعَ السَّبَبَ بَيْنَهُ وَ بَيْنَ خَلْقِهِ كَلاّ ما كانَ ذلك وَ لايَكُونُ حَتّى تَقُوَمَ السّاعَةُ وَ يَظْهَرُ أمْرُ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ وَ هُمْ كارِهُونَ [5].
هر زمان که عَلَمی نهان گردد عَلَم یا پرچمی دیگر هویدا می‌گردد و هنگامی که ستاره‌ای افول کرد، ستاره‌ای دیگر طلوع نمود، آن هنگام که حق تعالی جان امام حسن عسکری (ع) را گرفت (رحلت فرمود)، پنداشتید که واسطه میان حق تعالی و خلق او قطع گردیده است اما این رابطه هیچ‌گاه قطع نگردید و تا روز قیامت قطع نخواهد شد و امر خداوند پیروز می‌گردد اگر چه آن‌ها دوست نداشته باشند.
- أما سَمِعْتُمْ اللّه َ عَزَّوَجَلَّ يَقُولُ: يا اَيُّهَا الَّذينَ امَنوا اَطيعُوا اللّه َ وَ أطيعُوا الرَّسولَ وَ اُولُو الأمْرِ مِنْكُمْ. هَلْ أمرٌ إلاّ بِما هُوَ كائِنٌ إلى يَوْمِ القيامَةِ [6].
آیا به‌گوشتان رسیده است که خداوند عز و جل می‌فرماید: ای کسانی که ایمان آورده‌اید از خداوند، پیامبر (ص) و اولی امر (فرمانداران) که از خود شما می‌باشند اطاعت و پیروی نمایید. آیا هدف و مقصود این نیست امری که تا روز قیامت استوار و پا برجاست؟
- إنّا غَيْرُ مُهْمِلينَ لِمُراعاتِكُمْ، وَ لاناسينَ لِذِكْرِكُمْ، وَ لَوْلا ذلِك لَنَزَلَ بِكُمْ الْلَأواءُ وَ اصْطَلَمَكُمْ الْأعْداءُ فـَاتـَّقـُوااللّهَ جَلَّ جـَلالُهُ [7].
ما در رعایت نمودن حالتان قصور نمی‌کنیم و شما را از یاد نمی‌بریم، اگر که چیزی جز این بود گرفتاری‌ها بر شما نازل می‌شدند و اعداء شما را نابود می‌ساختند، پس تقوای الهی پیشه نمایید.
- اِنَّ زَكَرِيّا عليه السلام سَأَلَ رَبَّهُ أنْ يُعَلِّمَهُ أسْماءَ الْخَمْسَةَ، فَأهْبَطَ عَلَيْهِ جَبْرَئيلَ عليه السلام فَعَلَّمَهُ إيّاهُ فَكانَ زَكَريّا اِذا ذَكَرَ مُحَمَّداً وَ عَلِيّاً وَ فاطِمَةَ وَ الْحَسَنَ سُرِّى عَنْهُ هَمُّهُ وَ انْجَلى كَرْبُهُ وَ إذا ذَكَرَ اَلْحُسَيْنَ خَنَقَتْهُ الْعَبْرةَ وَ وَقَعَتْ عَلَيْهِ الْبَهَرَ [8].
همانا زکریا علیه السلام از خداوند طلب نمود تا به او اسماء پنج‌گانه (نام پنج تن) را بیاموزد، پس جبرئیل امین را بر او نازل نمود و به او یاد داد. پس از آن هر زمان که نام محمد (ص)، علی، فاطمه و حسن را به یاد می‌آورد غم و هم او برطرف می‌گشت اما زمانی که حسین (ع) را یاد آور می‌شد، گریه گلوی او را می‌فشرد و نفس‌های او به شماره می‌افتاد …
- وَ عَنْهُ عليه السلام فى أبيهِ: كانَ نُوراً ساطِعاً وَ قَمَراً زَاهِراً، إخْتـارَاللّهُ عَزَّوَجَلَّ لَهُ ما عِنْـدَهُ، فَمَضى عَلى مِنْهاجِ آبائِهِ عليه السلامحَذْوَ النَّعْلِ بِالنَّعْلِ [9].
حضرت مهدی (عج) درباره پدر بزرگوار خویش امام حسن عسکری (ع) فرمودند: ایشان نوری فروزان و قمری درخشان بود که حق تعالی هر آن‌چه که نزد خود بود، برای او انتخاب کرد و برگزید، پس ایشان طریق و مسلک پدران بزرگوار خویش را گام به گام دنبال نمود تا وفات یافت.
- فَاعْلَمْ أنَّهُ لَيْسَ بَيْنَ اللّهُ عَزَّوَجَلَّ وَ بَيْنَ اَحَدٍ قَرابَةٌ، وَ مَنْ أنْكَرَنى فَلَيْسَ مِنّى وَسَبيلُهُ سَبيلَ ابْنِ نُوحٍ [10].
در نامه‌ای از امام زمان (عج) این‌گونه آمده است: آگاه باش که بین حق تعالی و هیچ یک از بنده‌های او قرابتی (خویشاوندی) وجود ندارد و آن‌کس که مرا انکار نماید از من نخواهد بود و مسیر او طریق پسر نوح می‌باشد.
- فَقَدْ وَقَعَتْ الغَيْبَةُ الثانِيَةُ فَلا ظُهُورَ إلاّ بَعْدَ إذْنِ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ وَ ذلِكَ بَعْدَ طُولِ الْأمَدِ وَ قَسْوَةِ الْقُلُوبِ، وَ امْتِلاءِ الْأرْضِ جَوْراً [11].
پس غیبت دوم آغاز گردید، پس ظهوری نمی‌باشد جز پس از اذن پروردگار و آن پس از زمانی طولانی و قساوت قلب‌ها و پُر شدن زمین از ظلم و جور خواهد بود.
- وَ لَوْ اَنَّ أشياعَنا وَ فَقَّهُمُ اللّه ُ لِطاعَتِهِ، عَلى اجْتِماعٍ مِنَ الْقُلُوبِ فى الْوَفاءِ بِالْعَهْدِ عَلَيْهِمْ، لَما تأخَرَّ عَنْهُمُ الْيُمْنُ بِلِقائنا، وَ لَتَعَجَّلَتْ لَهُمْ السَّعادَةُ بِمُشاهِدَتِنا، عَلى حقِّ الْمَعْرِفَةِ وَ صِدْقِها مِنْهُمْ بِنا، فَما يَحْبِسُنا عَنْهُمْ إلاّ ما يَتَّصِلُ بِنا مِمّا نُكْرِهُهُ [12].
و از حضرت روایت شده که ایشان به شیخ مفید بیان فرمودند: اگر که قلوب شیعیانمان، که حق تعالی آن‌ها را برای پیروی و اطاعت از خود موفق بدارد، در وفا نمودن به عهدشان یکی بود هیچ‌گاه سعادت ملاقات ما از آنان به تاخیر نمی‌افتاد و یُمن ملاقات با ما همراه با معرفت و صداقت برایشان زود به دست می‌آمد، چیزی به غیر از اعمال نادرست آن‌ها ما را از آنان محبوس نمی‌دارد.
- وَ الْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعالَمينَ حَمْداً لا شَريكَ لَهُ عـَلى إحْسانِهِ إلَيْنا وَ فـَضْلِهِ عـَلَيْنا، أبَى اللّه ُ عَزَّوَجَلَّ لِلْحَقِّ إلاّ إتْماماً وَ لِلْباطِلِ إلاّ زَهُوقاً [13].
و حمد و سپاس ویژه خداوندی است که پروردگار عالمیان است و شریکی ندارد. سپاس و حمد به سبب احسان او به ما و فضل و نیکی‌اش بر ما، خداوند عز و جل برای حق جز کمال چیزی نمی‌پسندد و برای باطل جز نابودی و هلاکت چیزی تقدیر نفرموده است.
- وَ أمّا ما سَألْتَ عَنْهُ مِنَ الثِّمارِ مِنْ أمْوالِنا يَمُرُّ بِهِ الْمارُّ فَيَتَناوَلُ مِنْهُ وَ يَأكُلُ هَلْ يَحِلُّ لَهُ ذلِكَ؟ فَإنَّهُ يَحِلُّ لَهُ أكْلُهُ، وَ يَحْرُمُ عَلَيْهِ حَمْلُهُ [14].
و اما سوال نمودی که فردی از ثمره (میوه‌جات) اموال ما می‌گذرد و از آن برداشته و تناول می‌نماید، آیا این (حق الماره) حلال است یا نه؟ جواب این است که خوردن حلال می‌باشد اما بردنش حرام است.
- وَ أنـَا أعُـوذُ بِاللّه ِ مِنَ الْعـَمى بَعْدَ الْجَـلاء، وَ مِنَ الضَّلالَةِ بَعْدَ الهُدى وَ مِنْ مُوبِقاتِ الْأعْمالِ، وَ مُرْديـاتِ الْفِـتَنِ فَإنـَّهُ عَـزَّ وَ جَـلَّ يَقُـولُ: الم أحَسِبَ النّاسُ أنْ يُتْرَكُوا أنْ يَقُولُوا آمَنـّا وَ هُــمْ لا يُفْتـَنُون [15].
و من پناه خواهم برد به خداوند از کوری پس از روشنایی و گمراهی و ضلالت پس از هدایت و از چیزهایی که سبب از بین رفتن اعمال می‌گردند و به او پناه خواهم برد از فتنه‌های نابود کننده چرا که خداوند می‌فرماید: آیا مردم گمان می‌دارند همین که گفتند ایمان آوردیم رها می‌شوند و مورد امتحان و آزمایش قرار نمی‌گیرند؟!
- أنَـا بَقِيـَّةٌ مِنْ آدَمَ وَ ذَخـيرَةٌ مِنْ نُـوحٍ وَمُصْطفى مِنْ إبراهيمَ وَ صَفْوَةٍ مِنْ مُحَمَّدٍ صلي الله عليه و آله [16].
من باقیمانده از آدم و ذخیره‌ای از نوح هستم و برگزیده‌ای از ابراهیم و خلاصه‌ای از محمد (ص) می‌باشم.
- فَاغْلُقُوا أبْوابَ السُؤالِ عَمّا لا يَعْنيكُمْ وَ لا تَتَكَلَّـفُوا عِلْمَ ما قَـدْ كَـفَيتُمْ وَ أكْثِرُوا الدُّعاءَ بِتَعْجيلِ الْفَرَجِ فَإنَّ ذلِكَ فَرَجَكُمْ [17].
درب‌های (راه‌ها – مسیر‌ها) پرسش درباره آن‌چه که برایتان سودمند نمی‌باشد را ببندید و خویش را برای آگاهی و دانستن چیزهایی که لازم نمی‌باشند به تکلف نیاندازید و برای تعجیل در فرج فراوان دعا کنید زیرا که گشایش و فرج در آن است.
بر اساس این حدیث از امام مهدی (عج) می‌توان متوجه شد که پرهیز از سوال درباره موارد بیهوده یکی از وظایفی است که منتظران حضرت در دوران غیبت بر عهده دارند. سوال درباره ازدواج حضرت، چگونگی امرار معاش ایشان و … از این نوع پرسش‌ها می‌باشند که خوب است فرد از آن‌ها پرهیز کند چرا که سودی در دانستن آن‌ها نیست.
منابع:
[1] بحار الانوار، 53، 194
[2] همان
[3] کتاب الغیبه: 178
[4] کمال الدین و تمام النعمه 2 : 487
[5] همان، 787
[6] کمال الدین و تمام النعمه 2 :487
[7] بحار الانوار،53، 175
[8] بحار الانوار، 52، 84
[9] بحارالانوار 53: 191
[10] کمال الدین و تمام النعمه 2 : 484
[11] کمال الدین و تمام النعمه 516: 44
[12] بحار الانوار، 53، 177
[13] بحار الانوار، 53، 193
[14] همان، 183
[15] بحار الانوار، 53، 190
[16] غیبت نعمانی: 281، ح67
[17] بحارالانوار 53: 181