پاسخ به سوالات
اگر که مشروبات الکلی به دلیل اینکه برای بدن ضرر دارند حرام شده‌اند، پس چرا اثری سوء آن بر بدن مصرف کنندگان دیده نمی‌شود؟
درباره احکامی که خداوند برای مسلمانان وضع کرده است گاهی اوقات سوالاتی ایجاد می‌گردند. اگر چه پاسخ دادن به این سوالات امری الزامی است اما پاسخ به آنها نباید دلیل اصلی فرد مسلمان برای اطاعت و انجام دادن آن حکم باشد چرا که مسلمان یعنی تسلیم امر خدا بودن و عبودیت محض. به طور مثال از لحاظ علمی فواید روزه ثابت شده‌اند اما این امر نباید دلیل روزه گرفتن فرد مسلمان باشد. فرد مسلمان باید به نیت تفرب به خداوند و عبودیت او روزه را به جای آورد. با بیان این مقدمه می‌خواهیم به یک پاسخ درست برای سوالی که شده است برسیم. سوال شده اگر که مشروبات الکلی ( الکل ) به دلیل اینکه برای بدن ضرر دارند حرام شده‌اند، پس چرا اثری سوء آن بر بدن مصرف کنندگان دیده نمی‌شود؟
پاسخ به سوال
در دین مبین اسلام نوشیدن شراب و مشروبات الکلی به تدریج حرام شد چون که در دوران جاهلیت و پیش از ظهور اسلام شراب خواری بسیار رواج داشت و شریعت اسلام برای از میان برداشتن این بلای عمومی و مبارزه با آن نمی‌خواست بدون آن‌که شرایط روانی و همچنین اجتماعی آن دوران را در نظر بگیرد آن را به یک‌باره حرام و ممنوع گرداند چرا که این عمل به جای آن‌که آثار سودمندی به همراه داشته باشد گریز و فرار مردم از اسلام را در پی خواهد داشت.
پس برای از میان برداشتن این عمل سوء، از تحریم تدریجی استفاده شد. به این شکل که خداوند متعال نخست در برخی از سوره‌ها که در شهر مکه بر حضرت محمد (ص) نازل شدند از زشتی نوشیدن مشروبات سخن گفت (آیه 67 سوره نحل نمونه‌ای از این آیات است) سپس با قطعیت بیشتر از دستوری مبنی بر منع شراب خواری نازل کرد تا جامعه برای پذیرش حرام بودن آن آماده گردد. گفته شده که گروهی از مردم به نزد حضرت (ص) رفته و از ایشان پرسیدند که حکم شراب و قمار که عقل را از بین می‌برند و مال و اموال را تباه می‌سازند، چیست؟ در همین حین بود که آیه 219 سوره مبارکه بقره بر رسول اکرم (ص) نازل گردید که در آن خداوند خطاب به پیامبر (ص) می‌فرمایند: از تو درباره شراب (خمر) و قمار می‌پرسند، بگو: در آنان گناه و ضرر بزرگی است و (از لحاظ مادی) منافعی برای مردم دارد، اما اثم و گناه آنها از سودی که دارند بیشتر است …
در ادامه این تحریم تدریجی خداوند متعال در آیه 43 سوره نساء صریح و آشکار فرمان می‌دهد که مسلمانان در حالی که مست می‌باشند نماز را ادا نکنند تا بدانند در حال انجام چه کاری هستند و چه چیزی را می‌گویند (البته معنای این بخش از آیه 43 این نیست که در اوقات دیگر جواز نوشیدن شراب را خداوند عطا نموده است، خیر این آیه در ادامه تحریم مرحله‌ای و تدریجی شراب بیان شده است).
در انتها و پس از آن‌که مسلمانان به احکام دین اسلام آشنا شدند و از لحاظ فکری برای دریافت حکم نهایی مهیا بودند پروردگار عالمیان به شکلی کاملا قاطعانه و صریح به گونه‌ای که هیچ کس نتواند اِشکالی به امر و فرمان او بگیرد فرمود: ای کسانی‌که ایمان آورده‌اید همانا شراب، قمار، بت‌ها و ازلام (شیوه‌ای برای بخت آزمایی) پلید و از عمل شیطان هستند، از آنها دوری نمایید تا رستگار گردید . همانطور که مشاهده می‌کنید در آیه 90 سوره مائده تحریم به طور قاطعانه توسط حق تعالی بیان گردید (از واژه «فَاجتَنِبوهُ» استفاده شده) زیرا اجتناب فراتر از امر نهی است و به معنای نزدیک نشدن و دوری جستن است، در حقیقت خداوند به جای آن‌که بگوید شراب ننوشید بیان نمود که به آن نزدیک نشوید.
رسول خدا (ص) و امامان معصوم علیهم السلام مفسران قرآن‌اند و تمامی سخنانشان بر اساس آیه‌های قرآنی است، آنها نیز در کلام و سخنان گهربارشان از حرمت نوشیدن شراب سخن گفته‌اند.
نوشیدن شراب در تباه شدن عقل خلاصه نمی‌گردد، این مورد تنها یکی از حکمت‌های این حکم الهی است و زیان‌های بسیار زیادی هم بر جسم و هم بر روح آدمی وارد می‌کند به گونه‌ای که تمامی اندیشمندان، روان‌شناسان و پزشکان کشورهای اروپایی و آمریکایی به ضررهای که این نوشیدنی دارد اقرار و اعتراف کرده‌اند. پس اینکه می‌گویند اثری بر جسم و یا روح ندارد کاملا غلط است و اثر سوء و زیان‌بار خود را خواهد گذاشت.
دانشمندان و محققان با بررسی‌هایی که انجام دادند به نتایجی در این باره رسیده‌اند. آنها بیان داشتند که مشروبات الکلی بر عمر انسان اثر گذاشته و سبب کوتاهی عمر می‌گردد، طبق نظریه‌های بیان شده افرادی که به مشروبات الکلی اعتیاد پیدا کرده‌اند، عمری کوتاه‌تر از دیگران (25 تا 30 درصد کاهش عمر) دارند. علاوه بر این محققان به این نتیجه رسیده‌اند که در زمان بسته شدن نطفه‌ی فرزند یکی از والدین مست بوده باشد سی و پنج درصد از عوارض سوء، مصرف الکل به فرزند منتقل می‌گردد و اگر که هر دو در زمان بسته شدن نطفه مست بوده باشند تمامی عوارض حاد مصرف الکل به فرزند انتقال داده شده و در فرزند مشاهده می‌شوند. همچنین الکل بر خلقیات آدمی تاثیر می‌گذارد و رابطه عاطفی میان افراد یک خانواده را کم می‌کند. ضایعات مغزی، سرطان، فراموشی، سکته مغزی، عدم هماهنگی عضلات و پانکراتیت و مشکلات کبدی تنها برخی از عوارض و زیان‌هایی است که دانشمندان در این رابطه به آنها دست پیدا کرده‌اند.
و در انتها باید گفت اگر که منصفانه در این حکم الهی تدبر شود و تنها به همین عوارض ظاهری توجه شود می‌توان به حکمت خداوند پی برد.
- تلاوت ترتیل آیه 219 سوره بقره – شاطری ابوبکر
۞ يَسْأَلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ وَالْمَيْسِرِ ۖ قُلْ فِيهِمَا إِثْمٌ كَبِيرٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَإِثْمُهُمَا أَكْبَرُ مِنْ نَفْعِهِمَا ۗ وَيَسْأَلُونَكَ مَاذَا يُنْفِقُونَ قُلِ الْعَفْوَ ۗ كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمُ الْآيَاتِ لَعَلَّكُمْ تَتَفَكَّرُونَ
در باره شراب و قمار از تو سؤال می‌کنند، بگو: «در آنها گناه و زیان بزرگی است؛ و منافعی (از نظر مادی) برای مردم در بردارد؛ (ولی) گناه آنها از نفعشان بیشتر است. و از تو می‌پرسند چه چیز انفاق کنند؟ بگو: از مازاد نیازمندی خود.» اینچنین خداوند آیات را برای شما روشن می‌سازد، شاید اندیشه کنید!