بی شک نماز از مهم ترین دستورات دینی است که فراوان به آن سفارش شده و از اهمیت و ضرورت آن سخن ها گفته شده است. درباره نحوه نماز خواندن، وقت نماز، سبک شمردن آن و اهمیت این دستور الهی روایات و احادیث فراوانی از پیامبر اکرم (ص) و امامان معصوم علیهم السلام وجود دارند که در این مطلب و در ادامه مطالب دسته بندی شده احادیث موضوعی به اهمیت نماز از دیدگاه ائمه اطهار (ع) پرداخته می شود.
-
احادیثی از رسول خدا (ص)
- الدّعاء مفتاح الرّحمة و الوضوء مفتاح الصّلاة و الصّلاة مفتاح الجنّة [1]
دعا کلید رحمت است و وضو کلید نماز و نماز کلید بهشت است.
- اَلصَّلاةُ مِن شَرائِعِ الدّينِ وَ فيها مَرضاةُ الرَّبِّ عَز َّوَ جَلَّ وَ هِىَ مِنهاجُ النبياءِ وَ لِلمُصَلّى حُبُّ المَلائِكَةِ وَ هُدىً و ايمانٌ وَ نورُ المَعرفَةِ وَ بَرَكَةٌ فِى الرِّزقِ [2]
نماز از شریعت ها و آئین دین است و در آن رضای خدای عزوجل است و آن راه انبیاء الهی است و برای نمازگزار عشق و محبت فرشتگان، هدایت، ایمان، نور معرفتو برکت در روزی است.
- لا یَنالُ شَفاعَتیمَن اَخَّرَ الصَّلاةَ بَعدَ وَقتِها [3]
شفاعت من در روز قیامت شامل حال افرادی که نمازشان را به تاخیر بیندازند نمی شود.
- إِنَّ المُؤمِنَ هِمَّتُهُ فِي الصَّلاةِ و َالصِّيامِ و َالعِبادَةِ و َالمُنافِقُ هِمَّتُهُ فِي الطَّعامِ وَ الشَّرابِ كَالبَهيمَة [4]
همانا تلاش و همت مومن در نماز و روزه و عبادت است و تلاش منافق در خوراک و نوشیدنی (خوردن و آشامیدن) است همانند جانوران.
-
احادیثی از امام علی (ع)
- اَلصّلاةُ حِصْنُ الرَّحْمنِ وَ مَدْحَرَةُ الشَّيطانِ [5]
نماز دژ و قلعه مستحکم خدای مهربان است و وسیله ای است برای راندن شیطان.
- اَلنَّظيفُ مِنَ الثِّيابِ يُذهِبُ الهَمَّ وَ الحُزنَ و َهُوَ طَهورٌ لِلصَّلاةِ [6]
تمیزی و پاکی لباس حزن و اندوه را از دل می زداید و او پاکیزکی برای نماز است.
- كانَ رَسولُ اللّه (صلى الله عليه و آله) لا يُؤثِرُ عَلَى الصَّلاةِ عَشاءً وَ لا غَيرَهُ وَ كانَ اِذا دَخَلَ وَقتُها كَاَنـَّهُ لا يَعرِفُ اَهلاً وَ لا حَميما [7]
رسول خدا (ص) بر نماز چیزی همانند شام و یا غیر از آن را مقدم نمی داشت و زمانی که وقت نماز می شد همانند کسی بود که نه اهل خانه را می شناخت و نه دوستان را (منظور این است که خواندن نماز اول وقت برای پیامبر (ص) بسیار مهم بود).
- اُنْظُرْ فيما تُصَلّى وَ عَلى ما تُصَلّى، اِنْ لَمْ يَكُنْ مِنْ وَجْهِهِ وَ حِلِّهِ فَلا قَبولَ [8]
بنگر و توجه داشته باش که با چه لباسی و بر روی چه چیزی به نماز ایستاده ای که اگر از راه درست و حلال نباشد قبول نمی گردد.
-
حضرت زهرا (س):
فَجَعلَ اللهُ الایمانَ تَطهیراً لَکم مِنَ الشِّرکِ ، وَ الصَّلاةَ تَنزیهاً لَکم عَن الکِبرِ [9]
خداوند عزو جل ایمان را برای شما پاکی از شرک و نماز را دوری از کبر و خودپسندی قرار داد.
-
در حدیثی از امام حسن (ع) نقل شده است:
مَنَ صَلّي، فَجَلَسَ في مُصَلاّه إلي طُلُوعِ الشّمسِ کانَ لَهُ سَتْرا مِنَ النّارِ [10]
هر که نمازش را خواند و بعد از نماز تا طلوع خورشید بر روی سجاده اش بنشیند، برای او پوششی از آتش خواهد بود.
-
امام محمد باقر (ع) فرموده است:
مَن تَرَکَ الجَماعَةَ رَغبَةً عَنها وَ عَن جَماعَةِ المُسلِمینَ مِن غَیرِ عِلَّةِ فَلا صَلاةَ لَه [11]
هر کس که نماز جماعت را از روی بی میلی و اجتماع مسلمین (منظور همان نماز جماعت است که سبب اجتماع مسلمانان می شود) را بدون دلیل و علت ترک نماید نمازی برایش نیست.
- امام جعفر صادق (ع) درباره نماز می فرمایند:
ما يَمنَعُ اَحَدَكُم اِذا دَخَل عَلَيهِ غَمٌّ مِن غُمُومِ الدُّنيا اَن يَتَوَضَّاَ ثُمَّ يَدخُلَ مَسجِدَهُ وَ يَركَعَ رَكعَتَينِ فَيَدعُوَ اللّه فيهِما؟ اَما سَمِعتَ اللّه يَقُولُ: «و َاستَعينوا بِالصَّبرِ وَ الصَّلاةِ [12]
چه چیز شما را باز می دارد که اگر به شخصی غمی از غم های دنیا برسد، وضویی بگیرد و سپس بر روی سجاده اش بنشیند و دو رکعت نماز به جای آورد و خدا را بخواند؟ مگر نشنیده ای خدا گفته است: و از صبر و نماز مدد بجوئید.
-
از امام موسی کاظم (ع) نقل شده است:
اَفضَلُ ما یَتَقَرَّبُ به العَبدُ اِلی اللهِ بَعدِ المَعرِفَةِ به، الصَلاةُ [13]
برترین چیزی که بنده بعد از معرفت و شناخت پیدا کردن به خدا موجب تقرب و نزدیکی به او می گردد، نماز است.
-
امام رضا (ع) می فرمایند:
ان الصلوة احسن صورة خلقها الله [14]
همانا نماز برترین صورتی است که خدا آفریده است.
منابع:
[1] نهج الفصاحه ص 485 ، ح1588
[2] خصال ص 522، ح 11
[3] محاسن ص 80 ، ح 5
[4] تنبيه الخواطر یا مجموعه ورام ج1، ص 99
[5] غررالحكم، ح 2213
[6] كافى(ط-الاسلامیه) ج6 ، ص 444، ح 14
[7] مجموعه ورام ج 2، ص 78
[8] تحف العقول، ص 174
[9] احتجاج(طبرسی) ج1، ص 99
[10] وافی ج۴ ص۱۵۵۳
[11] امالی(صدوق) ص 485 ، ح 13
[12] تفسير عياشى ج 1، ص 43، ح 39
[13] تحف العقول ص 391
[14] جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 50
-
تلاوت ترتیل آیه 110 سوره بقره – شيخ علي عبدالرحمن الحذيفي
وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ ۚ وَمَا تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِكُمْ مِنْ خَيْرٍ تَجِدُوهُ عِنْدَ اللَّهِ ۗ إِنَّ اللَّهَ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ
و نماز را برپا دارید و زکات را ادا کنید؛ و هر کار خیری را برای خود از پیش می‌فرستید، آن را نزد خدا (در سرای دیگر) خواهید یافت؛ خداوند به اعمال شما بیناست.