در این مطلب مجموعه احادیث روایت شده از رسول خدا (ص) و ائمه اطهار (ع) درباره شرک را برای بهره مندی شما عزیزان جمع آوری نموده ایم.
احادیث روایت شده از حضرت محمد (ص)
- اَلطِّیَرَهُ شِرکُ و َما مِنّا إِلاّ وَلکِنَّ اللّه یُذهِبُهُ بِالتَّوَکُّلِ[۱]
فال و گمان بد شرک می‌باشد و از ما نیست فردی که به گمان و فال بد زدن دچار گشته و خداوند متعال با توکل آن را از او دور خواهد ساخت (فرد با توکل به خدا می تواند فال بد زدن را از خود دور سازد).
- اَلظُّلْمُ ثَلاثَهٌ: فَظُلْمٌ لایَغْفِرُهُ اللّه وَ ظُلْمٌ یَغْفِرُهُ وَ ظُلْمٌ لایَتْرُکُهُ، فَأَمَّا الظُّلْمَ الَّذى لایَغْفِرُ اللّه فَالشِّرْکُ قالَ اللّه : «إنَّ الشِّرْکَ لَظُلْمٌ عَظیمٌ» وَ أَمَّا الظُّلْمَ الَّذى یَغْفِرُهُ اللّه فَظُلْمُ الْعِبادِ أَنْفُسَهُمْ فیما بَیْنَهُمْ وَ بَیْنَ رَبِّهِمْ وَ أَمَّا الظُّلْمَ الَّذى لا یَتْرُکُهُ اللّه فَظُلْمُ الْعِبادِ بَعْضُهُمْ بَعْضا [۲]
ظلم و ستم بر سه قِسم می‌باشد: ظلمی که خداوند آن را نخواهد بخشید، ستمی که خداوند می بخشد و ظلمی که خداوند باری تعالی از آن نمی‌گذرد، اما ستمی که خدا آن را نمی آمرزد شرک می باشد هما‌ن‌گونه که خداوند متعال فرموده است که «همانا شرک ظلم و ستم بزرگی است» و اما ظلمی که خدا از آن می‌گذرد و خواهد بخشید ظلم بندگان به خودشان است، آنچه میان آن ها و خداوند است و ستمی که خدا از آن نمی‌گذرد ظلم و ستم بندگان به یکدیگر است.
- إنَّ أخوَفَ مَا أخَافُ عَلَیکم اَلشِّرک الأصغَرُ، قَالُوا: وَمَا الشِّرک الأصغَرُ یَا رَسُولَاللهِ؟ قَالَ: هُوَ الرِّیَاءُ [۳]
همانا بر شما بیش از هر چیزی از شرک اصغر می ترسم، گفتند: ای رسول خدا شرک اصغر چیست؟ پیامبر (ص) فرمودند: ریا است.
- یا بنَ مَسعودٍ ، إیّاکَ أن تُشرِکَ بِاللّه ِ طَرفَهَ عَینٍ و إن نُشِرتَ بِالمِنشارِ ، أو قُطِّعتَ ، أو صُلِبتَ ، أو اُحرِقتَ بِالنارِ [۴]
ای پسر مسعود، مبادا گوشه چشم و ذره ای به خداوند شرک بورزی و برایش شریک قائل شوی، حتی اگر که اَره شوی (به وسیله اَره اعضای بدن او را ببُرند) یا تو را تکه تکه نمایند، یا تو را به دار آویزند و یا به وسیله آتش بسوزانند.
احادیث روایت شده از ائمه اطهار علیهم السلام
امام علی (ع)
- سَبَبُ الهَلاک اَلشِّرک [۵]
شرک باعث هلاک و نابودی است.
- اعلَمُوا أَنَّ یَسِیرَ الرِّیَاءِ شِرک [۶]
آگاه باشید که اندکی ریا نیز شرک می باشد.
- اَلنِّفَاقُ أخُو الشِّرک [۷]
نفاق و دو رویی برادر شرک می‌باشد.
- آفَهُ الإِیمَانِ الشِّرک [۸]
افت ایمان به خدا شرک است.
حضرت زهرا (س)
- فَجَعلَ اللهُ الایمانَ تَطهیراً لَکم مِنَ الشِّرکِ، وَ الصَّلاهَ تَنزیهاً لَکم عَن الکِبرِ [۹]
پس خداوند ایمان را برای شما پاکی از شرک و نماز را برای شما تنزیه و دوری از کبر و غرور قرار داده است.
امام حسین (ع)
- ایُّها النّاسُ اِتَقُوا هولآءِ الذّینَ یُشبهُّونَ اللهَ بِانفُسِهم بل هو الله… [۱۰]
ای مردم! مبادا همانند اشخاصی باشید که خداوند متعال را به خود تشبیه می‌کنند، حال آنکه خدا هیچ گاه همتا، ضد و شبیه ندارد.
امام زین العابدین (ع)
- اِعلَمُوا عِبَادَ اللهِ اِنَّ أَهلَ الشِّرک لا تُنصَبُ لَهُمُ المَوَازِینُ، وَ لا تُنشَرُ لَهُمُ الدَّوَاوِینُ، وَ إنَّما یُحشَرُونَ إلی جَهَنَّمَ زُمَراً، وَ إنَّمَا نَصبُ المَوَازِینِ وَ نَشرُ الدَّوَاوِینِ لأهلِ الإسلامِ. [۱۱]
ای بندگان خدا بدانید همانا برای مشرکان ترازوی عملی قرار نمی‌گیرد و برای آنان دفترهای حساب و کتاب منتشر و گسترده نمی گردد، بلکه به صورت گروهی به سوی جهنم روانه می‌شوند. نصب و قرار دادن ترازو ها (برای سنجش اعمال) و گستردن دفترهای حساب و کتاب برای اهل اسلام می‌باشد.
امام محمد باقر (ع)
- « فَمَنْ کانَ یَرْجُو لِقاءَ رَبِّهِ فَلْیَعمَلْ عَمَلاً صَالِحا وَ لاَ یُشْرِکْ بِعِبادَهِ رَبِّهِ أَحَدا».فقال: مَن صَلَّى مُراءاهَ الناسِ فهُو مُشرِکٌ … و مَن عَمِلَ عَملاً مِمّا أمَرَ اللّه ُ بهِ مُراءاهَ الناسِ فهُو مُشرِکٌ [۱۲]
امام محمد باقر (ع) می فرمایند: از پیامبر اکرم (ص) درباره آیه «پس هر کس به لقاء و رحمت پروردگار خود امیدوار است، پس باید کار نیک انجام دهد و هیچ گاه در عبادت و پرستش پروردگارش کسی را شریک قرار ندهد» سوال شد، رسول خدا (ص) در پاسخ به آن فرمودند: هر شخصی که برای خودنمایی به مردم و ریا نماز کند مشرک است … و هر که یکی از دستورات و فرامینی که خداوند به آن ها امر کرده است را برای خودنمایی در نزد مردم انجام دهد مشرک می باشد.
امام جعفر صادق (ع)
- یَقولُ إِبلیسُ لِجُنودِهِ: أَلقوا بَینَهُمُ الحَسَدَ وَالبَغىَ، فَإِنَّهُما یَعدِ لانِ عِندَ اللّه الشِّرکَ [۱۳]
ابلیس به سپاه خود می گوید: در میان آن‌ها حسادت و بغی (تجاوزگری) بیاندازید، زیرا این دو چیز در نزد خداوند برابر با شرک می باشند.
- مَن اِبتَدَعَ رَأیاً فَأَحَبَّ عَلَیهِ أَو أَبغَضَ عَلَیهِ [۱۴]
هنگامی که درباره کمترین شرک از امام صادق (ع) سوال شد، فرمودند: شخصی که عقیده و نظری را بدعت گذارد و به خاطرش حُب و بغض ورزد.
- لَمّا سُئلَ عن کونِ الشِّرکِ أخفى مِن دَبِیبِ النَّملِ فی اللَّیلهِ الظَّلماءِ على المِسْحِ الأسوَدِ ؟: لا یکونُ العَبدُ مُشرِکا حتّى یُصَلِّیَ لِغَیرِ اللّهِ ، أو یَذبَحَ لِغَیرِ اللّهِ، أو یَدعُوَ لِغَیرِ اللّهِ عَزَّ و جلَّ [۱۵]
زمانی که درباره عبارت «شرک نامحسوس‌تر و پنهان تر از حرکت مورچه در دل شب تاریک بر روی گلیمی سیاه است » سوال شد، فرمودند: عبد و بنده ی خدا مشرک نمی‌باشد جز آن هنگامی که برای غیر خدا نماز گزارد، یا برای غیر خدا ذبح کند (قربانی نماید) و یا غیر از خداوند متعال دعوت نماید.
منابع:
[۱] مرآه العقول فی شرح اخبار آل الرسول ج ۱۱، ص ۳۹۲
[۲] نهج الفصاحه، ص ۵۶۱ ، ح ۱۹۲۴
[۳] بحار الأنوار، ج ۷۲، ص ۳۰۳
[۴] مکارم الأخلاق : ۲/۳۵۷ / ۲۶۶۰
[۵] غرر الحکم، ح ۵۵۴۱
[۶] تحف العقول، ص ۱۵۱
[۷] غرر الحکم، ح ۴۸۳
[۸] غرر الحکم، ح ۳۹۱۵
[۹] الاحتجاج علی اهل اللجاج (طبرسی)، ج ۱، ص ۹۹
[۱۰] تحف العقول، صفحه ۲۴۸
[۱۱] نور الثقلین، ج ۴، ص ۵۰۷
[۱۲] تفسیر القمّی : ۲/۴۷
[۱۳] کافى(ط-الاسلامیه)، ج ۲، ص ۳۲۷
[۱۴] الکافی، ج ۲، ص ۴۱۵
[۱۵] الخصال: ۱۵۱/۱۳۶